Świąteczne potrawy pod lupą, czyli jak nie przytyć w święta
Spis treści
1. Karp smażony
Co prawda tłuste ryby morskie zawierają największe ilości wspomnianych kwasów, jednak ryby słodkowodne, w tym karp, mogą stanowić element urozmaicający dietę. Kłobukowski i wsp. W artykule opublikowanym w „Journal of Food Quality” stawiają tezę, że karp jest dobrym zamiennikiem ryb morskich w codziennej diecie. Sampels i wsp. Sprawdzili, jaki wpływ na zawartość kwasów tłuszczowych w filecie z karpia ma smażenie na patelni. Samo smażenie nie powinno powodować utraty wartości odżywczych, jednak smażenie w panierce wpływa już negatywnie na danie. Powstaje on na skutek działania wysokiej temperatury z udziałem cukrów redukujących (glukozy i fruktozy) z wolną asparaginą. Porcja karpia smażonego w mące (130 g) to ok. 280 kcal, z panierką z jajka i bułki tartej kaloryczność będzie wyższa. Karp jest rybą słodkowodną, będącą źródłem kwasów wielonienasyconych, które są istotne w codziennej diecie. J. S. Z badania wynika, że do smażenia najlepiej sprawdził się olej rzepakowy – smażenie nie zmieniło wtedy korzystnych proporcji kwasów omega-3 do omega-6 (niestety smażenie na maśle czy oleju słonecznikowym zaburzyło korzystne proporcje kwasów tłuszczowych). Po pierwsze zwiększa jego kaloryczność, po drugie smażenie potraw w panierce może doprowadzić do powstawania większej ilości szkodliwego związku – akrylamidu. Im bardziej produkt jest wysmażony, tym bardziej jest brunatny i tym wyższa zawartość tego związku. Zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia ryby morskie należy spożywać przynajmniej 2 razy w tygodniu.2. Pierogi z kapustą i grzybami
Pierogi to danie smaczne, lecz także wysokokaloryczne. 5 sztuk pierogów średniej wielkości to aż 340 kcal. Warto zatem uważać.3. Śledź w oleju
Mimo to potrawę można uznać za cenną (niezalecaną oczywiście w codziennej diecie), ryba i olej podane wspólnie to bomba nienasyconych kwasów tłuszczowych. Śledź podobnie jak karp wyróżnia się wysoką zawartością PUFA i niestety sodu. Kaloryczność to ok. 225 kcal w 100 g. Śledź w oleju może zawierać ponad 500 mg tego pierwiastka, podczas gdy norma spożycia dla osoby dorosłej wynosi 1500 mg.4. Makówki
Takie danie, choć zawiera dużo cukru, ma swoje zalety. I nie chodzi tu tylko o dodane mleko, lecz o sam mak. Kaloryczność jednak nie pozostawia złudzeń. Makówki nie są tak dobrze znane, ponieważ jest to danie typowe dla Śląska. Jedną z nich jest na pewno wysoka zawartość wapnia. W 100 g ziaren znajduje się aż 1266 mg wapnia i 458 mg magnezu (kompletne dzienne zapotrzebowanie). Prawie 500 kcal w porcji 200 g to zdecydowanie zbyt wiele, aby makówki mogły być stałym źródłem pierwiastków w diecie. To przepyszny słodki deser, w którym warstwy słodkiej chałki nasączonej mlekiem przekłada się z warstwami maku z migdałami, rodzynkami i cukrem.