Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Właściwości zdrowotne nasion i oleju z konopi siewnych

Strona główna Artykuły Właściwości zdrowotne nasion i oleju z konopi siewnych

Właściwości zdrowotne nasion i oleju z konopi siewnych

Trzeba jednak podkreślić, że mimo przynależności do tej samej rodziny konopie siewne nie wykazują takiego działania. Mogą stanowić cenne uzupełnienie diety, jednocześnie podnosząc jej wartość odżywczą. Często mylone są z konopiami indyjskimi znanymi z właściwości halucynogennych. Charakteryzują się natomiast wysoką zawartością związków bioaktywnych o właściwościach zdrowotnych. Konopie siewne to cenny surowiec roślinny o szerokim zastosowaniu w przemyśle.

Spis treści

1. Konopie siewne – charakterystyka

Inaczej nazywane są konopiami włóknistymi. Stanowi surowiec do produkcji włókien, ale wykorzystuje się ją także w przemyśle spożywczym oraz w celach leczniczych. Najcenniejszą częścią rośliny są nasiona, które cechują się wysoką zawartością związków bioaktywnych. Konopie siewne (łac. Roślina pochodzi z Azji środkowej i uprawiana jest już od tysięcy lat. Najstarsze doniesienia świadczące o potencjale zdrowotnym konopi siewnych można znaleźć w źródłach związanych z medycyną chińską. Ze względu na dużą ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych wykorzystuje się je do produkcji oleju. Cannabis sativa) to gatunek rośliny należący do rodziny konopiowatych.

2. Nasiona konopi siewnych – skład

Charakterystyczna jest obecność kwasu fitynowego, choliny, lecytyny, trygoneliny oraz witamin K i E. Należy podkreślić, że białko obecne w nasionach Cannabis sativa wyróżnia się pełnym profilem aminokwasowym. Wykazano, że białko konopne pod względem wartości odżywczej jest porównywalne do innych białek wysokiej jakości, m.in. Białka jaja kurzego (J.C. To pochodzące z nasion konopi charakteryzuje się wysoką zawartością aminokwasów o rozgałęzionych łańcuchach, znanych pod skrótem BCAA (ang. Zalicza się do nich walinę, izoleucynę i leucynę. Oprócz wartościowego profilu aminokwasowego białko konopne wyróżnia się wysoką przyswajalnością – znacznie lepszą niż większość białek roślinnych. Nasiona konopi są wartościowym źródłem białka i tłuszczu. W nasionach konopi znajdują się również składniki mineralne, takie jak żelazo, magnez, wapń, cynk i fosfor. Zawiera aminokwasy egzogenne, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu i muszą być dostarczone z pożywieniem. Callaway 2004). Branched Chain Amino Acids). BCAA wpływają na regenerację komórek i włókien mięśniowych, a także wzrost beztłuszczowej masy ciała, dlatego bardzo często są stosowane przez sportowców jako suplement diety. Wynika to z jego składu, ponieważ w 65% zbudowane jest z edystyny, czyli tzw. Białka kompletnego charakteryzującego się wysoką biodostępnością. W zależności od warunków i miejsca uprawy białko stanowi ok. 20–25% zawartości wszystkich składników, natomiast tłuszcz występuje w ilości 28–35%.

3. Olej konopny – skład

Zawiera przede wszystkim kwas linolowy (56%) z grupy omega-6 oraz kwas alfa-linolenowy (19%) z grupy omega-3. Według najnowszych wytycznych powinien on wynosić 3: 1 (M. Biorąc to pod uwagę, olej konopny charakteryzuje się idealnymi proporcjami kwasów tłuszczowych omega-6 do omega-3. Walczak, M. W oleju pozyskiwanym z konopi siewnych obecne są także inne związki o właściwościach prozdrowotnych. Na szczególną uwagę zasługuje kannabidiol określany skrótem CBD. Do tej grupy należy również znany ze swoich właściwości odurzających tetrahydrokannabinol (THC) obecny w konopiach indyjskich. Ze względu na dużą zawartość tłuszczu z nasion konopi pozyskuje się wartościowy olej. W prawidłowo zbilansowanej diecie ważny jest odpowiedni stosunek tych kwasów. Jarosz i wsp. 2020). Na podstawie analizy 16 różnych olejów produkowanych metodą tłoczenia na zimno stwierdzono, że olej konopny jest jednym z najwartościowszych źródeł NNKT (Z. Starzycki 2013). Wymienić można tokoferole, fitosterole (przede wszystkim sitosterol), karotenoidy, związki terpenowe i polifenole. Jest to związek należący do fitokannabinoidów, czyli substancji bioaktywnych występujących naturalnie w niektórych roślinach (w szczególności z rodziny konopiowatych). W przeciwieństwie do THC kannabidiol nie wykazuje działania psychoaktywnego, natomiast posiada właściwości terapeutyczne (m.in. Przeciwbólowe, rozkurczowe, przeciwzapalne, przeciwdrgawkowe, przeciwdepresyjne). W przeważającej ilości (ok. 80%) składa się on z niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), co świadczy o jego wysokiej wartości odżywczej.

