Szukaj
Język
Problemy z prostatą – przyczyny, objawy, leczenie
Spis treści
1. Czym jest prostata? Budowa i lokalizacja gruczołu krokowego
Zlokalizowany jest dokładnie pod pęcherzem moczowym, z drugiej strony przylega do przedniej ściany odbytu, natomiast przez jego środek przechodzi cewka moczowa. W budowie prostaty wyróżnia się trzy typy tkanek: – mięśniową – wpływają na kurczenie się gruczołu krokowego, – gruczołową – odpowiadającą za wydzielanie, – włóknistą – pełniącą funkcję spoiwa dla całego narządu. Oprócz tego istotne znaczenie w kontekście diagnostyki ma stężenie swoistego antygenu sterczowego (PSA), które przeważnie mieści się w granicy 2–4 ng/ml (wartość dla mężczyzn w wieku ok. 50 lat). Gruczoł krokowy, nazywany też prostatą lub sterczem, to nieparzysty narząd o wielkości porównywalnej do kasztana czy łupiny orzecha włoskiego. Stercz zaliczany jest do grona struktur układu moczowo-płciowego, które wpisuje się do grona struktur miednicy małej. Prawidłowa wielkość prostaty powinna wynosić 4 × 3, 5 × 3, 5 cm, średnia waga to ok. 11 g, natomiast pojemność to mniej więcej 25–28 ml. Należy jednak pamiętać, że poziom określany jako norma zmienia się wraz z wiekiem. Organ ten występuje wyłącznie u mężczyzn.2. Za co odpowiada prostata? Funkcje gruczołu krokowego
Płyn produkowany w gruczole krokowym odgrywa niesamowicie ważną rolę w kontekście prokreacji. Oznacza to, że stercz gwarantuje plemnikom pożywkę, która umożliwia im dotarcie do żeńskiej komórki jajowej i jej zapłodnienie. Stercz odpowiedzialny jest za wytwarzanie i wydzielanie mętnego płynu, który ma charakterystyczny zapach i biały odcień. Zawarte w wydzielinie komponenty pełnią funkcję odżywczą dla plemników obecnych w męskim nasieniu. Z tego też powodu problemy z prostatą mają realny wpływ na męską płodność. Wydzielina prostaty składa się m.in. Z białek, cynku, węglowodanów prostych i enzymów, wśród których najważniejszy jest swoisty antygen sterczowy.3. Choroby prostaty – przyczyny i rodzaje
Problemy z prostatą mogą przybierać rozmaite postaci, ale w większości przypadków wskazuje się na trzy główne typy chorób gruczołu krokowego. Mowa tu o: – przeroście prostaty, – zapaleniu gruczołu krokowego, – chorobie nowotworowej, czyli raku prostaty.4. <extra_id_0> Tytuł <extra_id_1> Przerost prostaty Polski <extra_id_2>
U większości mężczyzn między 45. A 50. Rokiem życia mogą pojawić się pierwsze objawy wskazujące na występowanie tej niedogodności. Problem określany mianem łagodnego przerostu prostaty polega na zwiększeniu gruczołu krokowego. Można rzec, że fizjologiczny rozrost stercza jest czymś nieuniknionym, jednak dzięki odpowiedniemu trybowi życia i regularnej diagnostyce prostaty (którą zaleca się wykonywać po 35. Roku życia) istnieje duża szansa na kontrolowanie przerostu i minimalizację związanych z nim niedogodności. Przerost stercza jest w głównej mierze uwarunkowany postępującym procesem starzenia się organizmu.5. <extra_id_0> Źródło <extra_id_1> Tytuł <extra_id_2> Autor:
Lokalizacja prostaty stwarza stosunkowo duże ryzyko przedostawania się pałeczek okrężnicy (Escherichia Coli) na skórę krocza i odbytnicy, co w konsekwencji może prowadzić do infekcji cewki moczowej i stanu zapalnego gruczołu korkowego. Niemniej jednak zapalenie prostaty może być wynikiem szeregu innych czynników, takich jak: – przerost stercza, – konieczność cewnikowania, – zabiegi dotyczące prostaty, np. Biopsja, – siedzący tryb życia i zbyt mała aktywność fizyczna, – urazy mechaniczne, które prowadzą do uszkodzenia struktur nerwowych zaopatrujących narządy miednicy małej, np. Wskutek urazu rdzenia kręgowego, – infekcje i choroby układu moczowo-płciowego, np. Choroby weneryczne, kamica nerkowa, inkontynencja (nietrzymania moczu).6. Objawy chorób gruczołu krokowego
