Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Semaglutyd – jak działa i jakie ma zastosowanie

Strona główna Artykuły Semaglutyd – jak działa i jakie ma zastosowanie

Semaglutyd – jak działa i jakie ma zastosowanie

Żywności i Leków (FDA) także jako lek na otyłość. Semaglutyd to lek stosowany w leczeniu cukrzycy. Jak działa i w jaki sposób może pomóc osobom borykającym się z nadmierną masą ciała? W tym roku został dopuszczony do użycia przez Amerykańską Agencję ds.

Spis treści

1. Jak działa semaglutyd

Hormon GLP-1 jest produkowany głównie w jelitach i powoduje obniżenie stężenia glukozy poprzez nasilenie wydzielania insuliny przez trzustkę. Co ważne, w warunkach hipoglikemii, czyli zbyt niskiego stężenia glukozy we krwi, zmniejsza wydzielanie insuliny, tym samym odpowiednio reguluje glikemię. GLP-1 może także redukować apetyt, a tym samym ilość przyjmowanych pokarmów i napojów. Semaglutyd to związek imitujący działanie ludzkiego hormonu GLP-1 (peptyd glukagonopodobny). Hamuje także wydzielanie przez trzustkę glukagonu, który naturalnie odpowiada za zwiększanie stężenia glukozy we krwi. Wytwarzany jest w szczególnie dużej ilości w odpowiedzi na przyjęcie posiłku, zwłaszcza bogatego w tłuszcz i węglowodany. To dzięki temu działaniu semaglutyd został uznany za potencjalny lek wspomagający utratę masy ciała. Działa więc podobnie – wiąże się w organizmie z receptorem dla GLP-1.

2. <extra_id_0> Tytuł: <extra_id_1> - <extra_id_2>Tytuł

Do tej pory opublikowano wyniki 4 z 6 badań klinicznych. Sprawdzano również ich wpływ na masę ciała. Badania STEP poświęcono efektom stosowania większych dawek semaglutydu niż dotychczas wykorzystywano w leczeniu cukrzycy.

3. <extra_id_0> STEP 1 Polski: <extra_id_1>: <extra_id_2>STEP 1

U obu grupach zastosowano także interwencję związaną ze stylem życia. Straciły średnio 14, 9% wyjściowej masy ciała, w grupie drugiej było to zaledwie 2, 4%. W grupie drugiej taki efekt osiągnęło niecałe 5%. Podzielono je na 2 grupy – pierwsza otrzymywała semaglutyd w ilości 2, 4 mg na tydzień, druga otrzymywała placebo. Po 68 tygodniach znacznie lepszy efekt osiągnęły osoby z grupy pierwszej. Ponad połowa uczestników z grupy otrzymującej semaglutyd utraciła 15% wyjściowej masy ciała lub więcej. W tym badaniu wzięło udział 1961 osób dorosłych z nadwagą lub otyłością i chorobami współistniejącymi, bez cukrzycy.

4. <extra_id_0> STEP 2 Polski: <extra_id_1>: <extra_id_2>STEP 2

Badanych podzielono na 2 grupy – pierwsza otrzymywała 1 mg semaglutydu, druga 2, 4 mg, a trzecia placebo. W grupie pierwszej średnia utrata masy ciała wynosiła 6, 99%. Czas trwania interwencji wynosił również 68 tygodni. Najwięcej kilogramów straciły osoby z grupy drugiej (9, 64% masy ciała), najmniej uczestnicy grupy placebo – 3, 42%. W drugim badaniu klinicznym uwzględniono osoby z nadmierną masą ciała i współwystępującą cukrzycą.

5. <extra_id_0> STEP 3 Polski: <extra_id_1>: <extra_id_2>STEP 3

Ponadto część osób otrzymała semaglutyd, część placebo. W trzecim badaniu wzięły udział osoby z nadmierną masą ciała ze schorzeniami współistniejącymi, lecz niechorujące na cukrzycę. Po 68 tygodniach średnia redukcja masy ciała wynosiła 16% w grupie, w której zastosowano lek, i 5, 7% w grupie placebo. Każdy z badanych otrzymał intensywne wsparcie psychologiczne we wdrożeniu odpowiednich zmian w stylu życia.

