Skorzonera – właściwości odżywcze i prozdrowotne, przepisy
Spis treści
1. Skorzonera – charakterystyka gatunku, ciekawostki
Występuje w dwóch głównych odmianach, które różnią się kształtem liści. Pierwsze wzmianki o uprawach skorzonery pochodzą z końca XIX wieku. Jest nazywana również wężymordem czarnym, określenie to pochodzi z Hiszpanii, gdzie skorzonera była używana jako antidotum na ukąszenia jadowitych węży. Jej częściami jadalnymi są korzenie spichrzowe przypominające kształtem korzenie chrzanu. Po pierwszej zimie stają się twarde i włókniste, dlatego nie mogą być wykorzystane w kuchni. Najbardziej wartościowe są jednak krótsze korzenie o długości 20–22 cm, są smaczniejsze a ich zbiory łatwiejsze. Korzenie smakiem przypominają białe szparagi, można jeść je w formie gotowanej i blanszowanej. Uprawa skorzonery nie należy do trudnych. Lubi słońce i umiarkowaną wilgotność, gatunek ten można uprawiać na terenach płaskich lub redlinach. W naturalnych warunkach można spotkać ją na terenach Hiszpanii, Francji i Portugalii. W naszym kraju skorzonera nie była tak popularna jak na południu Europy. W drugiej połowie XX wieku do Polski dotarły zagraniczne odmiany skorzonery – Einjährige Riesen i Schwarze Peter. Skorzonera jest rośliną dwuletnią. Są one spożywane w pierwszym roku od posadzenia. Osiągają długość ok. 30 cm i mają grubą czarną skórkę. Miąższ skorzonery jest mięsisty, ma białą lub kremową barwę. Oprócz korzeni do celów kulinarnych można wykorzystać również liście, muszą być jednak młode. Roślina wymaga jedynie żyznej, porowatej gleby o obojętnym odczynie. Skorzonera (Scorzonera hispanica L.) to roślina pochodząca ze środkowej i południowej Europy.2. Skorzonera – właściwości odżywcze i prozdrowotne
Można w niej znaleźć także liczne składniki mineralne, np. Żelazo, wapń, fosfor, magnez, selen i chlor. Mają niski indeks glikemiczny, a w swoim składzie zawierają także inulinę – wartościowy polisacharyd występujący w bulwach, kłączach i dolnych częściach łodyg roślin, stanowi on materiał zapasowy. Odporność naszego organizmu bierze się z jelit, dlatego bardzo ważne jest, aby dbać o ich prawidłową pracę. Zwiększa biodostępność pierwiastków takich jak magnez, żelazo, wapń i cynk. Liczne badania naukowe dowodzą, że inulina ma potencjalne działanie przeciwnowotworowe. Ze względu na wysoką zawartość składników mineralnych i witamin wyciąg ze skorzonery idealnie nadaje się do pielęgnacji włosów. Witamina ta zwiększa wchłanianie żelaza z produktów spożywczych i jednocześnie poprawia ukrwienie mieszków włosowych. Skorzonera zawiera w swoim składzie również witaminy z grupy B. Korzenie skorzonery są źródłem tiaminy, która działa korzystnie na pracę naszego mózgu, funkcje poznawcze i logiczne myślenie. Reguluje ona pracę tkanki mięśniowej i wpływa na metabolizm węglowodanów w organizmie. Mówi się również, że usuwa trądzik, liszaje i inne skórne niedoskonałości. Jak inne warzywa korzenne zawiera duże ilości błonnika pokarmowego oraz witamin. Korzenie skorzonery polecane są w szczególności osobom z cukrzycą typu 2. Inulina jest prebiotykiem – substancją, która po fermentacji w jelicie grubym staje się pożywką dla bytujących tam bakterii. Udowodniono, że odpowiednia zawartość inuliny w diecie dodatnio koreluje ze zwiększonym wchłanianiem składników mineralnych z pożywienia. Może mieć to znaczenie w profilaktyce niektórych chorób, np. Osteoporozy. Dotyczy ono w szczególności nowotworów hormonozależnych, np. Raka piersi, jajników i prostaty. Korzenie wężymordu czarnego mają w swoim składzie duże ilości kwasu askorbinowego. Odpowiedni poziom żelaza w diecie zapobiega nadmiernemu wypadaniu włosów. Związki te odpowiedzialne są za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Stosowanie tiaminy jest również zalecane osobom aktywnym fizycznie. Chociaż nie przedstawiono silnych dowodów naukowych, korzenie skorzonery uważa się za środek odmładzający. Skorzonera jest warzywem o wysokiej wartości odżywczej.3. Czy to w ogóle skorzonera – gdzie kupić i na co zwracać uwagę?
