Trądzik – czym jest i jak sobie z nim radzić
Spis treści
1. Co to jest trądzik
Wynikiem tego jest blokada ujścia wspomnianych gruczołów i upośledzenie wydzielania produkowanego przez nie sebum. W rezultacie skóra trądzikowa zostaje pokryta szeregiem niedoskonałości – m.in. Grudkami i krostkami, które z czasem mogą przerodzić się w ropne wykwity. Trądzik zwykle rozwija się na powierzchni twarzy, szyi, dekoltu i klatki piersiowej oraz na plecach, jednak niektóre zmiany mogą pojawić się na innych częściach ciała. Istotą problemu jest nadreaktywność gruczołów łojowych skóry (co skutkuje wzmożoną produkcją sebum) oraz przesadne rogowacenie naskórka. W związku z tym na cerze powstają zaskórniki, które przyczyniają się do namnażania bakterii oraz innych chorobotwórczych drobnoustrojów (np. Grzybów określanych drożdżakami) i tym samym dochodzi do rozwoju zmian zapalnych. To z kolei może powodować powstawanie trudno gojących się ran oraz blizn. Cera trądzikowa, czy też po prostu trądzik, to przewlekłe schorzenie dermatologiczne.2. Trądzik – przyczyny
Wzmożenie produkcji sebum przez gruczoły łojowe może mieć różne podłoże. Przeważnie cera trądzikowa jest wynikiem: – złego odżywiania, – nadmiernego stresu, – niewłaściwej pielęgnacji skóry, – farmakoterapii, np. Antydepresantami, – przesadnej ekspozycji na światło słoneczne, – wrodzonymi uwarunkowaniami genetycznymi, – zmianami hormonalnymi, np. Wskutek procesu dojrzewania czy nieprawidłowego poziomu testosteronu i estrogenów.3. Rodzaje i objawy trądziku
Charakterystycznymi cechami cery trądzikowej jest zbyt duża ilość sebum, co powoduje powstawanie zmian – krost, grudek czy wykwitów ropnych. Choć praktycznie wszystkie typy trądziku charakteryzują się podobnymi symptomami, to jednak poszczególne rodzaje różnią się między sobą.4. Trądzik pospolity
Zwany też trądzikiem młodzieńczym, gdyż w większości przypadków jest rezultatem zmian hormonalnych związanych z dojrzewaniem. Trądzik pospolity ma postaci: – grudkowo-krostkową – najczęstsza postać trądziku młodzieńczego z typowym zaczerwienieniem skóry, – grudkowo-cystową – z głębokimi i dużymi guzkami zawierającymi ropę oraz ze współtowarzyszącymi zmianami zapalnymi, – zaskórnikową – w przebiegu której pojawiają się zaskórniki otwarte i zamknięte, – piorunującą – znakiem rozpoznawczym w tym przypadku są nie tylko objawy skórne, ale i ogólnoustrojowe dolegliwości, np. Gorączka, uczucie rozbicia.5. Trądzik torbielowaty
Jego charakterystyczną cechą, jak wskazuje sama nazwa, są bolesne torbiele zawierające ropę. Zmiany skórne są zlokalizowane głównie na twarzy, choć niekiedy mogą też występować w innych miejscach, np. Okolicach pach lub na powierzchni pośladków. Niejednokrotnie trądzik torbielowaty jest dziedziczony po rodzicach. Dookoła torbieli pojawiają się czerwone obwódki. To odmiana trądziku młodzieńczego, która zwykle występuje u mężczyzn jako efekt zmian w poziomie androgenów.6. Trądzik ropowiczy
Torbiele pojawiają się głównie na policzkach, plecach i klatce piersiowej. Niemniej różnica polega na tym, że niezwykle często występuje u osób starszych, np. Z zespołem policystycznych jajników lub wskutek niskiego poziomu testosteronu. Często utożsamiany z wyżej opisanym trądzikiem torbielowatym, gdyż powstające zmiany skórne są niezwykle podobne.7. Trądzik skupiony
Występuje głównie na twarzy, ale może pojawić się m.in. W okolicy pasa czy szpary pośladkowej. Swoją nazwę zawdzięcza temu, że powstające zaskórniki są skupione blisko siebie, natomiast guzki i krostki często zlewają się ze sobą i wytwarzają bolesne nacieki. To kolejna odmiana trądziku pospolitego.8. Trądzik bliznowaty
Trądzik bliznowaty powoduje powstawanie grubych, twardych i nieregularnych guzów z wypustkami. Jego znakiem rozpoznawczym są nieestetyczne blizny. Zwykle towarzyszy innym postaciom trądziku, zwłaszcza trądzikowi ropowiczemu lub skupionemu.9. Trądzik różowaty
