Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Pestki dyni – odmiany dyni, wartości odżywcze, właściwości, wykorzystanie

Strona główna Artykuły Pestki dyni – odmiany dyni, wartości odżywcze, właściwości, wykorzystanie

Pestki dyni – odmiany dyni, wartości odżywcze, właściwości, wykorzystanie

W których zakątkach świata dynia jest najbardziej popularna? Dynia oprócz walorów smakowych dostarcza nam także wielu cennych składników. Jakie korzyści przynosi włączenie jej do diety? Jej pestki są jednym z najlepszych źródeł cynku.

Spis treści

1. Dynia – historia

Uprawiana jest niemal na wszystkich kontynentach, ale za dyniowe „serce” świata uznaje się Morton w stanie Illinois. To właśnie tam od lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia corocznie odbywa się Morton Pumpkin Festival. Już kilka tysięcy lat temu dynia stanowiła jeden z głównych elementów diety rdzennych Amerykanów. Dynia wykorzystywana była nie tylko jako produkt spożywczy. Pestki dyni miały swoje zastosowanie również w celach leczniczych, m.in. W przypadku takich dolegliwości jak przerost gruczołu krokowego, zapalenie żołądka i jelit, schorzenia wątroby i nerek czy trudno gojące się rany. Młode małżeństwa wystrzegały się wkraczania na teren uprawy dyni przed pojawieniem się na świecie pierwszego potomka. Angielska nazwa dyni (pumpkin) pochodzi z greckiego słowa pepon, co znaczy duży melon. W 1978 roku gubernator stanu ogłosił Morton dyniową stolicą świata. Trwa cztery dni i za każdym razem przedsięwzięciu towarzyszy wybrany temat przewodni. Odnalezione na terenie dzisiejszego Meksyku pestki dyni datuje się na 7000 rok przed naszą erą. Z wysuszonych spłaszczonych kawałków Amerykanie produkowali maty. Dynia miała także znaczenie symboliczne. Dynia należy do roślin jednorocznych z rodziny dyniowatych.

2. Dynia – wartości odżywcze

Wybierając dynię, powinniśmy zatem kierować się kolorem skórki – najlepiej wybierać dojrzałe i pomarańczowe warzywa, gdyż te zawierają najwięcej witaminy B1, niacyny oraz beta-karotenu. To niesłychanie istotne, biorąc pod uwagę, jak wysoka dawkę karotenoidów dostarcza nam jej stugramowy kawałek. Wartość odżywcza w 100 g dyni: – energia: 26 kcal, – białko: 1 g, – tłuszcze: 0, 1 g, – węglowodany: 6, 5 g, – błonnik: 0, 5 g, – wapń: 21 mg, – żelazo: 0, 8 mg, – magnez: 12 mg, – potas: 340 mg, – witamina A: 8513 IU. Dynia nie traci swoich cennych wartości w procesie obróbki termicznej. Każda odmiana dyni jest produktem niskokalorycznym i odżywczym, jednak poszczególne odmiany różnią się między sobą. Miąższ dyni skrywa w sobie niezliczoną ilość witamin i składników mineralnych.

