Szukaj
Język
Wady postawy – wady kończyn dolnych
Spis treści
1. Czym jest kolano koślawe?
Pod względem ruchomości i biomechaniki oznacza to, że pozycją neutralną (i zarazem zwyczajową) dla podudzia jest odwiedzenie. W przypadku tego drugiego parametru pomiaru dokonujemy poprzez określenie rozstępu pomiędzy kostkami przyśrodkowymi zarówno przy zwartych, jak i wyprostowanych kolanach. Do najczęstszych należą koślawość wrodzona, pokrzywicza, pourazowa, porażenna i statyczna. Kolano koślawe jest deformacją wchodzącą w skład dużej grupy wad kończyn dolnych. Stopień koślawości pomiędzy dwoma stawami kolanowymi wyrażamy w stopniach (norma: 10–15 stopni) lub w centymetrach (norma: 4–5 cm). Wśród mnogiej liczby przypadków wyróżniamy kilka głównych odmian tej wady. Ta ostatnia postać jest wynikiem długotrwałego, systematycznego i nadmiernego obciążania kończyn dolnych. Istota tej wady polega na występowaniu kąta otwartego na zewnątrz, pomiędzy osią długą uda i osią podudzia.2. Kolano koślawe – objawy
W obrębie tego systemu dochodzi do takich zmian jak przyrosty kłykcia wewnętrznego kości udowej, skrzywienie kości udowej lub piszczelowej, skręcenie na zewnątrz podudzia oraz przeprost stawu kolanowego. Drugim układem jest system mięśniowo-więzadłowy. Struktury, które ulegają nadmiernemu napięciu i przykurczowi, to pasma biodrowo-piszczelowe, więzadła poboczne strzałkowe oraz mięśnie dwugłowe uda. Objawy w przypadku wad kończyn dolnych dotyczą dwóch układów. Zmiany te prowadzą do zwiększonego nacisku na zewnętrzną stronę, co z kolei powoduje zahamowanie wzrostu kości oraz spotęgowanie asymetrii kłykci. Podobnie jak w poprzednich wadach postawy zmiany będą miały dwojaki charakter. Z kolei osłabienie i rozciągnięcie rozwija się w obrębie więzadeł pobocznych piszczelowych, rozcięgna mięśnia półścięgnistego, półbłoniastego, krawieckiego oraz głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego. Pierwszym z nich jest układ kostny.3. <extra_id_0> Kategoria <extra_id_1> Kategoria: Leczenie Polski <extra_id_2>
Oczywiście celem w tym przypadku jest wzmocnienie i rozciągnięcie odpowiednich struktur, zaburzonych przez to schorzenie. Takie pozycje jak siad skrzyżny i motylkowy, stanie z mocnym wyprostem stawów kolanowych i skrzyżowaniem kończyn dolnych, a także supinacja stopy będą wskazane podczas ćwiczeń. Leczenie patologii określanej mianem kolan koślawych polega przede wszystkim na poprowadzeniu odpowiednio ukierunkowanej rehabilitacji. Ćwiczenia oraz pozycje wykorzystywane w terapii będą więc prowadziły do nasilenia przywiedzenia podudzi oraz doprowadzenia do ich prawidłowego ustawienia, czyli wzdłuż osi długiej uda. Z kolei nie zaleca się stosowania takich ułożeń ciała jak siad płotkarski, siad żabi czy stanie w rozkroku. Celem takowego postępowania jest przede wszystkim przywrócenie prawidłowych warunków anatomiczno-funkcjonalnych, a także wzmacnianie pozostałych mięśni posturalnych.4. Kolano szpotawe – objawy
Z kolei patologicznemu osłabieniu i rozciągnięciu ulegają więzadła poboczne zewnętrzne, mięśnie strzałkowe i mięśnie dwugłowe uda. Oznacza to, że nadmiernie napiętymi strukturami w tej deformacji będą więzadła poboczne wewnętrzne, półścięgniste i półbłoniaste. Powyższe informacje potwierdzają, że szpotawość kolan jest odwrotnością wcześniej opisywanej koślawości.5. <extra_id_0> Kategoria <extra_id_1> Kategoria: Leczenie Polski <extra_id_2>
