Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

W jaki sposób aktywność fizyczna wpływa na funkcje poznawcze człowieka

Strona główna Artykuły W jaki sposób aktywność fizyczna wpływa na funkcje poznawcze człowieka

W jaki sposób aktywność fizyczna wpływa na funkcje poznawcze człowieka

Treningi są również skuteczną metodą na poprawę nastroju oraz funkcji poznawczych. Jednym z narzędzi pozwalających na utrzymanie mózgu w dobrej kondycji jest regularna aktywność fizyczna – jej wpływ na narząd oraz jego strukturę został potwierdzony w licznych publikacjach naukowych. Mózg jest niezwykle ważnym narządem – jego prawidłowe funkcjonowanie wpływa m.in. Na zdolność do podejmowania decyzji, lepszą pamięć, a także wyższą odporność na sytuacje stresowe, których w obecnych czasach jest niestety coraz więcej.

Spis treści

1. Uczenie się – co to właściwie jest?

Jest to możliwe dzięki temu, że mózg posiada umiejętności zapamiętywania, przyswajania oraz analizowania dostarczonych z zewnątrz informacji, a także regulacji pracy. Aby więc uczyć się w sposób efektywny, należy wykorzystywać umiejętności ludzkiego umysłu w stosowanych metodach nauki. Przyswajanie nowych informacji powoduje również powstawanie nowych połączeń. Są to jednak tylko przykłady możliwości tego cennego narządu. Uczenie się to proces, podczas którego dochodzi do wzmocnienia istniejących już połączeń między komórkami.

