Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Wpływ owoców jagodowych na funkcjonowanie mózgu – co mówią badania

Strona główna Artykuły Wpływ owoców jagodowych na funkcjonowanie mózgu – co mówią badania

Wpływ owoców jagodowych na funkcjonowanie mózgu – co mówią badania

Wzrasta liczba osób starszych w społeczeństwie, co sprawia, że zwiększa się zainteresowanie sposobami na zachowanie sprawności umysłowej oraz przeciwdziałanie procesom neurodegeneracyjnym. Jakie mechanizmy stoją za ich korzystnym działaniem i w jaki sposób włączyć je do codziennego jadłospisu? W ostatnich latach coraz więcej uwagi poświęca się również ich potencjalnemu wpływowi na zdrowie mózgu. Owoce jagodowe, ze względu na wysoką zawartość przeciwutleniaczy i innych bioaktywnych związków, wydają się odgrywać w tym zakresie ogromną rolę. Owoce jagodowe od dawna cenione są za swoje walory smakowe i bogactwo składników odżywczych.

Spis treści

1. Owoce jagodowe – charakterystyka i właściwości

Są uznawane za prawdziwą skarbnicę składników odżywczych wykazujących niezwykle korzystny wpływ na cały organizm. Dzięki tym wszystkim substancjom bioaktywnym wykazują działanie przeciwnowotworowe, przeciwzapalne, przeciwcukrzycowe, kardioprotekcyjne i neuroprotekcyjne. Olas 2018). Zalicza się do niej maliny, jagody, poziomki, truskawki, borówki, porzeczki, jeżyny, aronię i żurawinę. Zawierają duże ilości błonnika, witaminy C i K, potas, mangan, a także antocyjany i flawonoidy. Dodatkowo korzystnie wpływają na wygląd i kondycję skóry, włosów i paznokci (B. Owoce jagodowe to grupa roślin charakteryzujących się małymi, soczystymi owocami, często o intensywnym kolorze i słodko-kwaśnym smaku.

2. Jak spożycie owoców jagodowych wpływa na mózg

Vyas, J.T. Owoce te są bogate w antyoksydanty, zwłaszcza antocyjany i flawonoidy, które odgrywają kluczową rolę w ochronie komórek mózgowych przed uszkodzeniami. Ponadto owoce jagodowe wykazują także działanie przeciwzapalne, co jest niezwykle ważne, gdyż stany zapalne w mózgu są jednym z głównych czynników osłabienia funkcji poznawczych. Baby, P. Vijayan 2017). Badacze sugerują, że związki te wspierają procesy neuroplastyczności, czyli zdolności mózgu do adaptacji i tworzenia nowych połączeń neuronalnych. Rivi, A. Lukowiak 2024). Poprawa nastroju może z kolei przyczyniać się do ogólnej poprawy jakości życia i lepszego radzenia sobie ze stresem (S. Spożywanie owoców jagodowych ma niezwykle pozytywny wpływ na zdrowie mózgu, co znajduje potwierdzenie w licznych badaniach naukowych (E. Weber 2017). Te przeciwutleniacze skutecznie neutralizują wolne rodniki, które wywołują stres oksydacyjny, prowadzący do uszkodzeń neuronów i przyspieszania procesów neurodegeneracyjnych. Dzięki tym mechanizmom regularne spożywanie owoców jagodowych może zmniejszać ryzyko rozwoju zaburzeń takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona (B. Antony, R. Warto też zaznaczyć, że flawonoidy obecne w owocach jagodowych mają zdolność poprawy funkcji poznawczych. W rezultacie mogą one poprawiać pamięć, zdolność uczenia się oraz koncentrację, co jest szczególnie istotne w kontekście starzenia się populacji (V. Batabyal, K. Niektóre badania wskazują, że regularne spożywanie owoców jagodowych może korzystnie wpływać na nastrój i samopoczucie, co może być związane z ich oddziaływaniem na neuroprzekaźniki takie jak serotonina i dopamina. Khalid i wsp. 2017). Kelly, P.

3. Owoce jagodowe jako jeden z głównych elementów diety MIND

W 2015 r. Naukowcy z Uniwersytetu Rush w Chicago opracowali model żywienia, który spełnia te założenia – nazwali go dietą MIND. Nacisk kładzie się na spożywanie produktów wspierających funkcje poznawcze i zmniejszających ryzyko rozwoju chorób neurodegeneracyjnych, m.in. Choroby Alzheimera. Zgodnie z zaleceniami tej diety w jadłospisie powinny znaleźć się co najmniej dwie porcje tych owoców tygodniowo. Liu i wsp. 2021). W odpowiedzi na to zjawisko od lat trwają poszukiwania metod, które mogłyby opóźnić zmiany zachodzące w mózgu i wspierać długotrwałą sprawność umysłową w starszym wieku. Łączy ona w sobie elementy diety śródziemnomorskiej i diety DASH. Jednym z kluczowych składników diety MIND są owoce jagodowe, szczególnie jagody i borówki, które wyróżniają się wyjątkowo bogatym profilem odżywczym. Naukowcy podkreślają jednak, że im częściej owoce jagodowe są spożywane, tym wyraźniejszy staje się ich korzystny wpływ na zdrowia mózgu (X. Starzenie się społeczeństwa staje się coraz większym wyzwaniem w wielu krajach na całym świecie, a jednym z nieuniknionych aspektów tego procesu jest pogorszenie funkcji poznawczych.

