Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Olej kokosowy – czy jest zdrowy? Wady i zalety

Strona główna Artykuły Olej kokosowy – czy jest zdrowy? Wady i zalety

Olej kokosowy – czy jest zdrowy? Wady i zalety

W sklepach można go znaleźć na dziale ze zdrową żywnością, ale czy na pewno tam jest jego miejsce? Od wielu lat pojawiają się głosy, że powinien być uznawany za superfood. Olej kokosowy jest produktem, który wzbudza sporo kontrowersji.

Spis treści

1. Co kryje w sobie olej kokosowy

Ilość występujących w nim kwasów tłuszczowych jedno- oraz wielonienasyconych jest znikoma. Dla porównania – w oleju rzepakowym ta ilość wynosi 25, 3 g. W tabeli poniżej przedstawiona została wartość odżywcza oleju kokosowego (Food Data Central – USDA, fdc.nal.usda.gov/index.html). Składa się w ponad 80% z nasyconych kwasów tłuszczowych, głównie jest to kwas laurynowy. W 100 g produktu znajduje się zaledwie 1, 7 g WNKT. Jak wszystkie oleje tłuszcz kokosowy jest produktem wysokokalorycznym, ponieważ w 100 g zawiera aż 833 kcal. Olej kokosowy, nazywany także tłuszczem kokosowym, tłoczony jest z miąższu orzechów palmy kokosowej.

2. Olej kokosowy – zalety

Nie bez powodu stał się taki „modny”, można mu przypisać kilka zalet. Kwasy te wykazują dużą stabilność podczas obróbki termicznej, a ich punkt dymienia jest nieco wyższy niż jedno- oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Wykazano, że ten tłuszcz także charakteryzuje się wysoką stabilnością, nawet podczas godzinnej obróbki termicznej (S. Oliwa cechuje się znacznie niższą zawartością nasyconych kwasów tłuszczowych, dlatego będzie lepszym wyborem dla osób zmagających się z chorobami układu krążenia. Sugeruje się, że składniki zawarte w oleju kokosowym mogą pozytywnie oddziaływać na pracę mózgu. Reger i wsp. 2004). Z uwagi na to, że badanie obejmowało grupę zaledwie 44 osób, warto przeprowadzić je ponownie na większej grupie badawczej (J.E. De la Rubia Ortí i wsp. 2017). Jego działanie opiera się tylko na poprawie pracy mózgu. Szczególnie dotyczy to chorób trzustki, zespołu jelita drażliwego (IBS) oraz choroby Leśniowskiego-Crohna. Yeap i wsp. 2015). Szczególnie że olej MCT zazwyczaj nie zawiera w swoim składzie kwasu laurynowego, w który z kolei bogaty jest tłuszcz kokosowy. Oznacza to, że zawiera przede wszystkim średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe, natomiast olej kokosowy – długołańcuchowe. Rial 2016). Wykazano jego korzystny wpływ na nawilżenie skóry (A. Totko-Borkusiewicz, A. Ponadto wykazuje pozytywne działanie w leczeniu chorób skóry, m.in. Dzięki swoim właściwościom kojącym. Varma i wsp. 2019). Wykorzystywany jest w przemysłach spożywczym, kosmetycznym oraz farmaceutycznym. Ze względu na wysoką zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych doskonale nadaje się do smażenia. W jednym z badań zwrócono jednak uwagę na stabilność oliwy z oliwek podczas długiego smażenia. Casal i wsp. 2010). To, co wyróżnia olej kokosowy na tle innych tłuszczów bogatych w nasycone kwasy tłuszczowe (smalec, masło), to brak cholesterolu, który mógłby się utleniać podczas smażenia. Już w 2004 r. Naukowcy zauważyli, że średniołańcuchowe kwasy tłuszczowe wpłynęły na poprawę pracy mózgu u osób z łagodną postacią choroby Alzheimera (M.R. Kilka lat później udowodniono, że przyjmowanie 40 ml oleju kokosowego miało wpływ na poprawę funkcji poznawczych u badanych. Niestety żadne badania nie są w stanie potwierdzić wpływu oleju kokosowego na sam proces leczenia choroby Alzheimera. Kwasy MCT są wykorzystywane w leczeniu niektórych chorób układu pokarmowego. Wykazują one działanie bakteriobójcze, przeciwbólowe oraz przeciwzapalne, dlatego też bardzo często podaje się je osobom z zaburzoną pracą przewodu pokarmowego (S.K. Olej MCT jest produkowany z oleju kokosowego, lecz należy mieć na uwadze, że nie działają one w ten sam sposób. Olej MCT głównie składa się z kwasów kaprylowego oraz kaprynowego. Nie należy porównywać tych dwóch rodzajów kwasów ze sobą m.in. Ze względu na odmienny metabolizm (S.A. Olej kokosowy jest bardzo często wykorzystywany do produkcji kremów, balsamów oraz mydeł. Piotrowska, N. Klucznik 2019). Miejscowe stosowanie oleju kokosowego virgin powoduje zmniejszenie stanu zapalnego, może również mieć pozytywny wpływ na leczenie egzemy oraz atopowego zapalenia skóry (S.R. Olej kokosowy to niezwykle popularny produkt.