2. Czy to w ogóle w jaki sposób aktywność fizyczna wpływa na mózg człowieka?

Jeżeli aktywność fizyczna jest uprawiana regularnie, zachodzą również zmiany funkcjonalne oraz w strukturze mózgu. Wykorzystano w nim fMRI, czyli funkcjonalny rezonans magnetyczny. Wykazano, że badani uprawiający aktywność fizyczną charakteryzowali się lepszą wydajnością w kontroli wykonawczej, zauważono również wyższą aktywację kory przedczołowej (L. W innym badaniu naukowcy doszli do podobnych wniosków. Po upływie 8 miesięcy u uczestników zaobserwowano wyższą aktywność kory przedczołowej, a także poprawę funkcji poznawczych (C.E. Bardzo ważne jest zatem, aby u dzieci oraz osób młodych zadbać o odpowiednią dawkę ruchu w ciągu dnia. Stosowanie się do tych założeń z pewnością przyczyni się również do polepszenia funkcji poznawczych. Wraz z wiekiem następuje stopniowe wycofywanie się organizmu z aktywności biologicznej. Rottermund, A. W jednym z badań zauważono, że u seniorów po 12 miesiącach regularnych ćwiczeń ruchowych doszło do poprawy funkcji wykonawczych (M.W. Ponadto aktywność fizyczna może zapewnić osobom starszym możliwość nawiązania nowych przyjaźni i zaangażowania się w kreatywne zajęcia, co z kolei zapobiega pogorszeniu funkcji poznawczych. Kluczowym, a zarazem niedocenianym aspektem w kontekście procesu zapamiętywania jest sen. Walker 2009). W 2018 r. Przeprowadzono eksperyment, w którym badano działanie systematycznych treningów na jakość wypoczynku oraz funkcje poznawcze. Wykazano, że grupa aktywna fizycznie charakteryzowała się lepszą jakością snu. Wilckens, K.I. Wheeler 2018). Może powodować m.in. Problemy z pamięcią oraz skupieniem. Jest również jedną ze skutecznych metod walki z objawami lęku oraz depresji. W 2014 r. Przeprowadzono eksperyment, w którym badano wpływ objawów depresji, sprawności poznawczej oraz wsparcia ze strony społeczeństwa na związek między regularnymi treningami a funkcjami kognitywnymi. Robitaille i wsp. 2014). W pierwszej kolejności pojawiają się zmiany na poziomie komórkowym oraz molekularnym. W 2013 r. Przeprowadzono badanie w celu oceny wpływu aktywności fizycznej na funkcjonowanie mózgu. Eksperyment przeprowadzono na grupie dzieci, która uczestniczyła w interwencji ruchowej 5 razy w tygodniu przez 9 miesięcy. Chaddock-Heyman i wsp. 2017). W eksperymencie udział wzięły dzieci otyłe. Krafft i wsp. 2014). Według zaleceń WHO należy poświęcać tygodniowo 150–300 minut na aktywność o umiarkowanej intensywności, aby utrzymać dobry stan zdrowia oraz sprawność fizyczną. Jednak nie tylko osoby młode powinny zadbać o regularne ćwiczenia. Starzenie powoduje nie tylko zmiany w wyglądzie czy pracy narządów, ale również skutkuje obniżeniem sprawności intelektualnej oraz funkcji poznawczych (J. Knapik 2012). Voss i wsp. 2010). Aktywność fizyczna może być zatem skuteczną metodą w łagodzeniu dysfunkcji mózgu związanych z wiekiem. W licznych publikacjach mówi się, że poprawia on wydajność funkcji poznawczych (M.P. Regularna aktywność fizyczna natomiast pozytywnie wpływa na jakość snu. W badaniu wzięło udział 109 osób (zarówno młodych, jak i tych w podeszłym wieku). Jednocześnie poprawie uległy funkcje kognitywne (K.A. Erickson, M.E. Obniżony nastrój niejednokrotnie negatywnie oddziałuje na funkcje poznawcze człowieka. Powszechnie wiadomo, że regularna aktywność fizyczna wpływa na wydzielanie endorfin, co bezpośrednio wiąże się z poprawą nastroju. Zależność ta działa w dwie strony – obniżenie nastroju może oddziaływać na skrócenie czasu przeznaczanego na treningi, gdyż gorsze samopoczucie może wywoływać niechęć do regularnego podejmowania aktywności fizycznej. Zauważono, że w grupie, która uprawiała regularną aktywność fizyczną, doszło do poprawy funkcji poznawczych – zwłaszcza w obszarze związanym z pamięcią, koordynacją wzrokowo-ruchową, a także szybkością przyswajania oraz przetwarzania informacji (A. Aktywność fizyczna wpływa na aktywację wielu procesów adaptacyjnych.

Kategorie:
Zródło

Chaddock-Heyman L. et al., The effects of physical activity on functional MRI activation associated with cognitive control in children: a randomized controlled intervention, „Frontiers in Human Neuroscience” 2013, 7, epub.
Krafft C.E. et al., An 8-month randomized controlled exercise trial alters brain activation during cognitive tasks in overweight children, „Obesity” 2014, 22(1), 232–242.
Robitaille A. et al., Physical activity and cognitive functioning in the oldest old: within- and between-person cognitive activity and psychosocial mediators, „European Journal of Ageing” 2014, 11(4), 333–347.
Rottermund J., Knapik A., Opieka fizjoterapeutyczna osób w podeszłym wieku, Idea opieki a zasada równości i wolności, pod red. Dancáka P., Wąsińskiego A. Wójcika A., Bielsko-Biała 2012, 190–204.
Voss M.W. et al., Plasticity of brain networks in a randomized intervention trial of exercise training in older adults, „Frontiers in Aging Neuroscience” 2012, 2, epub.
Walker M.P., The Role of Sleep in Cognition and Emotion, „Annals od the New York Academy of Science” 2009, 1156(1), 168–197.
WHO guidelines on physical activity and sedentary behaviour, WHO, Geneva 2020.
Wilckens K.A., Erickson K.I., Wheeler M.E., Physical Activity and Cognition: A Mediating Role of Efficient Sleep, „Behavioral Sleep Medicine” 2018, 16(6), 569–586.