Szukaj
Język
Tłuszcz wróg czy przyjaciel – sprawdź!
Spis treści
1. Jakie tłuszcze wybierać?
Zalecane dzienne spożycie tłuszczów powinno zapewnić 20–35% zapotrzebowania energetycznego. Zależy ono jednak od wielu czynników takich jak płeć, wiek, stan fizjologiczny oraz stopień aktywności fizycznej. Jednonienasycone kwasy tłuszczowe (MUFA) są produkowane przez organizm człowieka oraz występują powszechnie w żywności. Kwas oleinowy należący do tej grupy może być wykorzystywany w profilaktyce miażdżycy i chorób serca, jeśli zastąpimy nim tłuszcze nasycone w diecie. Najlepiej, by w codziennej diecie uczestniczyły także tłuszcze, które są źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Najbardziej znane NNKT to wielonienasycony kwas omega-3 i kwas omega-6. Niestety spożycie tych kwasów w Polsce i w Europie jest wciąż zbyt niskie. Organizm ludzki nie wytwarza ich samodzielnie, a niektóre z nich są wręcz niezbędne do właściwego funkcjonowania organizmu, odpowiadają za wiele procesów i decydują o ich właściwym przebiegu. NNKT wpływają na wzrost dobrego cholesterolu HDL i obniżają poziom złego cholesterolu LDL, chronią tym samym tętnice i żyły przed miażdżycą i innymi chorobami układu krążenia. Kwasy tłuszczowe nienasycone biorą udział we wchłanianiu i transporcie witamin A, E, K odpowiedzialnych m. in. Za stan skóry, włosów i paznokci. Witamina E np. Chroni przed stresem oksydacyjnym, który wpływa na procesy starzenia się skóry. Witamina K natomiast pomaga w utrzymaniu zdrowych kości. Należy także pamiętać, jak ważnym elementem diety dzieci są NNKT. Wpływają one na ich prawidłowy wzrost i rozwój, wspomagają prawidłową pracę mózgu oraz wzroku. WHO zaleca, by tłuszcze stanowiły w diecie dziecka nawet 35–40% dziennego zapotrzebowania na energię. W produktach spożywczych możemy również znaleźć nasycone kwasy tłuszczowe. Według zaleceń u zdrowych osób w celu prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego spożycie danych tłuszczów powinno być znacznie ograniczone przy założeniu, że dieta charakteryzuje się odpowiednią wartością odżywczą. Aktualne normy wskazują, aby maksymalne spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych nie przekraczało 5–6% wartości energetycznej. Ograniczeniu powinno także podlegać spożywanie izomerów trans kwasów tłuszczowych. Znajdują się one w wielu gotowych produktach, posiłkach typu fast food czy słodyczach. Zwiększają one bowiem prawdopodobieństwo wystąpienia miażdżycy i schorzeń układu krążenia.2. Gdzie znaleźć zdrowe tłuszcze?
Najbogatszym źródłem kwasu oleinowego z grupy jednonienasyconych kwasów tłuszczowych jest oliwa z oliwek. Kwas ten możemy znaleźć także w olejach, m. in. Rzepakowym, z orzechów ziemnych oraz sezamowym. Dobrym źródłem NNKT jest olej rzepakowy. Już dwie łyżki dziennie tego tłuszczu pokrywają dzienne zapotrzebowanie człowieka na kwas alfa-linolenowy (ALA) z rodziny omega-3. Jest on również źródłem kwasu omega-6 oraz omega-9. Ze względu na swój skład olej rzepakowy jest nazywany oliwą północy, a dodatkowo przewyższa oliwę dziesięciokrotnie większą zawartością kwasów omega-3. Można go stosować do smażenia, pieczenia, do surówek i sałatek. Innym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych są ryby. Można je podzielić na tłuste i chude, a podział ten zależy od zawartości tłuszczu w ich organizmie. Do chudych można zaliczyć flądrę, dorsza i większość ryb słodkowodnych, tłuste to natomiast śledzie, węgorz, łosoś, makrela, tuńczyk. Ryby morskie są doskonałym źródłem kwasów omega-3, a te, które żywią się algami i fitoplanktonem, dostarczają do naszego organizmu kwasów DHA i EPA. DHA jest istotny dla prawidłowego funkcjonowania mózgu oraz całego układu nerwowego; EPA ma działanie przeciwzapalne i przeciwzakrzepowe. Istotne jest dostarczanie z dietą tych kwasów, a więc regularne spożywanie ryb morskich. Kolejnym źródłem NNKT jest oliwa z oliwek. Oliwa extra virgin z pierwszego tłoczenia jest źródłem jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, zwłaszcza omega-9, a szczególnie kwasu oleinowego. Jest nośnikiem witamin A, D, E i K.3. Tłuszcze – podsumowanie
Bogactwo zdrowych produktów znajdujących się w naturze jest niezliczone, od nas tylko zależy, czy wybierzemy te, które będą nas wspomagać i pozytywnie wpływać na nasz organizm.
