Szukaj
Język
Profilaktyka i leczenie niedoboru witaminy D – aktualizacja wytycznych
Spis treści
1. Funkcje witaminy D w organizmie człowieka
Witamina D wspomaga zachowanie prawidłowego poziomu wapnia we krwi, który wpływa nie tylko na układ kostny – pierwiastek ten oddziałuje na przekaźnictwo nerwowe, tym samym witamina D ma wpływ m.in. Na prawidłową pracę mięśni. Dzięki jej optymalnemu poziomowi organizm zyskuje ochronę przed chorobotwórczymi drobnoustrojami. Oprócz tego witamina D jest wiązana z regulacją procesów podziałów komórkowych, np. W kontekście chorób nowotworowych. Wynika to przede wszystkim z tego, że sprzyja prawidłowej przyswajalności fosforu i wapnia z pożywienia – to dwa fundamentalne komponenty masy mineralnej kości. To także niezwykle istotny składnik codziennej diety w kontekście prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Właśnie dlatego suplementacja witaminy D w okresie jesienno-zimowym (kojarzonym głównie ze zwiększonym ryzykiem zachorowań) jest rekomendowana w ramach profilaktyki np. Przeziębienia. Główną funkcją witaminy D jest pomoc w zachowaniu zdrowego stanu struktur kostnych, w tym zębów oraz chrząstek współtworzących stawy.2. Źródła witaminy D w codziennej diecie
Niemniej jednak należy pamiętać, że blisko 20% ciała musi pozostawać odkryte. Im większa wartość filtru SPF, tym mniej witaminy D zostanie wyprodukowane w skórze. Witamina D2 (ergokalcyferol) – występuje m.in. W grzybach shiitake, drożdżach czy lucernie siewnej. Witamina D jest syntetyzowana w organizmie, jednak do jej produkcji niezbędne jest promieniowanie słoneczne. Nie można też zapominać, że stosowanie kremów z filtrem UV stanowi nie tylko formę ochrony przed poparzeniem słonecznym, ale i oddziałuje na efektywność syntezy witaminy D. Codzienna dieta pozwala na pokrycie maksymalnie 20% dobowego zapotrzebowania. Witamina D3 (cholekalcyferol) – znajduje się przede wszystkim w odzwierzęcych produktach spożywczych, np. Tłustych rybach morskich (np. Węgorz czy łosoś), żółtkach, a także mleku i jego przetworach, jak żółty ser. Niedobory witaminy D w sezonie wiosenno-letnim są niezwykle rzadkie – ok. Półgodzinna ekspozycja na światło słoneczne umożliwia pokrycie blisko 80% dziennego zapotrzebowania.3. <extra_id_0> Translate this page <extra_id_1> Switch <extra_id_2> Polish: Switch <extra_id_3> Switch <extra_id_4> Przejdź na:
Ponadto niski poziom wapnia sprzyja dolegliwościom bólowym mięśni i mimowolnym skurczom. Ponadto długotrwały deficyt może doprowadzić do rozwoju różnych chorób, np. Nowotworu prostaty, cukrzycy typu 1 czy zaburzeń funkcjonowania tarczycy. Głównym objawem niedoboru witaminy D są problemy związane z układem kostnym. Inne symptomy niedoboru witaminy D to: osłabienie kondycji zębów, pogorszone funkcjonowanie układu odpornościowego i wzrost podatności na infekcje, brak energii i chroniczne zmęczenie oraz problemy z samopoczuciem. Grupy ryzyka szczególnie narażone na niedobory witaminy D to: – seniorzy, – kobiety w ciąży, – niemowlęta i małe dzieci, – osoby o intensywnej pigmentacji skóry, – weganie, wegetarianie oraz osoby unikające spożycia ryb, – osoby, w przypadku których ekspozycja na światło słoneczne jest ograniczona m.in. Z powodu sytuacji zdrowotnej (śpiączka, długotrwała hospitalizacja, ograniczenie ruchomości) lub wykonywanego zawodu. Hipokalcemia, niedobór wapnia, przyczynia się m.in. Do zwiększonego ryzyka osteoporozy, urazów (złamań) czy krzywicy u dzieci.4. Dotychczasowe rekomendacje suplementacji witaminy D dla Polski