Ponadto w trądziku różowatym nie występują zaskórniki. Trądzik różowaty ma cztery postaci: – grudkowo-krostkową, – oczną, której towarzyszą objawy w obrębie narządu wzroku (np. Zapalenie spojówek), – przerostowo-naciekową z przewlekłym obrzękiem skóry, powodującą zgrubienie tkanki łącznej i guzowate zmiany, – rumieniową, w której oprócz rumienia pojawiają się teleangiektazje (tzw. Pajączki – przesadne rozszerzenie naczyń krwionośnych). Jego charakterystyczną cechą są zaburzenia naczynioruchowe, co prowadzi do intensywnego zaczerwienienia skóry. Jego najczęstszymi przyczynami są m.in. Zła dieta, nadmierne spożycie alkoholu, problemy hormonalne oraz zbyt intensywne promieniowanie słoneczne. Ten rodzaj cery trądzikowej jest szczególnie częstym problemem u kobiet po 30. Roku życia.10. Trądzik neuropatyczny
To z kolei prowadzi do intensywnego rozdrapywania powstających krost i grudek, co zaostrza zmiany zapalne i powoduje powstawanie szpecących ran lub blizn. To specyficzna odmiana trądziku, gdyż występuje w głównej mierze u osób o niskiej samoocenie, przesadnie pedantycznych lub o kiepskiej kondycji psychicznej (np. Z zaburzeniami lękowymi). Z tego też powodu lekarze podczas diagnozy są zmuszeni przeprowadzić dokładny wywiad z pacjentem, co pozwoli poznać jego zdrowie psychiczne i emocjonalne. Trądzik neuropatyczny jest chorobą skóry, która uniemożliwia choremu zaakceptowanie stanu własnej cery.11. Trądzik odwrócony
Trudno jednak wskazać najczęstszą przyczynę trądziku odwróconego – zwykle jest określany mianem schorzenia idiopatycznego. Z tego powodu trądzik odwrócony jest przeważnie zlokalizowany w obrębie pach, pachwin, fałdów skórnych brzucha, na narządach płciowych czy pod kobiecym biustem. Trądzik odwrócony rozwija się w głównej mierze na tych częściach ciała, w których dochodzi do nadmiernego gromadzenia się potu, następuje ciągłe tarcie naskórka (np. Z odzieżą), a dostęp do powietrza jest mocno ograniczony.12. Trądzik grzybiczy
Cechami odróżniającymi trądzik grzybiczy od pospolitego są m.in. Współwystępowanie łupieżu pstrego, brak zaskórników oraz lokalizacja zmian na powierzchni ramion i klatki piersiowej – bez zajęcia twarzy. Choć skóra może wydawać się podobna do tej przy zmianach trądzikowych, to jednak występujące objawy są nieco odmienne. W tym przypadku problemem nie jest typowy trądzik, a infekcja grzybicza, która powoduje zapalenie mieszków włosowych.13. Trądzik w ciąży
Jest rezultatem zmian hormonalnych, które mają miejsce I trymestrze ciąży. Podwyższone stężenie gonadotropiny kosmówkowej, estrogenów, progesteronu i kortyzolu sprzyja nadmiernej produkcji sebum, a to prowadzi do rozwoju problemów dermalnych.14. Trądzik niemowlęcy i noworodkowy
Ponadto problemem może być przesadne natłuszczenie dziecięcej skóry olejami mineralnymi, które wykorzystuje się do pielęgnacji ciała. Skóra trądzikowa może też występować u najmłodszych. Zmiany skórne przeważnie mijają po ok. 3 miesiącach. Trądzik noworodkowy to przeważnie następstwo przechodzenia hormonów od matki do rozwijającego się płodu.15. Trądzik wywołany
W tym przypadku zmiany trądzikowe są efektem działania konkretnego czynnika, natomiast sama skóra nie ma tendencji do trądziku. Przykładami są m.in. Zbyt intensywne zabiegi kosmetyczne czy niewłaściwa pielęgnacja, stosowanie leków sterydowych bądź negatywne oddziaływanie substancji chemicznych w środowisku pracy.16. Trądzik – diagnostyka
W diagnostyce trądziku istotną rolę odgrywają badania hormonalne. Badania powinny obejmować pomiar poziomu: androstenidonu, DHEA, DHT, estrogenów, progesteronu, prolaktyny i testosteronu. Wśród nich wymienia się m.in. Insulinę, aldosteron, hormony gonadotropowe, kortyzol czy hormony tarczycy. Oprócz wizualnej oceny stanu skóry niezbędne jest wykonanie dodatkowych badań. Przede wszystkim warto zacząć od wykonania analizy stężeń hormonów płciowych, które najczęściej determinują występowanie zmian skórnych. Ponadto poleca się sprawdzić inne hormony, które mogą mieć wpływ na rozwój trądziku. Badania diagnostyczne trądziku powinny też uwzględniać takie parametry jak: – cynk, – glukoza, – witaminy – A, B6 i B12 oraz D3, – lipidogram – cholesterol i triglicerydy, – enzymy wątrobowe – ALAT, AspAT, bilirubina. Dzięki temu dermatolog o wiele łatwiej może postawić diagnozę, a to umożliwia szybsze rozpoczęcie leczenia i uporanie się z dolegliwościami.17. Jak leczyć trądzik