3. Dynia – odmiany

Dynia hokkaido polecana jest wszystkim gospodyniom domowym, które cenią sobie dania szybkie i niezbyt pracochłonne. Smak tej dyni jest lekko orzechowy. Lunga di Napoli pochodzącą z Włoch to odmiana, którą można zjadać nawet na surowo, np. W sałatkach lub wytłoczyć z niej sok. Łatwo odróżnić ją od innych odmian, ponieważ jest zielona i bardziej przypomina cukinię niż dynię. W przeciwieństwie do Lunga di Napoli nie ma podłużnego kształtu, lecz tradycyjny okrągły. Ma szerokie zastosowanie w kuchni – nadaje się do zup czy sosów. Miąższ tej dyni pod wpływem obróbki termicznej rozdziela się na makaronowe nitki. Najciekawsza pod względem estetycznym jest jednak dynia piżmowa (dynia butternut) przybierająca formę gruszki. Nie zawiera zbyt wielu pestek, dzięki czemu zachowujemy większość miąższu. Każda z odmian oferuje niepowtarzalne nuty smakowe. Obecnie możemy cieszyć się łatwym dostępem do wszelkich odmian tego warzywa. Tę odmianę można bowiem zjadać ze skórką, która mięknie pod wpływem wysokiej temperatury. Nadaje się do przygotowania potraw, które zwyczajowo przyrządza się z dyni – zup, ciast, sałatek. Świetnie nadaje się także na zupę czy risotto. Dynia Muscat de Provance (dynia muszkatołowa lub francuska) również może być zjadana na surowo, posiada ciemnozieloną skórkę, która miejscami może przechodzić w żółć i pomarańcz. W smaku jest nieco słodka. Dynia makaronowa charakteryzuje się natomiast podłużnym kształtem, a jej skórka ma żółty lub żółto-zielony kolor. Taki makaron świetnie smakuje w połączeniu z sosem, warzywami lub jako dodatek do sałatek. Jej skórka jest blada. Podobnie jak pozostałe doskonale jest dobrym wyborem we wszystkich przepisach z dynią w roli głównej. Najlepiej wypróbować wszystkie i wybrać ulubioną. W okresie jesiennym na półkach sklepowych znajdziemy dynię polską (klasyczną olbrzymią), japońską (hokkaido), lunga di Napoli, muszkatołową, makaronową, piżmową.

4. Pestki dyni – wartości odżywcze

Zatem spożywanie pestek może zapobiec odkładaniu się złogów cholesterolu w tkankach. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek jest szczególnie wysokie w okresie dojrzewania. Średnie dzienne zapotrzebowanie na cynk u osoby dorosłej wynosi 9 mg. 50 g pestek zaspokaja połowę tej ilości! Jego niedobory mogą skutkować zmniejszonym libido oraz obniżoną jakością nasienia. Poziom cynku często jest obniżony u mężczyzn z niskim stężeniem testosteronu. Im mężczyzna jest bardziej aktywny seksualnie, tym więcej cynku potrzebuje. Dostarczają również innych niezwykle istotnych elementów, np. Potasu. Jego niedobór może zwiększać ryzyko nadciśnienia oraz kamicy nerkowej. Wartość odżywcza 100 g pestek dyni: – energia: 446 kcal, – białko: 18, 55 g, – tłuszcze: 19, 4 g, – węglowodany: 53, 75 g, – błonnik: 18, 4 g, – wapń: 55 mg, – żelazo: 3, 31 mg, – magnez: 262 mg, – potas: 919 mg, – cynk: 10, 3 mg. Ponadto pestki są cennym źródłem cynku. Wzrasta także w okresie ciąży i laktacji. Szczególnie dla mężczyzn ważne jest zapewnienie odpowiedniej podaży cynku. Cynk to istotny składnik wielu enzymów, w tym tak zwanych palców cynkowych, których nieprawidłowe funkcjonowanie lub niedobór mogą skutkować azoospermią (brakiem plemników w ejakulacie). Odpowiednio dobrana suplementacja może wspomóc w tym wypadku także gospodarkę hormonalną. Pestki dyni jako naturalny suplement sprawdzą się w tym przypadku doskonale. Potas to kluczowy pierwiastek wspomagający pracę serca, który korzystnie oddziałuje na ciśnienie tętnicze. Z racji tego, że jest usuwany z organizmu przez nerki, jego spożycie powinno być kontrolowane przez osoby chorujące na przewlekłą chorobę nerek. Pestki dyni w 30-40% składają się z oleju bogatego głównie w nienasycone kwasy tłuszczowe oraz fitosterole.

