Szukaj
Język
Względny niedobór energii w sporcie. Syndrom RED-S
Spis treści
1. Triada sportsmenek a zespół RED-S
American College of Sports Medicine określił triadę jako podmiot kliniczny odnoszący się do relacji między trzema powiązanymi ze sobą składowymi: dostępnością energii (EA), zaburzeniem miesiączkowania oraz funkcji i zdrowia kości. Wskazano, że przewlekły niedobór energii wynika z zaburzenia równowagi pomiędzy spożyciem energii w diecie (EI) a wydatkiem energetycznym niezbędnym do wsparcia homeostazy, zdrowia, aktywności codziennej, wzrostu oraz treningów. Zaburzenia równowagi energetycznej dotyczą również mężczyzn. W stanowisku IOC z 2005 roku Triada Sportsmenek została zdefiniowana jako połączenie zaburzenia odżywiania z nieregularnymi cyklami miesiączkowymi, które w konsekwencji doprowadzają do spadku endogennych estrogenów i innych hormonów. W 2007 roku dowody naukowe i doświadczenie kliniczne wskazały nowe spojrzenie na czynniki sprzyjające rozwojowi triady. Prowadzi to do zaburzenia równowagi, wpływając na szereg innych zmian, w tym na tempo metabolizmu, zaburzenia miesiączkowania, obniżenie odporności, syntezę białek oraz zdrowie psychiczne. Dlatego Komisja ICO dokonała modyfikacji w terminologii, zmieniając triadę na względny niedobór energii w sporcie (RED-S). Te z kolei wpływały na niską gęstość mineralną kośćca.2. Wpływ RED-S na zdrowie i aktywność fizyczną
Przy tym powikłania fizjologiczne i medyczne dotyczą układu krążenia, przewodu pokarmowego, endokrynnego, rozrodczego, szkieletowego, nerkowego. Hormonalne i metaboliczne nieprawidłowości spowodowane przez niedobór węglowodanów i RED-S przyczyniają się do zmniejszenia wykorzystania glukozy, metabolizmu tłuszczu, spowolnienia tempa przemiany materii i spadku produkcji hormon wzrostu. Warto zauważyć, że szczyt masy kostnej występuje u kobiet około 19 roku życia, a u mężczyzn – w 20, 5 roku. Nawet ciche zaburzenia równowagi estrogenu lu progesteronu, jakie są widoczne w subklinicznym zaburzeniu jajników z niską dostępnością energii, mogą powodować zmiany w układzie kostnym. Niski poziom testosteronu związany jest z niską gęstością mineralną kości u młodych mężczyzn. Zmiany w strukturze kości powodują zwiększone ryzyko stresu i złamania. W dyscyplinach, w których liczy się masa ciała, ekstremalne metody kontroli wagi (wymioty, leki moczopędne i przeczyszczające) niosą przykre konsekwencje zdrowotne związane z zaburzeniami równowagi elektrolitowej oraz problemami z przewodu pokarmowego spowodowanymi przewlekłymi wymiotami. RED-S może mieć poważane konsekwencje, wpływając w sposób krótkoterminowy lub długotrwały na zdrowie i wydolność fizyczną. Niskie spożycie energii wpływa również niekorzystnie na profile lipidowe i dysfunkcję śródbłonka – zwiększając ryzyko epizodów sercowo-naczyniowych. Nieregularne lub nieobecne miesiączki mogą mieć znaczący wpływ na emocje i powodować niepokój, dodatkowo wpływając niekorzystne na układ kostny. Estrogeny zwiększają pobieranie wapnia do krwi i osadzanie się kości, a progesteron ułatwia to działanie. U mężczyzn i kobiet testosteron ma działanie anaboliczne i wpływa na kości, pobudzając tworzenie się kośćca i wchłanianie wapnia. Utrata masy kości u tych sportowców może być nieodwracalna. RED-S wpływa również na układ nerwowy – niedobory żywieniowe zwiększają ryzyko złamań i stresu u obu płci. Dodatkowo przyjmowanie suplementów mających działanie diuretyczne może być ryzykowne z punktu widzenia sportu zawodowego – mogą zawierać one substancje zabronione prze WADA. Sportowcy cierpiący na długoterminowe niskie zużycie energii mogą być narażeni na niedobory składników odżywczych (w tym niedokrwistość), przewlekłe zmęczenie, a także zwiększone ryzyko infekcji.3. Wymagania dotyczące makroelementów
Zapotrzebowanie na białko może wahać się w zakresie od 1, 2 do 2 g/kg masy ciała/dzień i powinno być uzależnione od periodyzacji treningów, uwzględniając zmianę schematu treningowego szkolenia, np. Sesje obejmujące większą częstotliwość i intensywność lub nowy bodziec szkolenia. Osoby ze zdiagnozowanym RED-S często ograniczają spożycie energii, co może prowadzić do zaburzenia spożycia niektórych mikroelementów – szczególną uwagę należy zwrócić na żelazo, witaminę D i wapń. Zalecenia dotyczące węglowodanów, i tłuszczu różnią się w zależności od osoby, stanu zdrowia i uprawianej dyscypliny, aktywności codziennej, a także planów żywieniowych prowadzonych w przeszłości. Tłuszcze powinny stanowić nie mniej niż 20% całkowitego zapotrzebowania energetycznego. Składniki te mają szczególnie znaczenie dla osób aktywnych fizycznie. Spożycie węglowodanów powinno być dopasowane do poziomu aktywności w ciągu dnia, uwzględniając: – ćwiczenia techniczne lub o niskiej aktywności: 3–5 g/kg masy ciała/dzień; – umiarkowane obciążenia treningowe (np. Ok. 1 h/dzień): 5–7 g/kg/dzień; – program treningowy o charakterze wytrzymałościowym (np. 1–3 h/d ćwiczeń o umiarkowanej lub wysokiej intensywności): 6–10 g/kg/dzień; – ekstremalne zaangażowanie w proces treningowy (np. > 4–5 h/dzień ćwiczeń o umiarkowanej lub wysokiej intensywności): 8–12 g/kg/dzień.