To z kolei wyzwala charakterystyczne niedogodności dotyczące układu moczowego. Oprócz wspomnianych przypadłości objawami problemów z gruczołem krokowym są negatywne wyniki badań laboratoryjnych. Powyższe dolegliwości, podobnie zresztą jak i sam wzrost rozmiaru stercza, mają też miejsce w przypadku zapalenia. Warto też dodać, że zapalenie stercza może przybierać dwojaką formę – ostrą (z nagłym początkiem oraz krótkimi i intensywnymi objawami) oraz przewlekłą (rozwijającą się przez długi czas i z symptomami o umiarkowanym stopniu nasilenia, w której nie występuje gorączka i kiepskie samopoczucie). Powodem jest fakt, że nowotwór przez wiele lat może rozwijać się w sposób bezobjawowy i nawet nie powodować powiększenia rozmiarów stercza. Ponadto u wielu pacjentów rak stercza może skutkować dolegliwościami bólowymi kości, które są przeważnie zlokalizowane w obrębie kości krzyżowej, nasad kości udowej czy kręgosłupa lędźwiowego. Choć każdy z problemów dotyczących prostaty różni się, to jednak we wszystkich wspomnianych chorobach występują podobne niedogodności. Osoby z przerostem stercza borykają się z takimi przypadłościami jak: – problemy z prawidłowym oddawaniem moczu – m.in. Osłabienie mikcji (oddawania moczu), nykturia (konieczność udania się do łazienki w środku nocy), ból w trakcie opróżniania pęcherza, zmniejszenie strumienia moczu, nieustanne uczucie konieczności oddawania moczu i wrażenie jego zalegania w pęcherzu (odczucie niepełnego opróżnienia pęcherza), wydłużenie czasu potrzebnego na mikcję i problem z jej rozpoczęciem; – zakłócenie procesu skurczu i rozkurczu naczyń krwionośnych zaopatrujących prostatę i narządy płciowe, co prowadzi do tzw. Zaburzenia sprawności seksualnej, czyli trudności z erekcją i utrzymaniem wzwodu oraz osłabienia libido; – dolegliwości bólowe w okolicach lędźwiowej części kręgosłupa, krocza, spojenia łonowego. W przypadku przerostu i innych schorzeń prostaty dochodzi do podwyższenia stężenia PSA i obniżenia poziomu testosteronu. Niemniej jednak ten problem gruczołu krokowego odznacza się występowaniem charakterystycznych objawów aktywnego procesu zapalnego, np. Dreszczy, gorączki, bólu mięśniowego, nudności i wymiotów. Wszystkie wcześniej opisane symptomy mają miejsce również w przypadku raka prostaty, jednak nowotwór jest nie tylko najniebezpieczniejszą chorobą gruczołu krokowego, ale i niezwykle zdradliwą dla pacjenta. W przypadku raka prostaty charakterystyczną cechą jest wyraźne podwyższenie wartości współczynnika PSA. U pacjentów po 50. Roku życia mogą być błędnie utożsamiane ze zmianami zwyrodnieniowymi, a w rzeczywistości stanowią oznakę przerzutów zmian nowotworowych. Przede wszystkim powiększony rozmiar gruczołu krokowego powoduje ucisk pęcherza i cewki moczowej.7. Diagnostyka chorób prostaty
– Badanie posiewu moczu.– Badanie stężenia testosteronu.– Biopsja gruczołu krokowego i ocena histopatologiczna wycinka.– Palpacyjna ocena rozmiaru gruczołu krokowego metodą per rectum.– Laboratoryjna analiza poziomu swoistego antygenu sterczowego (PSA).– Diagnostyka obrazowa, np. Przezbrzuszne USG, TK stercza, rezonans magnetyczny.– Uroflowmetria – ocena strumienia i prawidłowości oddawania moczu oraz ocena zalegania moczu.– Scyntygrafia kości – badanie metabolizmu tkanki kostnej i zmian morfologicznej układu kostnego.8. Leczenie problemów z prostatą
Gdy podłożem problemu są zmiany zapalne uwarunkowane infekcją bakteryjną, wówczas wykorzystuje się antybiotykoterapię. Najczęściej są to preparaty zawierające cyprofloksacynę, która należy do grona fluorochinolonów. Ponadto duże znaczenie ma ogólny stan zdrowia pacjenta. W przypadku bardzo zaawansowanych zmian pojawia się konieczność operacyjnego usunięcia gruczołu krokowego. W przypadku przerostu prostaty wykorzystuje się dwa typy leków: – α-blokery (np. Tamsulozyna) – wykazują rozluźnienie mięśniówki gładkiej szyi pęcherza i podścieliska stercza, które ulegają nadmiernemu napięciu wskutek rozrostu prostaty; – inhibitory 5-α-reduktazy (np. Dutasteryd) – ograniczają aktywność testosteronu do formy dihydrotestosteronu (DHT) odpowiedzialnego za powiększenie gruczołu krokowego. Antybiotyki stosuje się w przypadku uzyskania potwierdzenia obecności bakterii w moczu, a sam lek dobierany jest do konkretnego szczepu. Leczenie raka prostaty jest dostosowane do stopnia zaawansowania procesu nowotworowego i występujących przerzutów. Do walki z rakiem prostaty wykorzystuje się m.in. Brachyterapię, radioterapię, chemioterapię, leczenie immunologiczne czy terapię hormonalną. Proces leczenia jest ściśle uzależniony od przyczyny problemu.9. Zioła na prostatę – istotny element leczenia gruczołu krokowego