Leczenie zmian trądzikowych może przybierać różne formy. Metodę przeciwdziałania dobiera się w zależności od nasilenia występujących objawów, wieku pacjenta czy podłoża całego problemu.18. <extra_id_0> Dieta <extra_id_1> Dieta Polska: <extra_id_2> Dieta Polski
Ponadto zalecane jest zwrócenie uwagi na indeks glikemiczny (IG) artykułów spożywczych. W kontekście gospodarki węglowodanowej i minimalizowania szans na niekontrolowany wzrost poziomu glukozy we krwi ważną rolę odgrywa błonnik. Jakościowe i ilościowe zaburzenia mikrobioty mogą przyczyniać się do nasilenia zmian trądzikowych. Przeważnie w suplementach rekomendowanych przy trądziku znajdują się cynk, selen, żelazo, witaminy z grupy B (biotyna, niacyna B2, B6 i B12) oraz witaminy A, C i E. Sposób odżywiania jest niezwykle ważny w przeciwdziałaniu cerze trądzikowej. Po spożyciu produktów o niskim IG dochodzi do ograniczenia szans nadmiernego podwyższenia stężenia glukozy we krwi, a to zapobiega wyrzutom insuliny i zaburzeniom gospodarki hormonalnej, które przyczyniają się do rozwoju trądziku. Błonnik wraz z probiotykami ma korzystny wpływ na stan mikroflory bakteryjnej. Suplementacja powinna być dostosowana do niedoborów witamin i składników mineralnych. Oprócz nich wartościową formą wsparcia będą: – laktoferyna – ma wartościowe znaczenie dla kondycji skóry, m.in. Poprzez wspieranie redukcji zmian zapalnych czy ograniczanie wydzielania nadmiernych ilości sebum; – mio-inozytol – jest rekomendowany przy nieprawidłowościach hormonalnych, które mogą mieć znaczenie w rozwoju zmian trądzikowych. Nie będzie zaskoczeniem, że wykluczenie produktów przetworzonych jest pomocne w ograniczeniu zmian zapalnych.19. Pielęgnacja cery trądzikowej
Tylko w ten sposób skóra zostanie właściwie przygotowana np. Do zastosowania wspomnianych wcześniej kwasów. Proces pielęgnacji ma kilka etapów, które należy wykonywać w odpowiedniej kolejności. Istotną częścią walki ze zmianami trądzikowymi jest prawidłowa pielęgnacja skóry.20. Etapy pielęgnacji cery trądzikowej
Do oczyszczania należy wykorzystać preparat zapobiegający nasileniu zmian zapalnych, czyli wolny od alkoholu i barwników (np. Woda z dodatkiem szarego mydła, które ma właściwości hipoalergiczne i naturalne pH). 2. Pozbycie się nadmiaru zbędnego naskórka umożliwia odblokowanie porów, a to zmniejsza szansę na rozwój nowych zaskórników. 3. Jej celem jest przywrócenie cerze odpowiedniego pH. Następnie należy przeprowadzić odżywianie przy użyciu serum do cery trądzikowej. Finałem procesu pielęgnacji jest nawilżanie, które wykonuje się przy użyciu delikatnego kremu. W kosmetykach nawilżających mogą być zawarte m.in. Sok aloesowy, wyciąg z ogórka czy cynk. Źle dobrane preparaty mogą bowiem pogarszać stan cery i nasilić występujące dolegliwości. Oczyszczanie skóry z nadmiaru sebum i innych czynników, które mogą intensyfikować podrażnienie (np. Kurz, zanieczyszczenia powietrza, pozostałości makijażu). Kolejny punkt to złuszczanie martwego naskórka przy pomocy odpowiednio dobranego peelingu enzymatycznego. Po peelingu przychodzi czas na tonizację. Efekt ten można uzyskać dzięki kosmetykom tonizacyjnym (tzw. Toniki) lub wodom kwiatowym (tzw. Hydrolaty). 4. Sera zawierają w swoim składzie rozmaite komponenty (np. Kwas hialuronowy, ekstrakty i olejki roślinne), a ich zadaniami są m.in. Regeneracja, ochrona przed rodnikami tlenowymi czy poprawa kondycji skóry. 5. Nie tylko zapobiega przesuszeniu skóry – wspiera też redukcję stanu zapalnego i dodatkowo przeciwdziała bakteriom. Dobór kosmetyków do pielęgnacji skóry trądzikowej zawsze należy konsultować z dermatologiem. 1.