Szukaj
Język
Naturalne sposoby na utrzymanie prawidłowego stężenia testosteronu
Spis treści
1. Testosteron – funkcje i synteza
Ponad 95% hormonu jest syntetyzowanych w jądrach i stąd jego nazwa – testes oznacza „jądra”, zaś sterone wskazuje na jego strukturę chemiczną. Wytwarzanie testosteronu, tak jak wielu innych hormonów, odbywa się na zasadzie sprzężenia zwrotnego na osi podwzgórze-przysadka-gonady. Sygnał płynie do odpowiednich gonad – jąder lub jajników – które rozpoczynają lub zaprzestają produkować testosteron w zależności od odebranego komunikatu. Wówczas cały proces zostaje wyciszony do momentu, aż stężenie hormonu spadnie poniżej pewnego poziomu, co będzie pobudką do ponownego rozpoczęcia syntezy. Hu i wsp. 2018). Niewielka część jest produkowana również w nadnerczach i jajnikach, co wyjaśnia jego obecność w organizmie kobiety. Wszystko zaczyna się w mózgu – to tam powstaje „zlecenie” rozpoczęcia lub zahamowania wydzielania hormonu. Gdy ilość hormonu jest na odpowiednim poziomie, jego stężenie informuje zwrotnie mózg, że kolejny sygnał do produkcji następnej partii nie jest potrzebny. Testosteron – oprócz powszechnie znanych funkcji rozrodczych – bierze udział w erytropoezie, tworzeniu kości i mięśni, metabolizmie żelaza, a także reguluje samopoczucie (T.2. Zwiększanie testosteronu – naturalnie vs. Farmakologicznie
Zaburzenie równowagi jednego hormonu zawsze pociąga za sobą nierównowagę innego, prowadząc do ogólnoustrojowych nieprawidłowości. Badania wskazują, że ogólnie pojęty niezdrowy skład ciała (wskazywany jako zmniejszona masa mięśni szkieletowych i zwiększona masa trzewnej tkanki tłuszczowej) oraz dieta zachodnia są istotnie związane ze zbyt niskim poziomem testosteronu i hipogonadyzmem, czyli niewydolnością hormonalną układu rozrodczego (T. W starożytności uzdrowiciele wytwarzali terapeutyczne mikstury ze zwierzęcych gonad – suszyli jądra i jajniki, rozkruszali na proszek i rozpuszczali w „napojach leczniczych” (R.H. Obecnie problem wielu mężczyzn można rozwiązać wyłącznie poprzez odpowiednią interwencje żywieniową – bez podejrzanych napojów od szamanów. Innymi słowy, gdy przyjmujemy syntetyczny testosteron, informujemy nasz organizm, że nie musi go samodzielnie produkować, co blokuje cały sprawny system komunikacji. W niektórych przypadkach, np. Wrodzonych chorobach genetycznych (takich jak zespół Klinefeltera), terapia testosteronem jest konieczna, lecz o tym decyduje lekarz. Hu i wsp. 2018). Epstein 2019). Każda suplementowana, farmakologiczna forma testosteronu, która będzie zastępować hormon produkowany przez organizm, wyłącza oś podwzgórzowo-gonadalną.3. Poziom testosteronu a dostępność energii i aktywność fizyczna
Konsekwencje niskiej dostępności energii pierwotnie opisywano głównie u sportowców płci żeńskiej. Dipla i wsp. 2021). Hackney 2020). Zostaje ograniczone wydzielanie wielu hormonów, w pierwszej kolejności tych płciowych. Ma to na celu zachowanie energii na ważniejsze funkcje, które będą niezbędne do podtrzymania procesów życiowych (G.N. Jones 2004). Cangemi i wsp. 2010). Choć aktywność fizyczna pozytywnie wpływa na stężenie testosteronu, to skutki jej nadmiaru działają w dokładnie odwrotny sposób (M.S. Ze względu na to, że u panów objawia się to w mniej oczywisty sposób, dopiero niedawno zauważono, że problem ten dotyka również mężczyzn (K. Względny niedobór energii w sporcie (ang. Relative energy