Szukaj
Język
Otyłość i depresja – jak się ze sobą łączą
Spis treści
1. Kliniczne podobieństwa między depresją a otyłością
Prescott, K.S. U osób dotkniętych depresją można zauważyć zarówno zmniejszenie, jak i zwiększenie apetytu. McElroy i wsp. 2004). Zauważono, że mikrobiom jelitowy wpływa na funkcjonowanie mózgu, a prawdopodobnie także na nastrój i zachowanie. Obszary mózgu oraz neuroprzekaźniki i neuropeptydy, które są zaangażowane zarówno w nastrój, jak i apetyt, prawdopodobnie odgrywają rolę w pośredniczeniu w tym związku (J.D. Biorąc pod uwagę obraz kliniczny depresji oraz otyłości, w obu przypadkach obserwuje się zmiany w kontekście aktywności fizycznej, apetytu oraz kontroli łaknienia (P.F. Kendler 2002). W kwestii aktywności fizycznej osoby z depresją bardzo często unikają jakichkolwiek form aktywnego spędzania czasu, z kolei u pacjentów z ADHD z podtypem z przewagą nadruchliwości przy jednocześnie zdiagnozowanej depresji zapotrzebowanie na ruch może znacznie się zwiększyć (S.L. W ostatnim czasie zwrócono większą uwagę na związek między jelitami a mózgiem. Tym samym wprowadzono inny sposób, w jaki dieta może wpływać na zdrowie psychiczne i wszelkiego rodzaju zaburzenia. Bremner i wsp. 2020). Sulivan, C.A.2. Jak często depresja współwystępuje z otyłością?
Teza mówiąca o tym, że nadwaga i otyłość mogą w istotny sposób predysponować do pojawienia się zaburzeń psychicznych, została potwierdzona w jednym z badań. O’Neil, M.P. W pracy z 2003 r. Wykazano, że zarówno kobiety, jak i mężczyźni, których BMI wynosiło więcej niż 40 kg/m², zdecydowanie częściej popadali w depresję (Ch.U. Do podobnych wniosków doszli naukowcy w pracy z 2007 r. Olszanecka-Glinianowicz i wsp. 2007). W eksperymencie przeprowadzonym w 2001 r. Udział wzięły dzieci w wieku 6–17 lat, część z nich miała zdiagnozowaną depresję, reszta nie wykazywała zaburzeń psychicznych. Wykazano, że depresja w okresie dziecięcym jest powiązana z rozwojem otyłości w późniejszym okresie życia (D.S. W jednej z prac przeanalizowano zdobyte dane dotyczące pojawiających się stanów depresyjnych u bliźniąt. Po przeprowadzeniu dokładnej analizy każdego przypadku zauważono, że występujące stany depresyjne można podzielić na trzy zespoły: – depresję łagodną typową; – depresję atypową; – depresję ciężką typową. Kendler i wsp. 1996). Hasler i wsp. 2004). Stice i wsp. 2005; S. Ponadto diety uwzględniające nadmierne ilości tłuszczów nasyconych i cukru sprzyjają dysfunkcjom metabolicznym, stanom zapalnym układu nerwowego i upośledzeniu zdrowia psychicznego. Wynikające z tego dysfunkcje metaboliczne i naczyniowe, w tym stany zapalne, oporność na insulinę i leptynę oraz nadciśnienie, okazują się niezwykle istotnymi czynnikami rozwoju depresji i lęku (S. Nie można zatem jednoznacznie stwierdzić, czy to otyłość powoduje depresję, czy depresja otyłość. Bez względu na to, która z wymienionych jednostek jest przyczyną, a która skutkiem, ich współwystępowanie może istotnie powodować wzrost śmiertelności. Podczas kuracji odchudzających warto mieć na uwadze możliwość współwystępowania depresji, gdyż to ona może być istotnym czynnikiem uniemożliwiającym efektywne chudnięcie. Warto również zaznaczyć, że farmakologiczne wspomaganie leczenia depresji może przyczynić się do wzrostu apetytu, co w efekcie może doprowadzić do wystąpienia bądź pogłębienia otyłości. Istnieje wyraźny związek pomiędzy stopniem otyłości a częstotliwością występowania depresji. Zauważono w nim, że u osób otyłych prawdopodobieństwo wystąpienia depresji wzrastało o 40–60% w zestawieniu z osobami o