Witaminy – podział, źródła, funkcje
Spis treści
1. Podział witamin
Organizm ludzki jest w stanie magazynować witaminy rozpuszczalne w tłuszczach głównie w wątrobie. Inaczej wygląda to w przypadku witamin rozpuszczalnych w wodzie. Witaminy można uporządkować również ze względu na budowę. Witaminy podzielono ze względu na właściwości fizyczne, do których należy rozpuszczalność. Gdy podaż będzie zbyt wysoka, może dojść do wystąpienia hiperwitaminoz o toksycznym wpływie na organizm. Nadmiar wydalany jest z moczem, właśnie dlatego należy codziennie dbać o ich optymalną podaż z pożywieniem. Wszystkie witaminy z grupy B posiadają cząsteczkę azotu, dlatego są zaliczane do związków azotowych, natomiast pozostałe witaminy kwalifikujemy jako bezazotowe. Wyróżnia się: – witaminy rozpuszczalne w wodzie: B1 (tiamina), B2 (ryboflawina), B3 (niacyna), B5 (kwas pantotenowy), B6 (pirydoksyna), B12 (cyjanokobalamina), C (kwas askorbinowy), biotyna, kwas foliowy; – witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A (retinol i pochodne), D (cholekalcyferol), E (tokoferol), K (filochinon).2. Źródła witamin
Witamina K znajduje się m.in. W zielonych warzywach liściastych oraz żółtku jaja. Witaminę C o działaniu przeciwutleniającym można znaleźć w cytrusach, czerwonej papryce i dzikiej róży. Tabela 1. Jarosza M., Warszawa 2017. Ryby morskie są bogate w witaminy A i D, a orzechy włoskie i oleje roślinne są dobrym źródłem witaminy E. Produkty z pełnego ziarna, wątróbka i drożdże charakteryzują się bogactwem witamin z grupy B. Dzięki stosowaniu urozmaiconej, kolorowej diety, opartej na świeżych produktach można dostarczyć wszystkich niezbędnych dla organizmu witamin (tab. 1). Źródła witamin w żywności Opracowanie własne na podstawie: Normy żywienia dla populacji Polski, pod red. Witaminy można znaleźć w produktach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego.3. Kompendium wiedzy na temat witamin – tabela
Jarosza M., Warszawa 2017. Monotonna dieta, stres i nadmierna aktywność fizyczna mogą doprowadzić do osłabienia organizmu na skutek braku odpowiedniej ilości witamin. Pozwoli to cieszyć się zdrowiem i witalnością przez długie lata. Zapotrzebowanie na witaminy, funkcje witamin w organizmie Opracowanie własne na podstawie: Normy żywienia dla populacji Polski, pod red. Mimo że witaminy nie dostarczają energii organizmowi i nie są materiałem budulcowym, są niezbędne do odpowiedniego funkcjonowania. Należy włączyć do diety jak najwięcej produktów bogatych w poszczególne witaminy. Tabela 2.