Żurawina – dlaczego warto włączyć ją do diety? W jakich daniach się sprawdzi
Spis treści
1. Wartość odżywcza owoców żurawiny
Zawiera również szereg substancji o działaniu prozdrowotnym, m.in. Luteinę, beta-karoten i polifenole. Pierwsza z form ma więcej kilokalorii (330 kcal/100 g) oraz cukru, ale zapewnia też duże ilości składników odżywczych w małej objętości. Sok z żurawiny natomiast nie dostarcza błonnika i znajduje się w nim sporo cukrów prostych. Dobrej jakości 100% sok z owoców można znaleźć w sklepach ze zdrową żywnością. Należy pamiętać, że najwięcej wartości odżywczych zawierają świeże owoce. Świeża żurawina składa się głównie z wody. Świeże owoce są bardzo kwaśne, stąd żurawina często przyjmowana jest w innej formie: suszonej, soku, konfitury czy suplementów diety. Należy mieć na uwadze, że często dodawany jest do niej cukier lub tłuszcz w celu konserwacji produktu. Warto zwrócić uwagę na skład: niekiedy zawartość samej żurawiny jest niska, zaś obecność dodanego cukru – wysoka. Żurawina nada się jako dodatek do owsianki, musli, sałatek czy koktajli, ale doskonale jest dobrym wyborem też w połączeniu z mięsem w formie sosu. Żurawina jest jednak rośliną sezonową – świeżą warto zatem mrozić i wykorzystywać przez cały rok. Jest niskokaloryczna (100 g dostarcza 49 kcal) oraz bogata w błonnik, węglowodany, potas i witaminy (szczególnie C i z grupy B).2. Właściwości prozdrowotne żurawiny
Owoc stał się też popularny wśród marynarzy, którzy spożywali go w celu prewencji szkorbutu – choroby wywołanej niedoborem witaminy C (A. Najszerzej udokumentowane zostało działanie preparatów żurawinowych w zapobieganiu i leczeniu dolegliwości układu moczowego. Hisano i wsp. 2012). Dodatkowo żurawina obniża pH moczu i zwiększa częstotliwość jego oddawania, hamując tym samym rozwój bakterii. Żurawinę często poleca się też kobietom ciężarnym, gdyż są one szczególnie narażone na infekcje tego układu. Owoce hamują przyczepianie się bakterii do komórek nabłonka tego narządu. Żurawina zawiera spore ilości antyoksydantów, czyli substancji o właściwościach przeciwzapalnych. Roślina korzystnie wpływa na układ krążenia, gdyż ma działanie rozszerzające naczynia krwionośne i przeciwdziała tworzeniu się zakrzepów krwi. Jej obecność dobrze jest dobrym wyborem w diecie osób chorujących na miażdżycę lub cukrzycę. Stosowanie żurawiny oraz wytworzonych z niej preparatów jest bezpieczne ze względu na rzadkie interakcje ze środkami farmakologicznymi. Ponadto ze względu na obecność szczawianów w soku osoby chorujące na kamicę nerkową nie powinny po niego sięgać. Cukrzycy powinni szczególnie zwrócić uwagę na skład produktu z żurawiną, tak aby wybierać ten bez dodatku cukru. Tradycyjnie stosowano ją do leczenia ran i zakażeń oraz w cukrzycy, biegunce, zapaleniach układu moczowego czy reumatyzmie. Gryszczyńska 2010). Wykazano, że składniki żurawiny – głównie proantocyjanidyny oraz garbniki – zmniejszają ryzyko przylegania bakterii do nabłonka dróg moczowych (M. Jest to szczególnie pomocne na początkowym etapie zakażenia oraz w przeciwdziałaniu nawrotom. Wiele suplementów wspomagających leczenie zakażenia układu moczowego zawiera w swoim składzie wyciąg z tego owocu. Roślina działa korzystnie w przebiegu zakażenia bakterią Helicobacter Pylori, które może przyczyniać się do rozwoju choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, a także sprzyjać powstawaniu raka żołądka. Można je spożywać w połączeniu z antybiotykoterapią, co wzmacnia efekt leczenia. Ich obecność w diecie wiąże się z obniżeniem