Szukaj
Język
Pregoreksja – niebezpieczne zaburzenie odżywiania
Spis treści
1. Pregoreksja – czynniki ryzyka
Ze względu na podobieństwo do anoreksji można zauważyć kilka elementów mogących zwiększyć prawdopodobieństwo rozwoju tego schorzenia. Badacze zauważyli, że osoby z jadłowstrętem psychicznym zwykle przejawiają charakterystyczne cechy charakteru i zachowania, których nie można wyjaśnić nadmiernymi restrykcjami. Choć odrzucenie, zaniedbania rodzicielskie i przemoc rodzinna uważane są za prawdopodobne determinanty tego zaburzenia, to u kobiet pochodzących z nadopiekuńczych rodzin również występuje zwiększone ryzyko epizodów zaburzeń odżywiania w ciąży. Taki obraz może zostać utrwalony, a następnie kontynuowany w dorosłym życiu. Zwykle jednostka ta jest determinowana czynnikami społeczno-kulturowymi, rodzinnymi, osobowościowymi i biologicznymi. Możliwe czynniki rozwoju pregoreksji: – niezadowolenie z własnego ciała, – lęk przed przytyciem, – wahania masy ciała, – nadmierny stres, – depresja, – zmiany hormonalne towarzyszące ciąży, wpływające na apetyt, – brak wsparcia ze strony bliskich, – niezadowolenie z relacji z partnerem, – przypadek pregoreksji wśród najbliższych krewnych, – skłonność do perfekcjonizmu i obsesyjności, – podatność na stany lękowe, – niska samoocena, – chęć kontrolowania własnego życia poprzez jedzenie, – występowanie zaburzeń psychicznych, – przykre doświadczenia życiowe, – odrzucenie przez rodziców, – przemoc. Pacjentki z tym schorzeniem można podzielić na 3 grupy: typ borderline (niska samoocena, impulsywność, skłonność do perfekcjonizmu), typ neurotyczny (cechy lękowe, zależność) oraz typ psychotyczny (współistniejący z innymi zaburzeniami). Podobnie jeśli rodzice wykazywali nadmierną koncentrację na żywieniu swoim i dzieci. Czynniki ryzyka w przypadku tego zaburzenia nie są do końca znane.2. Pregoreksja – wpływ na matkę
W wielu przypadkach ciężarne przyjmują również leki przeczyszczające lub moczopędne, które prowadzą do zaburzeń wodno-elektrolitowych. Niedobór żelaza w organizmie może przyczyniać się do pogorszenia zdrowia psychicznego kobiety, w tym do wystąpienia depresji poporodowej (R.W. Mojs E., M.M. Zła dieta może też prowadzić do nadciśnienia tętniczego czy większego prawdopodobieństwa wystąpienia osteoporozy. Ograniczenie kaloryczności przyjmowanych pokarmów prowadzi do nadmiernego osłabienia, ale również do poważnych niedoborów, w tym wielu cennych witamin i składników mineralnych, przez co kobieta może odczuwać skutki uboczne. Niska masa ciała w ciąży sprzyja także anemii. Wójciak, E. Michalska 2013). Nadmierne restrykcje dietetyczne mają niezwykle negatywny wpływ na organizm przyszłej matki.3. Pregoreksja – wpływ na dziecko
Leki moczopędne i przeczyszczające powodują jego niedorozwój fizyczny i umysłowy. Kapka-Skrzypczak i wsp. 2011). Popularny wśród kobiet z pregoreksją niedobór żelaza wpływa również na dzieci i może powodować zaburzenia rozwoju funkcji poznawczych (R.W. U kobiet dotkniętych tym schorzeniem bardzo często obserwuje się gorszy rozwój łożyska czy jego uszkodzenie lub odklejenie, a także przedwczesne pęknięcie błon płodowych, które może prowadzić do poronienia. Ehmke vel Emczyńska, K. Czerwonogrodzka-Senczyna 2012). Kapka-Skrzypczak i wsp. 2011). Micali i wsp. 2014). Zbyt mała podaż kalorii w diecie