Zgodnie z tymi wytycznymi niedoborem witaminy D określa się stężenie 10–20 ng/ml, natomiast poważny niedobór odnosi się do poziomu poniżej 10 ng/ml. Inaczej prezentują się rekomendacje dotyczące dawek leczniczych, które należy stosować, w przypadku gdy suplementacja nie przynosi pożądanych rezultatów. Rekomendacje związane z suplementacją witaminy D dla populacji ogólnej i grup ryzyka niedoboru witaminy D w Polsce zostały przedstawione w 2018 r. Dobowe dawki suplementacji witaminy D, wyrażane w jednostkach międzynarodowych (IU), różnią się w zależności od wieku: – 0–6 miesięcy – 400 IU, – 6–12 miesięcy – 400–600 IU, – 2–10 rok życia – 600–1000 IU, – 11–18+ lat – 800–2000 IU, – powyżej 75 lat – 2000–4000 IU, – kobiety w ciąży i w trakcie laktacji – 2000 IU. Wówczas dobowe porcje witaminy D wynoszą: – 0–12 miesięcy – 2000 IU, – 2–10 lat – 3000-6000 IU, – 11–18+ lat – 6000 IU. Określiło je Polskie Towarzystwo Endokrynologii Dziecięcej i Cukrzycy, a także Panel Ekspertów wraz z udziałem Krajowych Konsultantów Specjalistycznych i Przedstawicieli Towarzystw Naukowych.5. Aktualizacja wytycznych w zakresie profilaktyki i leczenia niedoboru witaminy D
Kalcyfediol należy podawać, gdy podawanie witaminy D3 nie powoduje wzrostu stężenia 25(OH)D (metabolitu witaminy D), ale nie jest on zalecany u noworodków, niemowląt i dzieci między 1 a 10 rokiem życia. Należy wziąć pod uwagę takie czynniki jak wiek, masa ciała, nawyki żywieniowe, tryb życia i poziom ekspozycji na światło słoneczne. W 2023 r. Nastąpiła aktualizacja wytycznych z 2018 r. Profilaktyka musi być w pełni zindywidualizowana. Jeżeli brakuje wytycznych dotyczących postępowania w określonej grupie ryzyka, wówczas poleca stosować się do zaleceń przeznaczonych dla ogółu populacji. Zapobieganie niedoborom witaminy D i ich leczenie w Polsce polega na stosowaniu cholekalcyferolu lub kalcyfediolu w przypadku określonych jednostek chorobowych.6. Noworodki urodzone o czasie, niemowlęta oraz wcześniaki
W przypadku noworodków urodzonych przedwcześnie (33–36 tydzień ciąży) dobowa dawka cholekalcyferolu wynosi 400 IU. Do 6. Miesiąca życia zaleca się stosowanie 400 IU witaminy D3 już od pierwszych dni życia. Natomiast u wcześniaków (poniżej 32 tygodnia ciąży) dzienna dawka witaminy D3 to 800 IU. Między 6. A 12. Miesiącem dobowa dawka witaminy D3 dla niemowląt wynosi 400–600 IU, a dokładna ilość jest uzależniona od codziennej diety.7. Młodzież
U nastolatków (między 11 a 18 rokiem życia) zalecana jest ekspozycja na światło słoneczne przez 30–45 minut w godzinach 10.00–15.00 od maja do końca września. Jeżeli nie jest to możliwe, wówczas zalecane jest podawanie witaminy D3 w ilości 1000–2000 IU na dobę przez cały rok.8. Osoby dorosłe
Osoby w wieku 19–65 lat powinny przyjmować 1000–2000 IU witaminy D dziennie. Różnią się jednak w przypadku suplementacji. Zalecenia dotyczące ekspozycji na światło słoneczne są identyczne jak dla młodzieży.
