Szukaj
Język
Postbiotyki – czym są i jak działają
Spis treści
1. <extra_id_0> Słowa kluczowe <extra_id_1>
Ze względu na swoje zbliżone nazwy oraz zastosowanie probiotyki, prebiotyki, synbiotyki oraz postbiotyki mogą łatwo zostać ze sobą pomylone, jednak tym, co je różni, jest ich skład. – Probiotyki to żywe bakterie wpływające na funkcjonowanie organizmu, – prebiotyki to składniki pokarmowe, które nie są trawione przez ludzki organizm; stanowią natomiast pożywkę dla bakterii probiotycznych, – postbiotyki to nieożywione bakterie oraz produkty bakteryjnej przemiany materii, – synbiotyki to połączenie bakterii probiotycznych oraz prebiotyków; w ich skład nie wchodzą natomiast elementy postbiotyczne.2. Wybrane postbiotyki oraz ich działanie
Do grupy postbiotyków można zaliczyć różne rodzaje substancji, m.in. Białka, węglowodany, witaminy, kwasy organiczne, krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, aminokwasy oraz fragmenty lub całe organizmy bakteryjne. Poniżej omówiono wybrane postbiotyki, a także ich sposób oddziaływania na organizm.3. Nieożywione bakterie
Postbiotyki dążą do przylgnięcia do ściany jelita, „blokując” miejsce i uniemożliwiając „zaczepienie się” bakteriom patogennym, co zapobiega rozwojowi infekcji (T.P. Niektóre nieaktywne szczepy z rodzaju Lactobacillus (często wykorzystywanego w probiotykach) działają także przeciwzapalnie (hamują wydzielanie substancji prozapalnych i pobudzają produkcję tych przeciwzapalnych) i przeciwutleniająco (poprzez usuwanie wolnych rodników), a ponadto zwiększają syntezę serotoniny, zwanej hormonem szczęścia, oraz zmniejszają działanie greliny – hormonu głodu. Badania sugerują jednak, że nawet martwe komórki bakteryjne wykazują korzystny wpływ na organizm, m.in. Poprzez konkurowanie o miejsce w nabłonku jelita. Singh i wsp. 2017). Najpopularniejszą metodą dezaktywacji bakterii jest poddawanie ich działaniu wysokiej temperatury, co powoduje śmierć komórki.4. Bezkomórkowe supernatanty
W jednej z prac zauważono, że supernatanty szczepu Lactobacillus wykazują aktywność przeciwzapalną oraz przeciwutleniającą w komórkach jelit. De Marco i wsp. 2018). W opublikowanym w 2017 r. Badaniu autorzy zauważyli, że supernatanty różnych szczepów bakterii probiotycznych były skuteczne w zwalczaniu chorobotwórczych Escherichia coli. Khodaii, S. Natanzi 2017). W zależności od rodzaju bakterii mają one odmienne działanie. Dodatkowo różne gatunki bakterii wpływają na ekspresję różnych czynników zapalnych (np. Interleukin 1, 6 i 8 oraz czynnika TNF-α) i przeciwzapalnych (interleukina 10), co stwarza możliwości personalizacji preparatu w zależności od potrzeb pacjenta (S. Ponadto supernatanty mogą zapobiegać rozwojowi raka jelita grubego, a także wspierają leczenie infekcji (m.in. Biegunki). Efekt ten przypisywali wywoływanym przez postbiotyki zmianom w środowisku czy ochronnej barierze komórkowej, co stwarzało niekorzystne warunki dla patogenów (Z. Ghaderian, M. Są to preparaty powstające poprzez odwirowanie oraz przefiltrowanie zawiesiny bakteryjnej, co pozwala na uzyskanie płynu zawierającego wyłącznie metabolity bakteryjne.5. <extra_id_0> Słowa kluczowe <extra_id_1> <extra_id_2>Źródło:
Wskazuje się na ich działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, a także hamowanie wchłaniania cholesterolu, co przyczynia się do prewencji chorób serca (J. To substancje węglowodanowe produkowane i wydalane przez bakterie podczas ich wzrostu; zaliczyć do nich można m.in. Celulozę, dekstrany czy ksantan. Żółkiewicz i wsp. 2020). W przemyśle spożywczym wykorzystywane są jako stabilizatory, substancje wiążące wodę czy emulsyfikatory; rośnie jednak zainteresowanie ich aktywnością biologiczną.6. Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe
Ten ostatni stanowi źródło energii dla komórek jelitowych oraz przyczynia się do odnowy nabłonka jelitowego. Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe mogą również przyczyniać się do poprawy insulinowrażliwości, zmniejszać ryzyko infekcji oraz hamować syntezę cholesterolu. Efekt ten wiązano z odnotowanym wyższym stężeniem kwasu octowego, który poprzez oddziaływanie na receptory w komórkach zwiększał ich wrażliwość na insulinę oraz zmniejszał odkładanie się tkanki tłuszczowej trzewnej (R. Są produktem przemiany materii powstającym podczas fermentacji bakteryjnej. Ma także działanie hamujące odpowiedź immunologiczną, co jest korzystne u pacjentów, u których jest ona bardzo silna (przede wszystkim w chorobach autoimmunologicznych). W badaniu na modelu zwierzęcym zaobserwowano, że zastosowanie terapii probiotycznej powodowało obniżenie prawdopodobieństwa wystąpienia zespołu metabolicznego. Aoki i wsp. 2017). Zalicza się do nich m.in. Kwasy octowy, propionowy oraz masłowy.7. Zalety i wady postbiotyków
Mimo tego często pod koniec terminu przydatności zawartość mikroorganizmów w preparacie jest dużo niższa niż deklarowana przez producenta. To sprawia, że preparaty mogą charakteryzować się dłuższym terminem przydatności. Ponadto komponenty postbiotyczne potencjalnie mogłyby zostać wykorzystane jako element żywności funkcjonalnej, czyli produktów, w których naturalnie bądź w formie dodanej występują substancje o korzystnym wpływie na zdrowie. Brak badań z udziałem ludzi powoduje, że obecnie nieznana jest ich skuteczność, niezbędna do wywołania efektu dawka, długofalowe skutki ich działania, a także wymagania dotyczące warunków ich produkcji oraz przechowywania. Probiotyki muszą być produkowane, transportowane oraz przechowywane w odpowiednich warunkach, by zawarte w nich bakterie mogły zachować funkcje życiowe. W postbiotykach natomiast wykorzystywane są substancje i mikroorganizmy nieożywione, co oznacza, że zachowanie odpowiednich warunków pozwalających na przeżycie nie jest konieczne. Wydaje się także, że zapewniają większe bezpieczeństwo stosowania – nieożywione bakterie nie przekazują oporności na antybiotyki; organizm nie ma także kontaktu z żywymi mikroorganizmami, co jest szczególnie ważne w przypadku dzieci, których system odpornościowy jest jeszcze niedojrzały, oraz osób o osłabionej odporności (będącej wynikiem choroby). Wadą postbiotyków i niewiadomą związaną z ich stosowaniem jest niewystarczająca liczba danych uniemożliwiających określenie ich wpływu na organizm człowieka. Jedną z największych zalet postbiotyków jest ich potencjalnie duża wytrzymałość.