4. Właściwości zdrowotne produktów konopnych

Warto podkreślić, że może być spożywana przez osoby chore na celiakię, ponieważ nie zawiera glutenu. Jest również istotnym czynnikiem zapobiegającym rozwojowi nowotworu jelita grubego. Istotne znaczenie ma również obecność witamin z grupy B, które wpływają na prawidłową pracę układu nerwowego. Przyczynia się do redukcji nadmiernej suchości oraz świądu, a także przyspiesza regenerację naskórka. Dużą rolę w redukcji stanu zapalnego odgrywają kwas gamma-linolenowy (GLA) należący do grupy omega-6 oraz kwas stearydynowy (SDA) będący prekursorem kwasów omega-3. Jest to bardzo istotne w AZS, ponieważ skóra chorych osób jest szczególnie wrażliwa i podatna na alergeny. Działają one również ochronnie, zapobiegając podrażnieniom i szkodliwemu działaniu czynników zewnętrznych. Korzystny wpływ oleju konopnego został potwierdzony naukowo. Po tym czasie zaobserwowano znaczną poprawę wyglądu skóry, a osoby biorące udział w badaniu zgłaszały złagodzenie objawów, takich jak suchość i świąd (J. Olej konopny wykazuje także korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Za właściwości te odpowiadają nienasycone kwasy tłuszczowe oraz sitosterol. Przyczynia się to do poprawy parametrów profilu lipidowego poprzez zmniejszenie stężenia cholesterolu LDL (tzw. Zły cholesterol) oraz triglicerydów. Naukowcy przeprowadzili badanie, w którym oceniano wpływ oleju konopnego na skład i poziom lipidów we krwi. Zmniejszył się również stosunek cholesterolu całkowitego do cholesterolu HDL, który jest uważany za ważny wskaźnik oceny ryzyka wystąpienia choroby wieńcowej serca (U.S. Z nasion konopi siewnych produkowana jest mąka konopna. Wyróżnia się wysoką zawartością pełnowartościowego białka i błonnika pokarmowego, który usprawnia pracę przewodu pokarmowego oraz wpływa korzystnie na metabolizm. W mące konopnej zawarte są związki fenolowe, m.in. Kwas ferulowy i karotenoidy o właściwościach przeciwutleniających. Olej pozyskiwany z nasion konopi siewnych wykorzystywany jest do łagodzenia objawów atopowego zapalenia skóry (AZS), łuszczycy i trądziku. Obecne w oleju nienasycone kwasy tłuszczowe wpływają na poprawę nawilżenia skóry i działają przeciwzapalnie. Fitosterole i flawonoidy zawarte w oleju konopnym działają przeciwalergicznie oraz immunostymulująco. Na regenerację oraz nawilżenie naskórka wpływają karotenoidy. Istotnym składnikiem oleju pochodzącego z nasion konopi siewnych jest witamina E – poprawia elastyczność skóry, łagodzi zmiany zapalne, a także wzmacnia barierę naskórkową, chroniąc przed nadmiernym wysuszeniem skóry atopowej. Przeprowadzono badanie, w którym pacjentom ze zdiagnozowanym AZS podawano codziennie 30 ml oleju przez 8 tygodni. Callaway i wsp. 2005). Wynika to z działania obniżającego ciśnienie i poziom cholesterolu we krwi. Kwasy omega-3 i omega-6 posiadają wysoki potencjał antyoksydacyjny, dzięki czemu neutralizują wolne rodniki i redukują stres oksydacyjny. Sitosterol należący do fitosteroli działa korzystnie, ponieważ blokuje wchłaniania cholesterolu w jelitach. Po 4-tygodniowej suplementacji oleju w ilości 30 ml dziennie zaobserwowali obniżenie stężenia triglicerydów w osoczu krwi, a także korzystne zmiany w składzie estrów cholesterolu. Schwab i wsp. 2006). Charakteryzuje się ona wysoką wartością odżywczą i jest bardzo dobrą alternatywą dla mąki pozyskiwanej ze zbóż.
Zródło

Callaway J. et al., Efficacy of dietary hempseed oil in patients with atopic dermatitis, „Journal of Dermatological Treatment” 2005, 16(2), 87–94.
Callaway J.C., Hempseed as a nutritional resource: An overview, „Euphytica” 2004, 140, 65–72.
Dąbrowski G., Skrajda M., Frakcja lipidowa i białkowa nasion konopi siewnych (C. sativa L.) oraz jej korzystny wpływ na zdrowie człowieka, „Journal of Education, Health and Sport” 2016, 6(9), 357–366.
Farinon B. et al., The Seed of Industrial Hemp (Cannabis sativa L.): Nutritional Quality and Potential Functionality for Human Health and Nutrition, „Nutrients” 2020, 12(7), epub.
Gambuś H. et al., Skład chemiczny i walory prozdrowotne nasion, oleju i mąki z konopi siewnych (Cannabis sativa L.), Żywność a oczekiwania współczesnego konsumenta, pod red. Kowalskiego S., Zięć G., Drożdż I., Kraków 2020, 57–66.
Jarosz M. et al., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod red. Jarosza M. et al., Warszawa 2020.
Kaniewski R. et al., Konopie siewne (Cannabis sativa L.) – wartościowa roślina użytkowa i lecznicza, „Postępy Fitoterapii” 2017, 18(2), 139–144.
Kaushal N., Dhadwal S., Kaur P., Ameliorative Effects of Hempseed (Cannabis Sativa) Against Hypercholesterolemia Associated Cardiovascular Changes, „Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases” 2020, 30(2), 330–338.
Kurek-Górecka A. et al., Znaczenie terapeutyczne i kosmetyczne oleju konopnego, „Farmacja Polska” 2018, 74(12), 704–708.
Rodriguez-Leyva D., Pierce G.N., The cardiac and haemostatic effects of dietary hempseed, „Nutrition & Metabolism” 2010, 7, epub.
Schwab U.S. et al., Effects of hempseed and flaxseed oils on the profile of serum lipids, serum total and lipoprotein lipid concentrations and haemostatic factors, „European Journal of Nutrition” 2006, 45, 470–477.
Walczak Z., Starzycki M., Ocena profilu kwasów tłuszczowych w olejach tłoczonych na zimno w kontekście rekomendacji ich w żywieniu osób aktywnych fizycznie, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2013, 46(3), 316–322.