Szukaj
Język
Napoje funkcjonalne – czym są, przepisy
Spis treści
1. Czym są napoje funkcjonalne
Cały czas powstają nowe produkty, które mają spełniać oczekiwania rozmaitych klientów. Przeor i wsp. 2016). Napoje funkcjonalne stosowane są w celu poprawy działania organizmu, a także polepszenia zdrowia. Według prawodawstwa Unii Europejskiej przymiotnik „funkcjonalny” powinien być używany w stosunku do żywności tylko wtedy, gdy wykazuje udokumentowane i potwierdzone badaniami korzystne działanie na zdrowie i samopoczucie (M. Do napojów funkcjonalnych zaliczyć można: – napoje energetyczne, – napoje izotoniczne, – napoje terapeutyczne, – napoje zdrowotne. Na świecie bezalkoholowe napoje funkcjonalne stanowią ok. 32% sprzedawanej żywności specjalnego przeznaczenia dietetycznego, dlatego ten segment rynku rozwija się bardzo prężnie.2. Napoje funkcjonalne – u kogo się sprawdzą i jak działają
Przeor i wsp. 2016). Zwykle stosowane są przez osoby, które potrzebują pobudzenia i większej ilości energii – osoby pracujące fizycznie czy uczniów i studentów, zwłaszcza przed ważnymi egzaminami. Pozwalają uniknąć odwodnienia i zaburzeń w gospodarce wodno-elektrolitowej, które negatywnie wpływają na samopoczucie i mogą mieć niekorzystny wpływ na zdrowie. Ponadto będą one bardzo przydatne w upalne dni, kiedy to wraz z potem organizm pozbywa się dużych ilości cennych pierwiastków. Ze względu na działanie nawadniające zwykle zawierają sporo cukru, ok. 5–10 g na 100 ml napoju. Do napojów zdrowotnych przede wszystkim zaliczyć można produkty mleczne zawierające bakterie probiotyczne. Napoje funkcjonalne mogą pełnić wiele różnych funkcji, jednak w Polsce największą popularnością cieszą się napoje energetyczne, izotoniczne i przetwory mleczne zawierające bakterie probiotyczne. Napoje energetyczne, dzięki zawartości kofeiny i tauryny, mogą stymulować układ nerwowy, wydłużać zdolność do podejmowania wysiłku, poprawiać funkcje poznawcze (w tym również możliwość uczenia się i zapamiętywania), a także skracają czas reakcji. Napoje izotoniczne dostarczają elektrolity po intensywnym wysiłku fizycznym i świetnie nawadniają, dlatego najczęściej wybierane są przez sportowców. Jednak nie tylko sportowcy mogą ich potrzebować – napoje izotoniczne poleca się również osobom z zatruciami pokarmowymi, w czasie których pojawiły się wymioty czy biegunka. Napoje izotoniczne mogą także łagodzić objawy zatrucia alkoholowego. W wielu przypadkach sacharoza jest zastępowana maltodekstryną, która ma mniej słodki smak, dzięki czemu napoje nie powodują mdłości. Ich korzystny wpływ związany jest głównie z modulowaniem pracy układu trawiennego, zwłaszcza mikrobiomu jelitowego. Kupują je najczęściej kobiety (M.3. Elektrolity – czym są i jak je uzupełniać
Składniki mineralne z napoju wchłaniane są z jelit przez kosmki jelitowe i dostają się do krwi, gdzie ich stężenie jest duże, przez co organizm aktywnie wchłania wodę, by wyrównać stężenia. Pełnią rozmaite funkcje, dlatego niezbędne jest utrzymywanie ich równowagi. Jego najlepszym źródłem jest sól kuchenna; – potas – jest odpowiedzialny za pracę układu mięśniowego. Można znaleźć go w zielonych warzywach liściastych, orzechach i kakao; – chlor – jest składnikiem soku żołądkowego, reguluje również równowagę kwasowo-zasadową organizmu. Jego duże ilości można znaleźć w nabiale, jarmużu, suszonych morelach czy sezamie. Charakterystyczne objawy, które towarzyszą deficytowi elektrolitów, to: ból głowy, zaburzenia widzenia i orientacji, osłabienie, utrata apetytu czy wymioty. Napoje izotoniczne zwykle stosowane są w celu uzupełnienia elektrolitów. Elektrolity to pierwiastki, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Do elektrolitów zalicza się: – sód – odpowiada za właściwą pracę układów nerwowego i mięśniowego, a także równowagę kwasowo-zasadową organizmu. Aby zadbać o odpowiednią podaż tego pierwiastka, warto spożywać ziemniaki, pomidory i banany; – magnez – kontroluje pracę układów mięśniowego i nerwowego. Podobnie jak w przypadku sodu jego najlepszym źródłem jest sól; – wapń – jest odpowiedzialny za prawidłowe funkcjonowanie układów mięśniowego i krążeniowego. Niedobór elektrolitów zwykle związany jest z nadmiernym poceniem się i utratą wody, najczęściej w związku z dużą aktywnością fizyczną oraz wysoką temperaturą, choć przyczynami mogą być również biegunka lub wymioty. Ich niedostateczna ilość w organizmie jest niebezpieczna i nie należy jej ignorować, gdyż może prowadzić nawet do śmierci. Ich działanie opiera się na osmozie.4. Jak przygotować napoje funkcjonalne
Napoje funkcjonalne są dostępne w wielu sklepach, jednak z łatwością można przyrządzić je samodzielnie przy użyciu produktów, które zwykle znajdują się w domowej spiżarni. Tak przygotowane napoje nie będą zawierały konserwantów, dzięki czemu będą znacznie zdrowsze.5. Imbirowy napój izotoniczny
Dodać sok z cytryny. Całość dokładnie wymieszać. Sposób przygotowaniaWodę zmieszać z miodem i solą. Imbir obrać i zetrzeć na tarce, dodać do napoju. Składniki: – 250 ml niegazowanej wody mineralnej, – 10 g miodu, – 15 ml soku z cytryny, – 5 cm korzenia imbiru, – 1 g soli.
