Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Święta Wielkanocne a dieta – 10 wskazówek od dietetyka klinicznego

Strona główna Artykuły Święta Wielkanocne a dieta – 10 wskazówek od dietetyka klinicznego

Święta Wielkanocne a dieta – 10 wskazówek od dietetyka klinicznego

Oto 10 wskazówek od dietetyka klinicznego, które pomogą cieszyć się smakiem tradycyjnych potraw, ale jednocześnie dbać o organizm i dobre samopoczucie. Świąteczne przysmaki niewątpliwie są nieodłącznym elementem tego okresu, jednak warto pamiętać, że nawet podczas świątecznej celebracji można zadbać o zdrowe nawyki żywieniowe. Wielkanoc to wyjątkowy czas wypełniony radością i spotkaniami przy rodzinnym stole, na którym znajdują się tradycyjne, często wysokokaloryczne i ciężkostrawne potrawy.

Spis treści

1. <extra_id_0> Zachowa <extra_id_1> Zachowa <extra_id_2> Zachowa English:

Nadmierna konsumpcja może jednak prowadzić do uczucia ciężkości, problemów trawiennych, a także do nagłego skoku poziomu glukozy we krwi, który sprzyja senności i osłabieniu organizmu. Zamiast sięgać po wszystkie potrawy naraz, lepiej wybrać kilka ulubionych dań i spożywać je powoli, dokładnie przeżuwając. Jeśli wiesz, że czeka cię obfity obiad w gronie rodzinnym, warto wcześniej zjeść lekkie śniadanie, np. Jogurt z owocami i orzechami lub jajko z pełnoziarnistym pieczywem i warzywami. Bogato zastawiony stół sprawia, że łatwo spróbować wszystkiego, często w dużych ilościach. Aby uniknąć przejadania się, warto wybrać mały talerz, nakładać na niego mniejsze porcje i delektować się każdym kęsem. Dobrą praktyką jest także planowanie posiłków w ciągu dnia. Potrawy wielkanocne kuszą wyglądem i smakiem.

2. Przygotuj bardziej wartościowe zamienniki

Zamiast rezygnować z ulubionych smaków, warto poszukać lżejszych alternatyw, które nie tylko będą mniej kaloryczne, ale także korzystniej wpłyną na zdrowie. Dla przykładu: – majonez warto zastąpić jogurtem naturalnym lub awokado, które dostarcza nienasyconych kwasów tłuszczowych; – białą, przetworzoną mąkę w wypiekach najlepiej wymienić na mąkę pełnoziarnistą, która wzbogaci dania o cenny błonnik; – zamiast tłustych mięs, jak kiełbasa czy karkówka, warto wybrać drób lub ryby, które zawierają korzystne kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3; – w przypadku słodyczy klasyczny cukier można zastąpić słodzikami, jak stewia, erytrytol czy ksylitol, które mają mniejszy wpływ na poziom glukozy we krwi; – ciężkie sosy dobrze zamienić na lżejsze wersje na bazie jogurtu lub warzyw, które są równie smaczne, ale mniej kaloryczne.

3. Jedz więcej warzyw i owoców

Warto zatem włączyć do wielkanocnego jadłospisu świeże warzywa, jak papryka, marchewka, zielone warzywa liściaste czy wiosenne nowalijki, które mogą stanowić nie tylko podstawę sałatek i surówek, ale także dodatek do dań głównych. Aby zachować balans, wielkanocne posiłki mogą wymagać większego dodatku warzyw i owoców w diecie. Owoce natomiast świetnie sprawdzą się jako desery, które mogą zastąpić ciężkie wypieki. Produkty te są nie tylko o niskiej kaloryczności, ale stanowią również źródło cennych witamin, składników mineralnych, błonnika i antyoksydantów, które wspierają funkcjonowanie układu odpornościowego, poprawiają trawienie i wpływają korzystnie na ogólne zdrowie organizmu.

4. Nie rezygnuj z aktywności fizycznej

Nawet umiarkowana aktywność, jak spacery, ćwiczenia rozciągające, joga czy rodzinne zabawy na świeżym powietrzu, może przynieść ogromne korzyści. Dhuli i wsp. 2022). Choć świąteczne menu bywa ciężkostrawne, a codzienna rutyna często jest bardziej ukierunkowana na odpoczynek, ruch pomaga zachować równowagę energetyczną, usprawnia procesy trawienne i pozytywnie wpływa na kondycję psychiczną. Nie jest konieczne podejmowanie intensywnych treningów – już kilkanaście minut ruchu dziennie poprawia krążenie, pomaga spalić nadmiar kilokalorii i wspiera organizm (K. Warto pamiętać, że nawet w okresie wielkanocnym regularna aktywność fizyczna odgrywa istotną rolę w utrzymaniu zdrowia i dobrego samopoczucia.