5. Pestki dyni – środek na przerost prostaty

Należą do nich na przykład problemy z oddawaniem moczu czy dysfunkcje seksualne. Uważa się, że tak korzystne oddziaływanie pestek dyni związane jest z zawartością kwasów tłuszczowych, w tym kwasu linolowego i alfa-tokoferolu o właściwościach przeciwzapalnych. We Włoszech w prawie w 50% przypadków łagodnego przerostu gruczołu krokowego znajdują zastosowanie preparaty roślinne. Warto podkreślić, że w badaniach nie zaobserwowano występowania skutków ubocznych. Wraz z przekroczeniem 40. Roku życia zaczyna zwiększać swoje rozmiary i wśród 80% mężczyzn po 80. Roku życia obserwuje się objawy będące konsekwencją tego zjawiska. Pojawiły się liczne badania wskazujące na korzystny efekt spożywania pestek dyni lub ich ekstraktu na niwelowanie powyższych objawów, w tym także nokturii (potrzeba oddawania moczu w nocy). Ponadto zawierają także aminokwasy – argininę i glutaminę, które pośrednio mogą regulować funkcje pęcherza poprzez tworzenie neurotransmiterów oddziałujących w układzie nerwowym. Nie zaszkodzi zatem włączenie pestek dyni do codziennej diety w przypadku nieznacznych dolegliwości związanych z przerostem prostaty. Prostata, czyli gruczoł krokowy, to element męskiego układu rozrodczego.

6. Dynia, pestki dyni – jak przechowywać

Dynię z powodzeniem można także mrozić. W takiej formie można przechowywać ją do roku. Pestki dyni zachowują trwałość nawet do 5 lat. Następnie włożyć do piekarnika i suszyć w temperaturze ok. 100°C, co jakiś czas mieszając, aby zapobiec przywarciu pestek do papieru. Warto pamiętać o pestkach dyni na co dzień. Smacznego! Należy zapewnić jej odpowiednie warunki – pozostawić w chłodnym (ok. 15°C), suchym i przewiewnym pomieszczeniu. Wystarczy pokroić ją w kostkę i przełożyć do woreczków do mrożenia. Należy pamiętać, aby na woreczku zapisać datę mrożenia. Aby nadać im jeszcze lepszy smak, przed włożeniem do słoika można je doprawić i podpiec. 2 filiżanki oczyszczonych pestek dyni należy rozłożyć na papierze do pieczenia, polać łyżką stopionego masła lub oliwy i posypać solą według uznania. Dynia i jej pestki to niewątpliwie zdrowy rarytas. Świetnie sprawdzą się w sałatkach, koktajlach czy jako samodzielna przekąska. Właściwie przechowywana dynia może zachować przydatność nawet do 2 miesięcy.
Zródło

Damiano R. et al., The role of Cucurbita pepo in the management of patients affected by lower urinary tract symptoms due to benign prostatic hyperplasia: A narrative review, „Archivio Italiano di Urologia e Andrologia” 2016, 88(2), 136–143.
Zdrojewicz Z., Błaszczyk A., Wróblewska M., Dynia – zdrowa, ale zapomniana, „Medycyna rodzinna” 2016, 2, 70–74.
Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, red. Jarosz M., Warszawa 2012.
Pumpkin, raw, USDA National Nutrient Database for Standard Reference, https://ndb.nal.usda.gov (06.02.2018).
Seeds, pumpkin and squash seeds, whole, roasted, without salt, USDA National Nutrient Database for Standard Reference, https://ndb.nal.usda.gov (06.02.2018).
Strona internetowa mortonpumpkinfestival.org (06.02.2018).
Stuart, M.E., All About Pumpkins, The University of Arizona. Cooperative extention, Tucson 2004.
Dynia – królowa jesieni. Rodzaje i odmiany dyni, lokalnyrolnik.pl/blog/dynia-krolowa-jesieni-rodzaje-i-odmiany-dyni/ (06.02.2018).