Szukaj
Język
Trening siłowy po uszkodzeniu rdzenia kręgowego
Spis treści
1. Uszkodzenie rdzenia kręgowego – przyczyny
Mniejsza część powstaje na skutek urazów sportowych czy w wyniku aktów przemocy. Do najpopularniejszych z nich należą skala Frankela oraz Standardy Amerykańskiego Towarzystwa Urazów Rdzenia Kręgowego (The American Spinal Injury Association – ASIA). Ważne jest odpowiednie zaplanowanie rehabilitacji, aby przede wszystkim zapewnić możliwość jak najlepszego funkcjonowania w życiu codziennym. Za ich główną przyczynę uznaje się wypadki komunikacyjne oraz upadki z wysokości. Na przestrzeni czasu opracowano różne skale służące do oceny stopnia uszkodzenia rdzenia kręgowego. W zależności od stopnia uszkodzenia rdzenia kręgowego takie osoby są mniej bądź bardziej sprawne i samodzielne. Urazom kręgosłupa z uszkodzeniem rdzenia kręgowego coraz częściej ulegają osoby młode.2. Wpływ treningu siłowego na zdrowie i sprawność fizyczną po uszkodzeniu rdzenia kręgowego
Zauważono wzrost poziomu tkanki tłuszczowej głównie w kończynach dolnych, co może być spowodowane zanikiem mięśni, oraz zwiększoną podatność na złamania z powodu utraty masy kostnej u osób nieaktywnych fizycznie (R. D’Oliveira i wsp. 2014). Wykazano pozytywny wpływ aktywności fizycznej na zachowanie beztłuszczowej masy ciała (FFM) oraz poprawę wrażliwości insulinowej, co umożliwiło redukcję tkanki tłuszczowej w sposób bardziej efektywny (S.A. Evans 2014). Na podstawie przeglądu literatury stwierdzono, że systematyczny trening siłowy może przyczynić się do odzyskania funkcji motorycznych oraz sensorycznych, stymulacji wzrostu i utrzymania masy mięśniowej oraz zwiększenia gęstości kości (S.A. Evans 2014). Program treningowy powinien zawierać ćwiczenia o odpowiedniej intensywności i częstotliwości, należy mieć na uwadze specyfikę uszkodzeń trenującego, aktywację wybranych partii mięśniowych oraz pracę w pełnych zakresach ruchu. FAR (Fundacja Aktywnej Rehabilitacji) przeprowadziła badanie na sportowcach z SCI biorących udział w igrzyskach paraolimpijskich. Wykazano, że trening z użyciem hantli wzmocnił siłę ramion oraz poprawił wytrzymałość fizyczną u zawodników (T. Osińska 2013). Przeprowadzono badanie, w którym oceniano pacjentów po SCI (uszkodzenie rdzenia kręgowego) pod kątem stopnia mineralizacji kości oraz składu ciała z podziałem na beztłuszczową masę ciała (LBM) oraz zawartości tkanki tłuszczowej (FM). Singh i wsp. 2014; G.L.C. W kolejnym badaniu porównano skład ciała osób aktywnych i nieaktywnych po uszkodzeniu rdzenia kręgowego. Sisto, N. Celem ćwiczeń i interwencji dietetycznych u osób po SCI jest zwiększenie NEAT (spontaniczna aktywność pozatreningowa), zmniejszenie liczby spożywanych kalorii w ciągu dnia oraz zwiększenie beztłuszczowej masy ciała w celu profilaktyki otyłości. Sisto, N. Ważne, aby trening był odpowiednio zaprogramowany, ukierunkowany na progresję. Siła i wytrzymałość mięśniowa są ważne w kontekście budowania i utrzymania sprawności. Przez 15 miesięcy uczestniczyli w treningach siłowych. Tasiemski, M. Po uszkodzeniu rdzenia kręgowego często dochodzi do zaniku mięśni i spadku ilości masy kostnej.3. Kulturystyka osób poruszających się na wózkach inwalidzkich
W 2008 r. Z inicjatywy Nicka Scotta powstała organizacja WCBB (Wcheelchair Bodybuiding), której rozwój jest możliwy dzięki współpracy z NPC (National Physique Committee) i IFBB Professional League (International Federation of Body Builders). Wspiera młodych kulturystów, zapewnia niezbędne szkolenia i motywuje do działania. Zawodnicy z kategorii men’s wheelchair bodybuilding oceniani są pod względem rozwoju górnych partii mięśniowych. Kulturyści na wózkach deficyt kaloryczny w głównej mierze generują z obniżonej podaży kalorii. Jest to trudniejsze zadanie ze względu na brak możliwości wykonywania sesji cardio przy użyciu bieżni czy orbitreku, dzięki którym można spalić określoną liczbę kalorii w zależności od celu oraz zadbać o układ sercowo-naczyniowy. Kim i wsp. 2015; C.F. Kształtowanie sylwetki kulturysty z niepełnosprawnością utrudnia również brak możliwości wykonywania ćwiczeń wielostawowych takich jak martwy ciąg czy przysiad, angażujących do pracy wiele grup mięśniowych. Zawodnik dąży do maksymalnych i zarazem symetrycznych przyrostów masy mięśniowej, aby mógł wyjść na scenę w pełni przygotowanym (A.C. Brighton, K. Współczesna kulturystyka to wyjątkowa dyscyplina wśród sportów wyczynowych. Jej celem jest zbieranie funduszy oraz promowanie kulturystyki na wózkach. Marzeniem prawie każdego sportowca w branży fitness jest wyjście na scenę kulturystyczną, podzielenie się z innymi efektami swojej ciężkiej pracy. Sędziowie, podobnie jak u zawodników pełnosprawnych, szukają symetrii muskulatury (którą podkreślają nałożone na ciało bronzer i oliwka), szerokich pleców, wąskiej talii oraz niskiego poziomu tkanki tłuszczowej. Proces redukcji tkanki tłuszczowej musi być dokładnie zaplanowany, aby zachować jak najwięcej masy mięśniowej. Trenerzy zawodników z niepełnosprawnością wykorzystują maszyny takie jak hand-bike czy ergometr, aby wspomóc proces utraty wagi (D. Nooijen i wsp. 2015). W treningach bazują więc na ćwiczeniach izolowanych, które wyłączają z pracy dolną część ciała, np. Podciąganie na drążku, wyciskanie sztangi leżąc w odpowiedniej pozycji. Sparkes, J. Inckle 2017). Granica między zawodnikiem pełnosprawnym a z niepełnosprawnością zostaje zatarta – w zawodach mogą startować również osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich.