Aby spróbować tego warzywa, trzeba się niestety trochę natrudzić. Jeśli nie ma takiego stoiska w waszym najbliższym otoczeniu, można skorzystać z usług sklepów internetowych. Nie jest to zbyt wysoka cena za tak smaczne i wartościowe warzywo. Skorzonera wymaga specjalnego traktowania. Po drugie – barwnik występujący w roślinie jest bardzo trwały. Jeśli więc chcecie uniknąć nieprzyjemnych doświadczeń, przed obieraniem i myciem korzeni powinniście zaopatrzyć się w gumowe rękawiczki. Skorzonera z pewnością nie jest popularnym warzywem. Korzenie skorzonery najłatwiej kupić w sklepach z ekologiczną żywnością. Cena za pęczek skorzonery waha się w przedziale od 3, 5 zł do 10 zł za 250 g, w zależności od producenta i gatunku. Warto dobrze przygotować się do jej przyrządzenia. Po pierwsze – korzeń ma silne właściwości barwiące. Trudno go zmyć z dłoni i sprać z ubrań. Zapewni to bezpieczeństwo i wygodę podczas gotowania. Ciężko znaleźć ją na półkach sklepów spożywczych i warzywniaków.4. Skorzonera – przepisy kulinarne
Po obraniu można ją ugotować, posolić i jest właściwie gotowa do spożycia. Istnieje niewiele przepisów kulinarnych, w których główną rolę odgrywa korzeń skorzonery. Jeśli jednak chcecie wypróbować warzywo w innej odsłonie, poniżej znajdują się przydatne przepisy. Mimo to jest ona warzywem niewymagającym dużych zdolności kulinarnych.5. Sałatka ze skorzonery i jabłek
Gdy będzie już miękka, należy ją odcedzić i odstawić na bok. Skropić sokiem z limonki. To samo należy zrobić z obraną gruszką i jabłkiem. Wszystkie składniki (oprócz orzechów) wsypać do miski i dokładnie wymieszać. Sałatka jest gotowa do spożycia! Okazuje się, że z jej korzeni można przygotować smaczne wino. Oprócz tego zaleca się wypijanie niewielkich ilości tego trunku (25 ml dziennie) w celu regeneracji sił fizycznych i psychicznych. Składniki: – 500 g obranej skorzonery, – 2 jaja, – średniej wielkości gruszka, – średniej wielkości jabłko, – łyżka majonezu, – 3 łyżki jogurtu naturalnego, – 3 łyżki posiekanych orzechów laskowych, – 2 łyżki posiekanej natki pietruszki, – sok z ½ limonki, – sól, pieprz, cukier do smaku. Po wystudzeniu pokroić ją na kawałeczki o długości 1 cm. Następnie ugotować jajka na twardo i pokroić je w średniej wielkości kostkę. Majonez wymieszać z jogurtem, przyprawić solą i pieprzem do smaku. Wyłożyć na talerzyki i posypać posiekanymi orzechami. Mamy również pozycję dla dorosłych sympatyków skorzonery. Specyfikowi temu przypisuje się silne właściwości rozgrzewające i przeciwkaszlowe. Jeśli zastanawiacie się, czy te informacje są zgodne z prawdą, musicie przekonać się sami. Sposób przygotowaniaObraną skorzonerę ugotować w wodzie z dodatkiem łyżeczki cukru i szczypty soli.