5. Ogranicz spożycie alkoholu

Alkohol dostarcza tzw. Pustych kalorii, nie posiada żadnych wartości odżywczych, a jego nadmiar może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych. Christiansen i wsp. 2016). Warto sięgnąć także po naturalnie fermentowaną kombuchę, bogatą w probiotyki wspierające trawienie, lub po herbaty ziołowe i owocowe, które doskonale rozgrzeją organizm. Warto jednak rozważyć jego ograniczenie lub całkowitą rezygnację z jego spożycia. Ponadto osłabia zdolność do podejmowania racjonalnych decyzji żywieniowych, ponieważ zwiększa skłonność do sięgania po wysokokaloryczne i mało odżywcze przekąski (P. Dobrym wyborem będzie woda gazowana lub niegazowana z dodatkiem świeżych owoców, takich jak cytryna, limonka czy truskawki, która doskonale orzeźwia i nawadnia organizm. Alkohol często towarzyszy świątecznym posiłkom i spotkaniom rodzinnym.

6. Jedz uważnie

Staraj się jeść wolniej, delektuj się smakiem i aromatem potraw, daj organizmowi czas na wysłanie sygnału o sytości. Wybieraj świadomie – stawiaj na jakość, nie ilość (K. W Wielkanoc łatwo stracić kontrolę nad tym, co i w jakich ilościach spożywamy. Gdy zauważysz, że sięgasz po jedzenie z przyzwyczajenia lub nerwów, zrób pauzę. Tapper 2022). Właśnie dlatego warto zastosować praktykę uważnego jedzenia – zwracać uwagę na smak, zapach, teksturę i temperaturę potraw, a także na sygnały płynące z organizmu.

7. Słuchaj swojego organizmu

Zwracanie uwagi na własne potrzeby żywieniowe pomaga uniknąć przejadania się. Równie ważne jest odróżnianie głodu od apetytu wywołanego zapachem potraw czy dostępnością przekąsek na stole. Niektóre świąteczne dania mogą wywoływać uczucie dyskomfortu lub ciężkości, dlatego warto wybierać te, które służą samopoczuciu i dostarczają cennych wartości odżywczych. Często w świątecznej atmosferze jedzenie staje się czynnością automatyczną – z przyzwyczajenia, dla towarzystwa lub z powodu różnorodności smaków, a nie w wyniku faktycznego głodu. Jeśli organizm daje sygnał, że jest już najedzony, warto zaakceptować ten stan, zamiast sięgać po kolejną porcję. Słuchanie swojego organizmu to także uwzględnianie jego reakcji na konkretne produkty. Świadome podejście do jedzenia, o którym mowa we wcześniejszej wskazówce, obejmuje również umiejętność wsłuchiwania się w sygnały wysyłane przez organizm.

8. <extra_id_0> Zadbaj <extra_id_1> Zadbaj <extra_id_2> Zadbaj English:

Zaleca się wypijanie 1, 5–2 l wody dziennie, jednak ilość ta może się różnić w zależności od spożywanej żywności, aktywności fizycznej czy temperatury otoczenia. Regularne picie wody wspomaga metabolizm, ułatwia trawienie i pomaga uniknąć mylenia pragnienia z głodem. Odpowiednie nawodnienie organizmu jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania, zwłaszcza w okresie świątecznym.

9. Pamiętaj, że Wielkanoc jest tylko raz w roku!

Kluczowe jest zachowanie umiaru, ale też pozwolenie sobie na świąteczne smakołyki bez wyrzutów sumienia. Święta to czas radości, spotkań z bliskimi i celebracji tradycji, także kulinarnych. Jednorazowe odstępstwo nie wpłynie znacząco na zdrowie czy sylwetkę, jeśli po świętach wrócisz do codziennej rutyny. Nie warto nadmiernie stresować się dietą – dwa dni bardziej obfitego jedzenia nie zniweczą zdrowych nawyków, jeśli na co dzień dbasz o zbilansowaną dietę i aktywność fizyczną.
Zródło

Dhuli K. et al., Physical activity for health, „Journal of Preventive Medicine and Hygiene” 2022, 63(2,3), 150–159.
Tapper K., Mindful eating: what we know so far, „Nutrition Bulletin” 2022, 47(2), 168–185.
Christiansen P. et al., Alcohol's acute effect on food intake is mediated by inhibitory control impairments, „Health Psychology” 2016, 35(5), 518–522.