Szukaj

Dzika róża - cechy korzystne dla zdrowia, zastosowanie

Strona główna Artykuły Dzika róża - cechy korzystne dla zdrowia, zastosowanie

Dzika róża - cechy korzystne dla zdrowia, zastosowanie

Róże są jednymi z najbardziej powabnych roślin hodowanych w ogrodach. Ich piękno i intensywny aromat sprawiają, że są one uroczymi. Są także wysoko cenione ze względu na ich przydatne właściwości. Z powodzeniem wykorzystuje się je w kosmetyce jako składnik perfum, maseczek i kremów. W ostatnich latach coraz częściej słychać o owocach dzikiej róży, które przypisuje się znaczące działanie korzystne dla zdrowia i właściwości przeciwutleniające. Warto więc przyjrzeć się bliżej dzikiej róży i poznać jej wyjątkowe atuty.

Spis treści

1. Cechy szczególne róży dzikiej - gatunku z rodziny różowatych

Róża jest szczególnie popularną rośliną uprawianą przez ludzi. Jej wygląd i zapach kwiatów sprawiają, że jest uprawiana niemal na całym świecie. Rodzina różowatych jest również ceniona ze względu na swoje właściwości lecznicze. Róża dzika (Rosa canina L.) jest krzewem kolczastym, który może osiągnąć wysokość do 3 metrów. Jej liście o eliptycznym kształcie są stosunkowo sztywne i mają ząbkowane brzegi. Kwiaty róży dzikiej są jasnoróżowe i rosną pojedynczo lub w małych grupach. Jednak najcenniejszą częścią róży dzikiej są jej owoce. Mają one wrzecionowaty kształt, długość ok. 2–3 cm i intensywny pomarańczowo-czerwony kolor. Owoce dojrzewają jesienią i są gotowe do zbioru na przełomie października i listopada. Aby zwiększyć ich trwałość, stosuje się podwójne suszenie i usuwanie drobnych ziarenek i włosków znajdujących się wewnątrz.

2. Dzika róża – wartości odżywcze

Owoce dzikiej róży są jednym z najlepszych naturalnych źródeł witaminy C. Zawierają one różne jej ilości, w zależności od gatunku, odmiany, terminu zbioru oraz rodzaju stosowanych procesów technologicznych. Najwięcej witaminy C zawierają owoce surowe, jednak ze względu na swoją nietrwałość są one stosowane raczej rzadko. Dużo większą popularnością cieszą się natomiast owoce dzikiej róży poddane jednokrotnemu suszeniu. Niektóre gatunki mogą zawierać nawet 12% kwasu L-askorbinowego, średnio jednak ilość ta wynosi ok. 2–3% suchej masy. W porównaniu z innymi owocami, dzika róża zawiera 10 razy więcej witaminy C niż czarna porzeczka i aż 100 razy więcej niż jabłka. Obliczono, że już trzy owoce dzikiej róży mogą pokryć nasze dobowe zapotrzebowanie na tę witaminę. W owocach dzikiej róży można również znaleźć witaminy z grupy B (m.in. B1, B2, B3), a także witaminy A, E i K. Jeśli chodzi o pozostałe składniki odżywcze, dzika róża zawiera również olejki eteryczne oraz makroelementy (K, P, Ca, Mg) i mikroelementy (Fe, Cu, Mn, Zn). Jednakże, należy uważać aby nie przechowywać suszonych owoców dzikiej róży zbyt długo, gdyż wraz z upływem czasu spada znacząco większość wartości odżywczych owoców.

3. Dzikie róże - właściwości zdrowotne i zastosowanie

Ze względu na niespotykaną ilość kwasu askorbinowego w owocach dzikiej róży, przypisuje im się przede wszystkim właściwości, które wzmacniają funkcjonowanie układu odpornościowego. Stymulują one jego działanie i zapobiegają występowaniu przeziębienia oraz grypy. Warto to rozważyć, zwłaszcza podczas okresu jesienno-zimowego, kiedy nasza odporność maleje, a jesteśmy szczególnie narażeni na ataki wirusów i bakterii. Owoce dzikiej róży wspierają również pracę układu krwionośnego. Zawarta w nich witamina C pomaga wzmacniać ściany tętnic i zapobiega pękaniu naczyń włosowatych. Ponadto warto wspomnieć, że witamina C wspiera wchłanianie żelaza z układu pokarmowego, co pozwala na utrzymanie odpowiedniego poziomu hemoglobiny we krwi i zapobiega powstawaniu niedokrwistości. Owocom dzikiej róży przypisuje się także silne działanie antyoksydacyjne, które jest wynikiem kompleksowego działania witamin przeciwutleniających i naturalnie występujących we fruitach flawonoidów. Owoce dzikiej róży zawierają również substancję o nazwie galaktolipid (GOPO), która wykazuje silne właściwości przeciwzapalne. Obniża ona poziom białka ostrej fazy (CRP) i zmniejsza stężenie kreatyniny w osoczu krwi, co jest szczególnie istotne w przypadku stanów zapalnych organizmu. Udowodniono także, że stosowanie GOPO poprawia ruchomość stawów i zmniejsza ich bolesność u osób z RZS.