Warto jednak zaznaczyć, że nie należy ich traktować jako podstawy terapii problemów z prostatą – jest to wyłącznie forma dodatku do szeregu innych kwestii dotyczących prewencji schorzeń stercza, tj. Zdrowego odżywiania się, regularnej aktywności fizycznej, utrzymania prawidłowej masy ciała oraz ograniczenia lub rezygnacji z alkoholu i palenia papierosów. Dynia to przede wszystkim roślinne fitosterole (Δ-7-sterole), którym przypisuje się korzystny wpływ m.in. W kontekście przeciwdziałania nadmiernej ilości DHT. Dynia to także kukurbitacyna, która przeciwdziała pasożytom i ogranicza infekcje układu moczowo-płciowego. Drugą i równie często polecaną rośliną jest czosnek. Związkom tym przypisuje się korzystne znaczenie w onkologii m.in. Dzięki hamowaniu cyklu rozwojowego i indukowaniu apoptozy komórek nowotworowych. Kluczową rolę odgrywa utrzymanie dobrego stanu i funkcjonowania układu moczowo-płciowego. Jednym z najważniejszych składników w diecie jest dynia, a zwłaszcza jej pestki i pozyskiwany z nich olej. Ponadto w nasionach i oleju dyniowym zawarte są liczne komponenty o właściwościach antyoksydacyjnych (np. Skwalen, kwasy fenolowe, karotenoidy czy tokotrienole). Ponadto w dyni zawarte są duże ilości selenu (wspiera odporność, spermatogenezę i ochronę komórek przed stresem oksydacyjnym) oraz cynk (ma korzystny wpływ na płodność oraz wspomaga zachowanie prawidłowego stężenia testosteronu). Allicyna, która nadaje mu właściwości antybakteryjne, ulega transformacji do innych równie wartościowych związków siarkowych (np. Ajoen, DAS i DADS). Oprócz powyższych wspomina się także o szeregu innych składników roślinnych: – wierzbownica drobnokwiatowa może okazać się wartościowa w obniżeniu poziomu PSA, – pokrzywa jako diuretyk wspiera prawidłową mikcję oraz oddziałuje na stan i funkcjonowanie układu moczowego, – palma sabałowa, podobnie jak wcześniej wspomniane pestki dyni, ma korzystny wpływ na ograniczenie transformacji testosteronu do DHT, – śliwa afrykańska to bogate źródło fitosteroli zapobiegających nadmiarowi DHT, a na dodatek wspierających procesy regeneracji nabłonka prostaty i zmniejszenia napięcia cewki oraz łagodzących zmian zapalnych stercza. Dlatego ważnym punktem profilaktyki i leczenia jest suplementacja, która w głównej mierze bazuje na ziołach i minerałach.10. Rola diety i aktywności fizycznej w utrzymaniu zdrowia prostaty
W diecie zalecane jest ograniczenie tłustego nabiału i mięsa na rzecz chudszych produktów spożywczych – przeważnie ilość chudego mięsa nie powinna przekraczać 3 porcji w tygodniu. Ponadto w diecie wspomagającej pracę prostaty nie może zabraknąć produktów dostarczających zdrowych kwasów tłuszczowych omega (np. Ryb morskich, owoców morza, siemienia lnianego) oraz owoców o dużej zawartości antyoksydantów (głównie o ciemnych barwach, takich jak acerola, borówki, granat, jagody, dzika róża czy jeżyny). Nie można zapominać, że zdrowe odżywianie jest jednym z kluczowych elementów zapobiegania i leczenia chorób prostaty. Istotne jest także zwiększenie spożycia produktów roślinnych, wysokobiałkowych i bogatych w błonnik. Równie ważną kwestią jest regularna aktywność fizyczna, która nie tylko wspomaga utrzymanie prawidłowej masy ciała, ale też gwarantuje organizmowi szereg innych korzyści, m.in. Wzmacnia odporność, wspiera zwalczanie wolnych rodników tlenowych czy też ułatwia utrzymanie optymalnego stężenia testosteronu. Nadwaga, otyłość i towarzyszące im problemy z cholesterolem stanowią czynniki ryzyka schorzeń gruczołu krokowego.