prawidłowej masie ciała (P.M. Jarrell 1992). Onyike i wsp. 2003). Wykazano, że badani z 3. Stopniem otyłości znacznie częściej chorowali na ciężką postać depresji niż osoby, u których występował 1. Bądź 2. Stopień (M. Istnieją również dane potwierdzające korelację między depresją w okresie dziecięcym a późniejszą otyłością w wieku dorosłym. Przez cały czas trwania badania (10–15 lat) uczestnicy byli pod kontrolą psychiatry i monitorowano ich BMI. Pine i wsp. 2001). Badaniu poddano 1029 par bliźniąt płci żeńskiej. Podczas trwania eksperymentu wykazano, że problemy z nadmierną masą ciała najczęściej występują u osób z atypową postacią depresji (29%) (K.S. Inne badanie potwierdziło te wnioski – naukowcy zauważyli wśród badanych powiązanie między atypowymi zaburzeniami depresyjnymi a częstszym występowaniem otyłości i nadwagi (G. Z jednej strony to otyłość może sprzyjać pojawieniu się depresji, jednak na skutek zaburzeń neuroendokrynologicznych wywołanych silnym stresem oraz depresją może być tak, że to depresja powoduje zmiany metaboliczne, które zwiększają ryzyko wystąpienia otyłości i nadwagi (E. Fulton i wsp. 2022). Coraz więcej dowodów wskazuje, że psychiatryczne konsekwencje otyłości mogą wynikać z nieprawidłowo komponowanej diety, braku aktywności i gromadzenia się tkanki tłuszczowej w trzewnej części ciała. Fulton i wsp. 2022). Dużą rolę w kwestii postawienia diagnozy odgrywa szczegółowy wywiad medyczny. Obie zwiększają ryzyko pojawienia się różnego rodzaju chorób, m.in. Dotyczących układu krążenia. Aby uzyskać oczekiwane efekty, ważne jest równoczesne leczenie obu chorób. W zestawieniu z poprzednimi latami obecnie widać wyraźny wzrost częstości występowania depresji u osób w różnym wieku, a największy procent zachorowań dotyczy otyłych kobiet.3. Zmiany psychologiczne wywołane zastosowaniem diety redukcyjnej
Zauważono u nich spadek samoakceptacji, a ich myśli krążyły wokół jedzenia i zmieniających się pod wpływem diety wymiarów (A.J. Dlaczego tak się dzieje? Wrażliwość mózgu na bodźce powiązane z jedzeniem wzrasta na skutek zmian chemicznych spowodowanych zmniejszoną dostępnością substancji dostarczanych do organizmu. Złamanie założeń ustalonej diety bardzo często prowadzi do obniżenia poczucia własnej wartości oraz powrotu do starych nawyków żywieniowych. Z kolei osoby o wysokim poczuciu własnej wartości, u których nie występowały stany lękowe oraz niepokój, były w stanie zredukować masę ciała, a także utrzymać ją po zakończeniu stosowania diety (E. Zdrowo przeprowadzona redukcja tkanki tłuszczowej jest procesem długotrwałym. Bardzo często dochodzi do takich zmian stanu emocjonalnego jak depresja, obniżenie poczucia własnej wartości, wewnętrzny niepokój czy wrogie oraz agresywne nastawienie do innych (E. Do podobnych wniosków doszli naukowcy podczas badania, w którym wzięły udział osoby z otyłością i nadwagą. Stunkard, T.A. 1992). Otóż stosowanie diet restrykcyjnych zaburza procesy związane z regulacją apetytu. W związku z tym u osób, które często stosują restrykcyjne diety, dochodzi do obsesyjnego myślenia o jedzeniu, a także zaburzeń odżywiania takich jak kompulsywne objadanie się. U osób zaangażowanych w proces redukcji, u których wystąpiły objawy związane z depresją i uczuciem silnego niepokoju, w bardzo krótkim czasie po przerwaniu diety dochodziło do pojawienia się efektu jo-jo. Zubrzycka 2005). Niestety nie zawsze przynosi oczekiwane rezultaty, a każde niepowodzenie skutkuje rozczarowaniem. Zubrzycka 2005). Przede wszystkim odczuwały one wewnętrzny niepokój, depresję, a także irytację.