4. Dzikie róże - przepisy na konserwy

Obecnie niewielu ludzi angażuje się w przygotowywanie produktów z dzikich róż w swojej kuchni. Wiele większej popularności cieszą się gotowe produkty, kupowane w sklepach i aptekach. Warto jednak przypomnieć, że produkty gotowe często zawierają w swoim składzie, oprócz owoców dzikich róż, wiele innych sztucznych dodatków, które mają negatywny wpływ na jakość produktów. Przygotowanie konserw z dzikich róż jest zajęciem czasochłonnym i wymaga cierpliwości. Owoce dzikich róż mają bowiem mało miąższu, z którego można uzyskać sok, dżem czy syrop. Nie można jednak podważyć wysokiej wartości odżywczej i smaku własnoręcznie przygotowanych konserw. Chociaż większość z nich zawiera duże ilości cukru, korzyści zdrowotne, które możemy z nich uzyskać, są znaczne. Jeśli chcecie spróbować sami przygotować takie produkty w domu, mamy dla was kilka prostych przepisów.

5. Elegancki syrop z dzikiej róży

Składniki: 500 g owoców dzikiej róży, pozbawionych nasion, 250 g ksylitolu, sok z połówki cytryny, 5 goździków, 2 ziarna angielskiej trawy, 1 litr wody, która została ugotowana. Owoce, po usunięciu nasion, gotujemy w wodzie z goździkami i angielską trawą do momentu, gdy stają się miękkie. Gdy owoce są lekko ugotowane, należy, za pomocą sitka, przenieść sok do innego naczynia. Owoce pozostające w sitku są miażdżone i mieszane z wodą, w której zostały dotychczas ugotowane, nie zapominając o wcześniejszym usuwaniu korzeni przypraw. Dodajemy sok z cytryny. Gotowy syrop przelewamy do małych buteleczek lub słoiczków, dokładnie zamykamy i poddajemy pasteryzacji. Otrzymany produkt możemy przechowywać w spiżarni przez całą zimę i otwierać go podczas przeziębienia lub grypy.

6. Wyśmienita konfitura z płatków dzikiej róży

Składniki:

– 250 g płatków dzikiej róży,

– 350 g białego cukru,

– 1 szklanka wody,

– sok z 1 cytryny,

– kilka łyżeczek spirytusu.

Przygotowanie konfitury z płatków róży jest znacznie bardziej czasochłonne niż robienie syropu, jednak jej smak jest niesamowity. Jeśli mamy czas i dostępność świeżych płatków dzikiej róży, nie wahajmy się!

Pierwszym krokiem jest usunięcie z płatków róży białych, twarde końcówki, które są pozbawione smaku i mogą zniekształcić aromat konfitury. Następnie płatki zalewamy wrzątkiem, aby pozbyć się zanieczyszczeń i bakterii. Po odlaniu wody z płatków wyciskamy do nich sok z cytryny. Odstawiamy na chwilę.

Kolejnym krokiem jest przygotowanie syropu w garnku – potrzebujemy do tego szklanki wody i całego cukru. Gdy cukier całkowicie się rozpuści, dodajemy odcedzone płatki róży. Dokładnie mieszamy i odstawiamy na 24 godziny w chłodne miejsce.

Następnego dnia ponownie gotujemy zawartość garnka, aż płatki staną się lekko przezroczyste. Gotową konfiturę przekładamy do czystych, wyparzonych słoików. Przed zamknięciem do każdego słoiczka dodajemy łyżeczkę 96% spirytusu. Ten krok jest bardzo ważny, ponieważ chroni nasze przetwory przed zepsuciem.

Dzika róża, choć jest bardzo powszechna, okazuje się surowcem wymagającym. Przygotowanie z niej przetworów wymaga znacznego zaangażowania i czasu. Korzyści zdrowotne, jakie możemy czerpać z dzikiej róży, są jednak ogromne. Dzika róża to składnik, który warto włączyć do diety nie tylko w okresie jesienno-zimowym. Ogromne dawki witaminy C oraz innych przeciwutleniaczy z pewnością przyczynią się do poprawy naszego samopoczucia przez cały rok.

Dlatego po przetwory z dzikiej róży możemy sięgać również profilaktycznie – pamiętajmy jednak, by spożywać domowe produkty rozsądnie i z umiarem, bo choć są skarbnicą zdrowia, niestety są też źródłem kalorii.

Zródło

Cedrowski A., Kalisz S., Mitek M., Właściwości i zastosowanie owoców róży w przetwórstwie spożywczym, „Żywność. Nauka. Technologia. Jakość” 2012, 4(83), 24–31.