Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Patison – charakterystyka, właściwości, sposoby przyrządzania

Strona główna Artykuły Patison – charakterystyka, właściwości, sposoby przyrządzania

Patison – charakterystyka, właściwości, sposoby przyrządzania

Jakie właściwości zdrowotne może przynieść regularne spożywanie patisonów? Patison – warzywo z rodziny dyniowatych o rzadko spotykanym kształcie, który może zniechęcać do konsumpcji. W jaki sposób je przyrządzić, by cieszyły nasze podniebienie? Ale tak jak książki nie ocenia się po okładce, tak i patisona nie należy oceniać po wyglądzie.

Spis treści

1. Patison – krótka charakterystyka

Uznaje się go za roślinę łatwą w uprawie, a polski klimat jest mu przyjazny. Do najpopularniejszych i najczęściej uprawianych rodzajów tego warzywa należą „Disco”, „Gagat” oraz mieszańcowa odmiana „Polo F1”. Swoim kształtem przypominają nieco statek kosmiczny. Owoce tej rośliny w zależności od gatunku mogę przybierać barwę białą, kremową, żółtą, zieloną bądź granatową i osiągać rozmiary 4–12 cm. Idealnym czasem na uprawę patisonów jest okres od lipca do pojawienia się pierwszych przymrozków. Wymaga jedynie dobrze nasłonecznionego terenu i regularnego nawadniania. Soczyste i delikatne w smaku warzywo jest idealne do przygotowywania wielu potraw. Pochodzi z Ameryki Północnej i jest ciepłolubny. Istnieje wiele odmian patisonów, które różnią się kształtem, kolorem i walorami smakowymi. Część jadalną patisonów stanowią owoce. Są okrągłe, lekko spłaszczone, o delikatnie pofalowanych brzegach. Charakteryzują się także szybkim procesem wzrostowym, dlatego też niezmiernie ważne są ich regularne zbiory. Patison nie jest wymagającym warzywem, jeżeli chodzi o warunki plantacyjne. Walory smakowe patisona są zbliżone do tych, którymi odznaczają się jego „kuzyni”, czyli kabaczek czy cukinia. Patison (Cucurbita pepo L.) to warzywo, które wraz z bardziej znanymi ogórkiem, dynią olbrzymią, melonem, cukinią, kabaczkiem czy arbuzem należy do rodziny dyniowatych.

2. Patison – właściwości zdrowotne

Ponadto są ubogie w węglowodany i tłuszcze. Patisony stanowią także dobry rezerwuar soli mineralnych, takich jak potas, wapń, żelazo i magnez. Warzywa te są również świetnym źródłem witaminy A, karotenoidów czy witaminy C. Dokładne wartości odżywcze patisonów w przeliczeniu na 100 g świeżego, surowego produktu przedstawia poniższa tabela. Patisony są także lekkostrawne, przez co są doskonałym warzywem dla dzieci, osób starszych czy zmagających się z problemami gastrycznymi. Istnieją badania potwierdzające silny potencjał antyoksydacyjny tej rośliny. Są one odpowiedzialne między innymi za powstawanie astmy, nadciśnienia tętniczego, zawału, arytmii, cukrzycy, różnego rodzaju nowotworów, zwyrodnienia stawów, jak również wielu innych problemów zdrowotnych. Okazuje się, że najkorzystniej gotować go dokładnie 10 minut, bo właśnie wtedy uzyskamy najwyższe stężenie dobroczynnych substancji zawartych w patisonie. Blisko w 95% składają się z wody i mają niewiele kalorii. Przypisuje się im funkcje polegające na regulacji pracy układu trawiennego oraz wspomaganiu procesów przemiany materii. Ciekawy jest fakt, że patisony nie kumulują metali ciężkich. W nieco mniejszych ilościach znajdziemy w nich niacynę, cynk i kwas foliowy. Źródło: Basic Report: Squash, summer, scallop, raw (raw), https: //ndb.nal.usda.gov (27.03.2018). Zawarte w nim składniki poprawiają koloryt i kondycję skóry, wzmacniają wzrok oraz poprawiają odporność i funkcjonowanie układów sercowo-naczyniowego, mięśniowego, kostnego, nerwowego czy krwiotwórczego. Oznacza to, że jej regularne spożywanie skutecznie eliminuje konsekwencje działania reaktywnych form tlenu, czyli tzw. Wolnych rodników. Co ciekawe, wspomniany potencjał przeciwutleniający wzrasta wraz z obróbką termiczną patisona. Patisony to warzywa, które doskonale sprawdzą się w diecie osób dbających o utrzymanie właściwej masy ciała.

3. Patison – sposoby przyrządzania

Z powodzeniem można wykorzystać go do przygotowania różnego rodzaju sałatek, mięsno-warzywnego gulaszu, warzywnych potrawek czy marynowanych przetworów, dzięki którym możemy cieszyć się jego smakiem również przez cały rok, mimo że patison jest warzywem sezonowym. Poniżej znajdziecie przepis na lekko pikantne i chrupiące marynowane patisony – sprawdzą się idealnie jako składnik kanapek, ciekawy dodatek do sałatek czy pieczonych mięs. Zezwala się na jego smażenie, duszenie czy marynowanie. Młode okazy nie wymagają obierania ze skórki, natomiast starsze warto pozbawić skórki, gdyż jest nieco grubsza, twardsza, a przez to mniej smaczna. Patison to warzywo, które jest bardzo delikatne w smaku, a przez to odznacza się niezwykle uniwersalnym zastosowaniem żywieniowym.

4. Marynowane, lekko pikantne patisony z chilli

Małe patisony – 1, 5 kgLiść laurowy – 5–6 sztukZiarna białej gorczycy – 8 sztukZiarna czarnego pieprzu – 8 sztukZiarna ziela angielskiego – 8 sztukZąbki czosnku – 4 sztukiPapryczka chilli – ½ sztukiGałązki kopru – 3 sztuki.

5. <extra_id_0> Tomasz <extra_id_1> Tomasz <extra_id_2> Tomasz Zalewa

Woda – 4 szklankiCukier – 2 łyżkiSól – 2 łyżeczkiOcet 10% – szklanka.
Zródło

Kurzeja E. et al., Ocena potencjału antyoksydacyjnego soków z wybranych warzyw rodziny dyniowatych, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2011, 3, 911–915.
Grzeszczuk M. et al., Ocena jakości owoców trzech krajowych odmian patisona, „Acta Scientiarum Polonorum” 2003, 2(1), 117–123.
Gapiński M., Warzywa mało znane i zapomniane, Poznań 1993.
Squash, summer, scallop, raw (raw), ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/11475 (27.03.2018).