Wskazania i przeciwwskazania będą dokładnie odwrotne jak w przypadku koślawości. Szpotawość kolan powinna być leczona poprzez skrupulatnie zaplanowany plan terapeutyczny ukierunkowany na przywrócenie prawidłowych warunków anatomiczno-funkcjonalnych oraz opracowanie objętych patologią struktur. Nie będzie zaskoczeniem, jeżeli kolejny raz posłużę się terminem rehabilitacja w kontekście wad kończyn dolnych.6. Stopa płaska statyczna
Bardzo często można spotkać się z określeniem stopy płaskiej niewydolnej. Wada ta określana jest również płaskostopiem czynnościowym i stanowi najczęstszą wadę w obrębie stóp. Istotą tej wady jest przerzucenie funkcji wysklepienia na układ torebkowo-więzadłowy, co prowadzi do obciążenia konkretnych łuków. W przeciwieństwie do swojej wrodzonej odmiany, ten model deformacji kończyn dolnych jest poprzedzony procesem stopniowego obniżania się podłużnego sklepienia stóp poprzez niewydolność statyczno-dynamiczną.7. Stopa płaska poprzecznie
Stanowi bardzo częsty objaw niewydolności mięśniowej lub więzadłowej stopy. Deformacja ta polega na nadmiernym obniżeniu kości śródstopia (II i III) oraz spłaszczeniu łuku poprzecznego przedniego. Bardzo częstą współistniejącą wadą jest koślawość palucha. Pod główkami tych kości dochodzi do rozwoju grubego i drżącego w głąb odcisku, który powoduje silne dolegliwości bólowe.8. Stopa płasko-koślawa
W przypadku stopy płasko-koślawej wartość skręcenia pięty jest większa niż wspomniana norma, co prowadzi do opierania się stóp na brzegach przyśrodkowych. Sygnałem informacyjnym przy rozwoju koślawości stóp jest obcas buta, który powinien być zdzierany po stronie wewnętrznej. Fizjologiczna wartość koślawości wynosi mniej więcej 5º (częściej w kierunku szpotawości – do wewnątrz). Owa wada postawy jest bardzo często obecna w przypadku kolan koślawych, przez co w łatwo może przyczyniać się do jej progresji. Charakterystycznym objawem tego zniekształcenia stóp jest koślawość pięty.9. <extra_id_0> Przejdź na stronę <extra_id_1>
Identycznie jak w poprzednim podpunkcie, tak i w tym przypadku obcas buta można uznać za proste narzędzie diagnostyczne. Podobnie jak w temacie kolan – szpotawość można uznać za lustrzane odbicie koślawości. Jeżeli wspomniana część obuwia będzie zdzierana po stronie zewnętrznej, to możemy przypuszczać, że występuje ta wada. Tak więc pięta będzie odchylona do wewnątrz na ponad 5º, co doprowadzi do przesunięcia punktu podparcia na krawędzie zewnętrzne stóp.10. Stopa wydrążona
Jednak brak całkowitej pewności doprowadził do powstania odmiennego terminu, określającego ten model defiguracji – deformacja samoistna. Efektem tych zmian jest tak zwane wysokie podbicie. Z kolei rozcięgno podeszwowe ulega wtórnemu przykurczowi. Etiologia stopy wydrążonej po dziś dzień nie została dokładnie ustalona. Stopa wydrążona charakteryzuje się nadmiernym wydrążeniem stopy pomiędzy guzem piętowym a głowami kości śródstopia przy równoczesnym skróceniu długości tego odcinka. W przypadku układu mięśniowego mamy do czynienia z niedowładem krótkich zginaczy palców, mięśni międzykostnych i glistowatych, a palce znajdują się w szponiastym ustawieniu. Powodem jest między innymi nadmierne zgięcie podeszwowe pierwszej kości śródstopia. Przyjmuje się, że przyczyną rozwoju tej wady mogą być zaburzenia napięcia i równowagi mięśniowej na tle rozwojowych anomalii w obrębie dolnego fragmentu rdzenia kręgowego.11. Deformacje palców stóp