4. Pozostałe założenia diety MIND

Równie istotne są orzechy, które stanowią cenne źródło zdrowych, nienasyconych kwasów tłuszczowych. Głównym źródłem tłuszczu w diecie MIND jest oliwa z oliwek znana ze swojego korzystnego wpływu na zdrowie serca i mózgu. Produkty te pomagają stabilizować poziom glukozy we krwi i jednocześnie dostarczają cennych składników odżywczych. Są one bogate w kwasy tłuszczowe omega-3, które mają silne właściwości neuroprotekcyjne. Jeśli chodzi o alkohol, w diecie MIND dopuszcza się umiarkowane spożycie czerwonego wina, które jest bogate w polifenole wspierające zdrowie układu krążenia i mózgu. Mowa tutaj o czerwonym mięsie, maśle, twardych margarynach, serach, słodyczach, potrawach smażonych i fast foodach. Liu i wsp. 2021). Jednym z jej fundamentów jest codzienne spożywanie warzyw, zwłaszcza zielonych liściastych, jak szpinak, jarmuż czy sałata, które dostarczają organizmowi niezbędnych witamin, składników mineralnych i antyoksydantów. Zaleca się spożywanie ich co najmniej pięć razy w tygodniu, aby w pełni wykorzystać ich prozdrowotne właściwości. Dieta ta nie może także obyć się bez pełnoziarnistych produktów zbożowych, jak razowe pieczywo, brązowy ryż, kasze czy płatki owsiane. Ważnym źródłem białka w diecie MIND są nasiona roślin strączkowych, a także tłuste ryby morskie. Kilka razy w tygodniu warto również sięgać po drób. W tym modelu żywienia zaleca się ograniczenie spożycia produktów, które mogą negatywnie wpływać na zdrowie i funkcje poznawcze. Eliminacja tych składników z diety może znacząco zmniejszyć ryzyko schorzeń układu krążenia i neurodegeneracyjnych, a przy tym wspierać długotrwałe zdrowie mózgu i ciała (X. Dieta MIND opiera się jeszcze na kilku innych kluczowych zasadach.

5. Jak włączyć owoce jagodowe do diety

Włączenie owoców jagodowych do codziennej diety jest łatwe i może przynieść wiele korzyści zdrowotnych. Oto kilka prostych i smacznych sposobów na zwiększenie ich ilości w jadłospisie.

6. Dodatek do śniadania

Mogą stanowić składnik owsianki, omletu, jogurtu, musli czy smoothie. Garść borówek, truskawek lub malin urozmaici smak i zwiększy wartość odżywczą posiłku.

7. Sałatki

Owoce jagodowe nadadzą sałatkom słodko-kwaśny smak i wzbogacą je o witaminy i przeciwutleniacze. Borówki czy maliny świetnie komponują się z zielonymi warzywami liściastymi, orzechami i serami.

8. Dodatek do napojów

Możesz dodać owoce jagodowe do wody lub herbaty, aby uzyskać orzeźwiający smak. Na lato idealnie jest dobrym wyborem też domowa lemoniada na bazie tych owoców.

9. <extra_id_0> Kisi Polski: Kisi <extra_id_1>. <extra_id_2>

Domowe kisiele i galaretki przygotowane z owoców jagodowych mogą być zdecydowanie smaczniejszą i zdrowszą alternatywą dla gotowych produktów.

10. Zamrażanie na później

Jeśli masz dostęp do świeżych owoców jagodowych, możesz je zamrozić, aby cieszyć się nimi przez cały rok. Zamrożone owoce możesz później dodawać do smoothie, owsianki czy wypieków.

Kategorie:
Zródło

Baby B., Antony P., Vijayan R., Antioxidant and anticancer properties of berries, „Critical Reviews in Food Science and Nutrition” 2018, 58(15), 2491–2507.
Kelly E., Vyas P., Weber J.T., Biochemical Properties and Neuroprotective Effects of Compounds in Various Species of Berries, „Molecules” 2017, 23(1), 26.
Khalid S. et al., Effects of Acute Blueberry Flavonoids on Mood in Children and Young Adults, „Nutrients” 2017, 9(2), 158.
Liu X. et al., Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay (MIND) study: Rationale, design and baseline characteristics of a randomized control trial of the MIND diet on cognitive decline, „Contemporary Clinical Trials” 2021, 102, 106270.
Olas B., Berry Phenolic Antioxidants – Implications for Human Health?, „Frontiers in Pharmacology” 2018, 9, 78.
Rivi V., Batabyal A., Lukowiak K., The multifaceted effects of flavonoids on neuroplasticity, „Restorative Neurology and Neuroscience” 2024.