deficiency in sport, RED-S) to określenie zaburzeń zdrowia wynikających z niskiej podaży energii lub nadmiernego obciążenia treningowego (przetrenowania) (A.C. W sytuacji niedostatecznej dostępności energii na pokrycie podstawowych potrzeb fizjologicznych organizmu dochodzi do zaburzenia wspomnianej już sygnalizacji osi podwzgórze-przysadka-gonady. Jest to reakcja adaptacyjna – w stanie niedożywienia organizm nie chce dopuścić do prokreacji. Wade, J.E. W efekcie długotrwała restrykcja kilokalorii obniża całkowity i wolny testosteron w surowicy niezależnie od zawartości tkanki tłuszczowej (R. Wiele wskazuje jednak, że od tej reguły są pewne wyjątki. Shiels i wsp. 2009).4. Poziom testosteronu a masa ciała
La, N.H. Yafi 2018; G. Szacuje się, że u takich osób redukcja masy ciała może podnieść stężenie hormonu nawet o 50% (Overweight Men Can Boost Low Testosterone Levels by Losing Weight). Otyli mężczyźni borykają się ze stężeniem testosteronu obniżonym o nawet 20–30% (Overweight Men Can Boost Low Testosterone Levels by Losing Weight). Roberts, F.A. Corona i wsp. 2013). Możliwym mechanizmem sprzyjającym korzystnym efektom w chorobliwej otyłości jest normalizacja hormonów płciowych indukowana utratą masy ciała. U mężczyzn otyłych i ze znaczną nadwagą, którzy chudną dzięki niskotłuszczowej i niskokalorycznej diecie, wraz z utratą masy ciała wzrasta poziom testosteronu (J.5. Poziom testosteronu a spożycie tłuszczu
Jadłospis z zawartością tłuszczu poniżej 20% może prowadzić do spadku stężenia testosteronu (J.F. Fantus i wsp. 2020). Cholesterol pokarmowy u większości osób ma tylko niewielki wpływ na profil lipidowy (G. Czeczot 2012; D.J. Jak się jednak okazuje, może mieć znaczenie w kwestii testosteronu. Yu i wsp. 2019). Obecnie brakuje jednoznacznych badań wskazujących na wpływ kwasów omega-6 i omega-3 na poziom testosteronu. Mínguez-Alarcón i wsp. 2017). Derouiche i wsp. 2013). Literatura wskazuje, że optymalna podaż tłuszczu w diecie mężczyzny powinna znajdywać się w przedziale 20–40%. Dorgan i wsp. 1996; R.J. Nie oznacza to jednak, że codzienne spożywanie śniadania w postaci bekonu na maśle będzie lekarstwem na obniżone stężenie hormonu – takie dania są źródłem przede wszystkim tłuszczów nasyconych i cholesterolu. Cichosz, H. McNamara 2000). W badaniach na zwierzętach negatywnie wpływał na poziom hormonu w surowicy poprzez obniżenie poziomu enzymów steroidogennych (Ch. Ważny jest zatem nie tylko sam tłuszcz, ale również jego rodzaj. Wiadomo jednak, że obecność w diecie kwasów tłuszczowych trans – zawartych np. W chipsach, krakersach i ciastkach – wiąże się z niższym stężeniem hormonu (L. Z kolei przy zastępowaniu nasyconych kwasów tłuszczowych (np. Masła) tymi jednonienasyconymi (takimi jak oliwa z oliwek, olej arganowy) obserwuje się wzrost niemal o 20% (A. W dbaniu o prawidłowy poziom testosteronu znaczenie ma nie tylko ilość dostarczanej energii (odpowiednia kaloryczność menu), ale także jej pochodzenie.6. Poziom testosteronu a spożycie białka i węglowodanów
Stosunek tych makroelementów jest ważnym czynnikiem regulacyjnym dla poziomów hormonów steroidowych w osoczu i dla białek wiążących hormony pochodzące z wątroby (K.E. We wzajemnej proporcji makroskładników diety znaczenie ma nie tylko odpowiednia ilość tłuszczu. Anderson 1987). Dla poziomu testosteronu korzystniejsze wydaje się menu z wyższą zawartością węglowodanów niż białka.