Natomiast późniejszym faktem może być rozwinięcie się innych wad, nie tylko w obrębie kończyn dolnych, ale i wyżej położonych odcinkach ciała. Wady palców, mimo że nie są postrzegane jako szczególnie niebezpieczne, nie powinny być lekceważone. W związku z tym postanowiłem przedstawić trzy najbardziej powszechne wady w obrębie tych dystalnych części stóp. Nieleczone będą stopniowo doprowadzały do patologi stępu i poruszania się.12. Paluch koślawy
Postępowanie kinezyterapeutyczne jest ograniczone. O wiele rzadziej powstaje w wyniku uszkodzeń ścięgien bądź więzadeł. Zniekształcenie to polega na zewnętrznym odchyleniu palucha, który nadkłada bądź podkłada się na drugi palec. Najczęstszą przyczyną rozwoju tej wady są zazwyczaj niedomoga statyczna stopy, zaburzenia równowagi mięśniowej lub zmiany gośćcowe. Wada ta jest bardziej powszechna wśród kobiet niż mężczyzn, co można tłumaczyć niekorzystnym wpływem wielu typów obuwia lub słabszą konstrukcją stawowo-więzadłową. Jest to wada, którą wyleczyć może jedynie postępowanie ortopedyczne.13. <extra_id_0> Paluch <extra_id_1> Paluch <extra_id_2> Paluch Polski:
Zmiany te mogą być natomiast uwarunkowane przebytymi urazami lub stanami zapalnymi, które doprowadziły do destrukcji fragmentów chrzęstnej pokrywy na powierzchniach stawowych. Za najczęstsze przyczyny podaje się zniekształcenia, które stopniowo doprowadzają do bolesnego ograniczenia ruchomości w owym stawie. Określa się tak sztywność stawu śródstopno-paliczkowego palucha w zgięciu podeszwowym.14. Palce młoteczkowate
Etiologia tej wady nie ma ściśle określonego charakteru, jednak przyjmuje się, że najczęstszymi mogą być dwie grupy przyczyn: – zaburzenia równowagi mięśni międzykostnych krótkich i długich, zginaczy palców oraz długich prostowników, co równocześnie prowadzi do zniekształceń o charakterze szponowatym i młoteczkowatym w obrębie tych samych palców; – zbliznowacenia różnego pochodzenia (pozapalne i pourazowe), a także przykurcze ischemiczne. Najczęstszym objawem jest pojawienie się bolesnych odcisków. Młoteczkowata deformacja palców prowadzi do kątowego zgięcia stawów mędzypaliczkowych.15. Profilaktyka i leczenie wad stóp
Grubość podeszwy, dopasowanie wkładki, zdolność do utrzymania właściwej higieny, a także odczuwanie samego ruchu to tylko niektóre z czynników, które mogą przyczyniać się do zniekształceń stóp. W ćwiczeniach bardzo ważne będzie podłoże – warto wykorzystywać różnego rodzaju maty z wypustkami oraz naturalne przyrządy, jak kamienie czy piach. Oprócz tego warto wykorzystać przyrządy takie jak wałki, woreczki czy piłeczki, które posłużą do ćwiczenia funkcji chwytnych stopy, a także zwiększenia ruchomości w obrębie ograniczonych stawów. W przypadku tego pierwszego pojęcia istotne znaczenie ma prawidłowe dobranie obuwia. W przypadku rehabilitacji podobnie jak w poprzednich przypadkach głównym założeniem będzie odtworzenie prawidłowych warunków anatomiczno-funkcjonalnych oraz przywrócenie zaburzonej ruchomości stawowej. Dzięki odbieraniu różnych bodźców ze zmiennego podłoża mięśnie będą dostawały nowe informacje do rozwoju sklepienia. Wady stóp, podobnie jak wcześniej opisywane schorzenia, są jednostkami chorobowymi, w których największą rolę odgrywają profilaktyka oraz rehabilitacja.