6. <extra_id_0> STEP 4 Polski: <extra_id_1>: <extra_id_2>STEP 4

Osoby w grupie placebo od 20 tygodnia badania do 68 tygodnia zwiększyły masę ciała średnio o niecałe 7%. Nie wiadomo w dalszym ciągu, jaki będzie długofalowy efekt stosowania leku oraz w jakim tempie po zaprzestaniu jego przyjmowania masa ciała będzie się zwiększać. Możliwych skutków ubocznych jest jednak znacznie więcej. Przez kolejnych 48 tygodni część z nich kontynuowała przyjmowanie leku, druga część otrzymywała placebo. W grupie, w której kontynuowano przyjmowanie preparatu, osiągnięto dalszą utratę masy ciała. Ponadto u osób zażywających semaglutyd wystąpiły dokuczliwe skutki uboczne, najczęściej biegunka i nudności. W badaniu STEP 4 wszystkim badanym przez pierwszych 20 tygodni podawano 2, 4 mg semaglutydu.

7. Semaglutyd – skutki uboczne

Nie wiadomo, czy lek jest bezpieczny dla pacjentów z historią zapalenia trzustki. Lek może także zwiększać ryzyko zapalenia trzustki, powstawania kamieni żółciowych oraz niewydolności nerek. Jak każdy lek semaglutyd może wywoływać niepożądane efekty, do których należą nudności, wymioty, biegunka, zaparcia, ból brzucha, ból głowy, zmęczenie, zawroty głowy, hipoglikemia u pacjentów z cukrzycą, wzdęcia, stany zapalne jelit, refluks. Na ulotce można znaleźć także informację o wiążącym się z jego stosowaniem zwiększonym ryzyku występowania zmian nowotworowych tarczycy (zwiększone ryzyko raka wykazano w badaniach na szczurach). Istnieje także zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń nastroju, depresji i myśli samobójczych. Ze względu na możliwość występowania dolegliwości ze strony układu pokarmowego przyjmowanie leku należy zacząć od dawki niższej niż docelowa i zwiększać ją stopniowo.

8. Semaglutyd – przeciwwskazania do stosowania

Jak w przypadku każdego leku nie mogą go stosować osoby z alergią na substancję czynną lub inne składniki leku. Choć semaglutyd może efektywnie wspomagać utratę masy ciała, do osiągnięcia prawidłowej wagi niezbędne jest stosowanie zbilansowanej diety i wprowadzenie aktywności fizycznej. Niestety nie istnieje magiczna pigułka, której zażycie mogłoby definitywnie rozwiązać problem nadwagi bez wysiłku, jednak semaglutyd jest potencjalnym lekiem znacznie ułatwiającym redukcję masy ciała. Semaglutydu nie mogą stosować osoby, w których rodzinie lub u nich samych występowały rak rdzeniasty tarczycy lub zespół mnogich nowotworów układu wydzielania wewnętrznego typu 2 (MEN-2). Ciąża oraz karmienie piersią także stanowią przeciwwskazania do stosowania semaglutydu. Jest to szczególnie istotne, jeśli weźmiemy pod uwagę tendencję do ponownego tycia po odstawieniu leku. W Polsce póki co stosowany jest jednak wyłącznie w leczeniu cukrzycy. MEN-2 to choroba dziedziczna, w której rakowi rdzeniastemu tarczycy towarzyszy wysokie ryzyko powstawania guzów nadnerczy i nadczynności przytarczyc.
Zródło

Davies M. et al., Semaglutide 2.4 mg once a week in adults with overweight or obesity, and type 2 diabetes (STEP 2): a randomised, double-blind, double-dummy, placebo-controlled, phase 3 trial, „Lancet” 2021, 397(10278), 971–984.
FDA Approves New Drug Treatment for Chronic Weight Management, First Since 2014, fda.gov/news-events/press-announcements/fda-approves-new-drug-treatment-chronic-weight-management-first-2014 (21.07.2021).
Jarząb B., Płaczkiewicz-Jankowska E., Zespół mnogich nowotworów układu wydzielania wewnętrznego typu 2 (MEN2), www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.12.2.2.2 (21.07.2021).
Rubino D. et al., Effect of Continued Weekly Subcutaneous Semaglutide vs Placebo on Weight Loss Maintenance in Adults With Overweight or Obesity: The STEP 4 Randomized Clinical Trial, „JAMA” 2021, 325(14), 1414–1425.
Wadden T.A. et al., Effect of Subcutaneous Semaglutide vs Placebo as an Adjunct to Intensive Behavioral Therapy on Body Weight in Adults With Overweight or Obesity: The STEP 3 Randomized Clinical Trial, „JAMA” 2021, 325(14), 1403–1413.
Wilding J.P.H. et al., Once-Weekly Semaglutide in Adults with Overweight or Obesity, „New England Journal of Medicine” 2021, 384(11), 989.