3. Olej kokosowy – wady

Potwierdzają to liczne badania. Amerykańskie Stowarzyszenie Kardiologiczne w 2017 r. Wydało oświadczenie dotyczące wpływu tłuszczów na stan układu sercowo-naczyniowego człowieka. Ponadto wykazali, że nie wykazuje korzystnych dla zdrowia właściwości (F.M. Rok wcześniej (2016 r.) dokonano przeglądu systematycznego, w którym wzięto pod uwagę wyniki kilku prac naukowych. Szczególną uwagę zwrócono jednak na olej kokosowy i jego oddziaływanie na układ sercowo-naczyniowy. Eyres i wsp. 2016). Autorzy podkreślili, że stosowanie nietropikalnych olejów zdecydowanie lepiej oddziałuje na układ sercowo-naczyniowy człowieka (N. Seah, R.M. Van Dam 2020). W diecie Polaków odnotowuje się bardzo duże jego niedobory. Ponadto ze względu na wysoką zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych olej kokosowy może zwiększać ryzyko rozwoju wielu nowotworów (E. Ornat, R. Olej kokosowy ma także wady, które są związane przede wszystkim ze zwiększonym ryzykiem chorób układu sercowo-naczyniowego (ze względu na wysoką zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych). Takie informacje można znaleźć również na stronie American Heart Association (AHA). Podkreślili negatywny wpływ oleju kokosowego i odradzili jego stosowanie. Sacks i wsp. 2017). Badania te skupiały się na wpływie różnych tłuszczów na stężenie cholesterolu. Otrzymane rezultaty jasno sugerowały negatywny wpływ oleju kokosowego na stężenie cholesterolu LDL we krwi (L. Wyniki te zostały potwierdzone w nowszym przeglądzie systematycznym z 2020 r. Neelakantan, J.Y.H. Olej kokosowy jest tłuszczem szczególnie ubogim w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3. Zastępowanie oliwy z oliwek lub oleju rzepakowego olejem kokosowym może jeszcze bardziej obniżyć podaż WNKT omega-3 wraz z dietą. Mess, M. Sławomirska 2017). Może przyczyniać się do wzrostu tzw. Złego cholesterolu LDL.

Kategorie:
Zródło

Casal S. et al., Olive oil stability under deep-frying conditions, „Food and Chemical Toxicology” 2010, 48(10), 2972–2979.
de la Rubia Ortí J.E. et al., Influencia del aceite de coco en enfermos de alzhéimer a nivel cognitivo [How does coconut oil affect cognitive performance in alzheimer patients?], „Nutrición Hospitalaria” 2017, 34(2), 352–356.
Eyres L. et al., Coconut oil consumption and cardiovascular risk factors in humans, „Nutrition Reviews” 2016, 74(4), 267–280.
Food Data Central – USDA, https://fdc.nal.usda.gov/index.html (22.11.2021).
Law K.S. et al., The effects of virgin coconut oil (VCO) as supplementation on quality of life (QOL) among breast cancer patients, „Lipids in Health and Disease: 2014, 13(1), 1–7.
Mess E., Ornat M., Sławomirska R., Rola tłuszczów w chorobach onkologicznych, „Medycyna Paliatywna” 2017, 9(4), 191–203.
Neelakantan N., Seah J.Y.H., van Dam R.M., The Effect of Coconut Oil Consumption on Cardiovascular Risk Factors: A Systematic Review and Meta-Analysis of Clinical Trials, „Circulation” 2020, 141(10), 803–814.
Piotrowska A., Totko-Borkusiewicz N., Klucznik A., Olej kokosowy–możliwości zastosowań kosmetycznych, „Postępy Fitoterapii” 2019, 2, 136–144.
Reger M.A. et al., Effects of beta-hydroxybutyrate on cognition in memory-impaired adults, „Neurobiology of Aging” 2004, 25(3), 311–314.
Rial S.A. et al., Gut microbiota and metabolic health: the potential beneficial effects of a medium chain triglyceride diet in obese individuals, „Nutrients” 2016, 8(5), 281.
Sacks F.M. et al., Dietary fats and cardiovascular disease: a presidential advisory from the American Heart Association, „Circulation” 2017, 136(3), e1–e23.
Varma S.R. et al., In vitro anti-inflammatory and skin protective properties of Virgin coconut oil, „Journal of Traditional and Complementary Medicine” 2019, 9(1), 5–14.