ryzyka wystąpienia wielu chorób cywilizacyjnych. Pomaga także regulować poziom cholesterolu. Ponadto dzięki właściwościom antybakteryjnym żurawina wpływa pozytywnie na stan jamy ustnej, może zatem przyczynić się do ochrony przed chorobami dziąseł i próchnicą. Może jednak zwiększać działanie leku zmniejszającego krzepliwość krwi (warfaryny) oraz ryzyko pojawienia się krwawień. Nie należy także podawać dużych ilości żurawiny niemowlętom i małym dzieciom, gdyż istnieje możliwość wystąpienia dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Najstarsze doniesienia o leczniczym działaniu żurawiny pochodzą już z XVII w.3. Przepisy z wykorzystaniem żurawiny
Sposób przygotowaniaImbir i pomarańczę pokroić w plastry. Po 10–15 minutach dodać syrop z czarnego bzu. Składniki: – syrop z czarnego bzu – 4 łyżki (40 g), – imbir – 4 plastry (10 g), – goździki – 4 sztuki (3 g), – żurawina świeża – garść (40 g), – pomarańcza – ½ sztuki (120 g). Wszystkie składniki oprócz syropu włożyć do dzbanka, zalać gorącą wodą, parzyć przez kilka minut. Doskonały zamiennik zimowej herbaty – kubek naparu rozgrzeje w zimne dni i ułatwi zadbanie o odpowiednią podaż płynów.4. Ciastka owsiane z żurawiną i czekoladą
Składniki: – banan – sztuka (120 g), – płatki owsiane – ½ szklanki (60 g), – żurawina suszona – 3 łyżki (35 g), – gorzka czekolada – pasek (15 g). Płatki owsiane wymieszać z bananem, żurawiną i czekoladą. Uformować małe ciasteczka i piec w piekarniku przez 15–20 minut w 180°C. Ciasteczka idealne nadadzą się również na wynos. Sposób przygotowaniaBanana rozgnieść widelcem, czekoladę posiekać. Odstawić na 15 minut, aż płatki zmiękną. Świetny pomysł na szybki, słodki podwieczorek.5. Sałatka z fetą i żurawiną
Sos: – oliwa z oliwek – łyżka (10 g), – sok z cytryny – łyżka (10 g), – sól, pieprz do smaku. Na sałacie ułożyć pokrojoną w kostkę fetę, posiekane orzechy oraz żurawinę. Prosta, ale niebanalna sałatka to dobry pomysł na lekką kolację lub spotkanie ze znajomymi. Sposób przygotowaniaW miseczce wymieszać składniki na sos. Całość polać sosem. Składniki: – roszponka lub inna sałata – 2 garści (50 g), – ser feta – ½ kostki (100 g), – suszona żurawina – łyżka (12 g), – orzechy włoskie – łyżka (10 g).6. Pasta kanapkowa z białej fasoli i żurawiny
Składniki: – fasola biała – puszka (240 g), – jabłko – ½ sztuki (180 g), – cebula – ¼ sztuki (50 g), – olej rzepakowy – łyżeczka (5 g), – suszona żurawina – 2 łyżki (25 g), – majeranek – łyżeczka (5 g). Jabłko i cebulę zetrzeć na tarce, podsmażyć na oleju, dodać majeranek. Pastą posmarować kanapki, podawać ze świeżymi warzywami lub ogórkiem kiszonym. Świetnie smakuje na kanapce w towarzystwie ogórka kiszonego. Sposób przygotowaniaFasolę rozgnieść widelcem lub zblendować. Całość wymieszać z fasolą i żurawiną. Pasta, która z powodzeniem zastąpi tradycyjny smalec.7. Chlebek bananowy z żurawiną
Składniki: – banany – 3 sztuki (360 g), – olej rzepakowy – 4 łyżki (40 g), – syrop klonowy – 2 łyżki (20 g), – mąka owsiana – 2 szklanki (200 g), – proszek do pieczenia – łyżeczka (5 g), – soda oczyszczona – ½ łyżeczki (3 g), – żurawina suszona – 2 łyżki (25 g). Do powstałej masy dodać mąkę, proszek do pieczenia, sodę oraz żurawinę. Masę wlać do formy keksowej wyłożonej papierem do pieczenia. Chlebek bananowy to doskonały pomysł na wykorzystanie nadmiaru bananów. Sposób przygotowaniaBanany zmiksować z olejem i syropem klonowym. Dokładnie wymieszać. Piec ok. 30 minut w piekarniku rozgrzanym do 180°C. Im starsze, tym lepsze – te dojrzałe nadadzą ciastu więcej słodyczy.