Szukaj
Język
Nowalijki – czym są, wartość odżywcza, przechowywanie
Spis treści
1. Czym są nowalijki
Nowalijkami nazywamy młode warzywa pojawiające się w sprzedaży w okresie wiosennym. Zaliczamy do nich warzywa takie jak sałata, rzodkiewka, pomidory, młoda marchew, ogórki, cebula dymka, rzeżucha i szczypiorek. Są uprawiane w szklarniach, w których występują odpowiednie do wzrostu nawodnienie, oświetlenie oraz temperatura. Podłoże uprawy stanowi mieszanka torfu, ziemi liściowej, nawozów i mikroelementów. Ten rodzaj uprawy zapewnia optymalne plony i przyspiesza okres dojrzewania roślin.2. Wartość odżywcza nowalijek
Według zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia warzywa i owoce powinny stanowić podstawę naszej diety i być wkomponowane w każdy posiłek w ciągu dnia. Odpowiednie spożycie warzyw wymieniane jest także jako istotny element prewencji wielu chorób takich jak otyłość, cukrzyca, choroby układu sercowo-naczyniowego czy nowotwory. Wartość odżywcza nowalijek jest zbliżona do wartości odżywczej warzyw uprawianych w gruncie. Zawierają wiele witamin, soli mineralnych, błonnika oraz innych korzystnych dla zdrowia substancji, m. in. przeciwutleniaczy. Stosowane w produkcji nowalijek nawozy azotowe mogą jednak w pewien sposób wpływać na ich wartość odżywczą, co zaburza w organizmie człowieka wchłanianie witaminy A oraz witamin z grupy B.3. Nawozy sztuczne
Główny problem może stanowić wspomniane wcześniej nawożenie nowalijek azotanami. Warzywa mogą bowiem kumulować nadmiar związków azotu w korzeniach i liściach. Najwięcej związków azotowych można zatem znaleźć w warzywach takich jak sałata, rzodkiewka czy marchew. Związki azotowe występują naturalnie w środowisku i nasz organizm potrafi wydalać ich nadmiar. Zbyt duża ilość azotanów w ludzkim organizmie wiąże się jednak z pewnym niebezpieczeństwem. Mogą być one redukowane do azotynów, które stanowią m. in. Główny czynnik ryzyka methemoglobinemii, zwłaszcza u dzieci, i mogą powodować niedokrwistość. Stanowią także prekursor rakotwórczych nitrozoamin. W związku z tym zostały określone normy prawne, które wskazują maksymalne dopuszczalne stężenia stosowanych przez producentów związków azotowych w produkcji żywności. Umiarkowane spożycie nowalijek w przypadku dorosłych nie powinno zatem wiązać się z negatywnymi skutkami zdrowotnymi. Warto jednak zwrócić uwagę na to, aby w okresie wiosennym nie stanowiły one podstawy naszej diety.4. Jak przechowywać nowalijki
Jeżeli mamy taką możliwość, korzystajmy z warzyw produkowanych ekologicznie lub pozyskujmy je od sprawdzonych sprzedawców. Warto również pamiętać o prawidłowym przechowywaniu nowalijek. Niekorzystne jest przechowywanie warzyw w foliowych torebkach. Powstająca w tych warunkach wilgoć przyspiesza negatywne przemiany azotanów. Dobrym rozwiązaniem może być owinięcie warzyw ręcznikiem papierowym lub wyłożenie szuflady w lodówce pergaminem.