niesie za sobą ogromne ryzyko dla rozwijającego się dziecka. Niestety, to wśród kobiet z niską masą ciała w okresie ciąży występuje więcej przypadków zgonów okołoporodowych (L. Restrykcyjna dieta przyszłej matki sprawia też, że płód nie otrzymuje wszystkich niezbędnych składników potrzebnych do jego odpowiedniego rozwoju. Wójciak i wsp. 2013). U dziecka matki z pregoreksją notuje się większe prawdopodobieństwo wad rozwojowych i niedorozwoju narządów, a nawet całych układów (E. Bebelska, A. Predysponuje również do niskiej masy urodzeniowej, która wiąże się z możliwością rozwoju chorób przewlekłych, najczęściej cukrzycy typu 2 i chorób układu krążenia (L. Wystąpienie zaburzeń odżywiania u matki wpływa też na zwiększone ryzyko wystąpienia chorób psychicznych u dzieci w późniejszym wieku (N. Niedożywienie wpływa również negatywnie na płód.4. Pregoreksja – leczenie
W jego skład powinni wchodzić: położnik, położna, psycholog, psychiatra, internista, dietetyk i psychodietetyk. Ważnym składnikiem procesu leczenia jest edukacja żywieniowa, dzięki której przyszła mama może dowiedzieć się, jak nadmierne restrykcje żywieniowe wpłyną zarówno na jej zdrowie, jak i na płód. Konieczna jest również pomoc psychologa i psychoterapeuty, który pomoże odkryć, jakie jest źródło nadmiernej chęci kontroli swojej masy ciała, i znaleźć odpowiednie narzędzia, by poradzić sobie z tym problemem. Natychmiastowej pomocy należy udzielić tym pacjentkom, u których stwierdza się objawy otrzewnowe lub zmiany wartości enzymów sercowych. Leczenie pregoreksji, tak jak innych zaburzeń odżywiania, jest procesem niezwykle trudnym i długotrwałym. Dla powodzenia terapii kluczowa jest współpraca wszystkich specjalistów. Dzięki temu będzie bardziej świadoma niebezpieczeństw, które przynosi to zaburzenie. Jeżeli utrata masy ciała wynosi ponad 25% i/lub obserwuje się stężenie potasu we krwi poniżej 2, 5 mmol/l oraz pojawiają się zmiany w EKG pacjentki, kwalifikuje się to do leczenia szpitalnego. By zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia tego schorzenia, a także nie dopuścić do jego negatywnych skutków zarówno u kobiety, jak i płodu, lekarz prowadzący ciążę powinien kontrolować wzrost masy ciała kobiety, a także przyjmowane przez nią leki i suplementy diety. Niezbędny jest udział interdyscyplinarnego zespołu terapeutycznego.5. Pregoreksja – podwójna odpowiedzialność
Starają się, by na ich talerzach znalazły się produkty jak najmniej przetworzone i pełne witamin, a także składników mineralnych. Jednak czynności, które pomagają w zachowaniu zdrowia, mogą w łatwy sposób przyczynić się również do jego utraty, jeśli są nadużywane. Nie należy jednak zapominać, że przyrost masy ciała jest zjawiskiem naturalnym i jak najbardziej pożądanym, gdyż jest konieczny dla prawidłowego rozwoju płodu. Jeśli kobieta drastycznie zmniejsza liczbę kalorii i ograniczy spożywane produkty, cierpi na tym nie tylko jej organizm, ale również płód. W czasie ciąży kobiety dużo bardziej troszczą się o swoje zdrowie. Wiele z nich regularnie ćwiczy. Niektóre kobiety mogą nie chcieć przytyć zbyt dużo w ciąży. W czasie ciąży zwiększa się również zapotrzebowanie na niektóre składniki odżywcze dostarczane wraz z dietą. Konsekwencje dla obu mogą być naprawdę dotkliwe. To dlatego, że są odpowiedzialne również za płód.
