Szukaj
Język
Morsowanie – czy jest zdrowe i bezpieczne dla organizmu
Spis treści
1. Wpływ morsowania na organizm
Przede wszystkim ekspozycja na zimną wodę oddziałuje na układ odpornościowy. Ponadto morsowaniu i terapii zimnem przypisuje się też wiele innych zalet: – polepszenie nastroju; – poprawę adaptacji organizmu do zmieniającej się temperatury otoczenia; – minimalizowanie odczuwania dolegliwości bólowych i ograniczanie obrzęku; – wzmożenie tempa przemiany materii, co może doprowadzić do nasilenia produkcji niektórych hormonów; – stymulowanie mikrokrążenia w obrębie naczyń włosowatych w skórze, dzięki czemu może dojść do poprawy zdrowia skóry; – zwiększanie ciśnienia i usprawnianie przepływu krwi przez mięśnie, a tym samym intensyfikację procesu usuwania nagromadzonych metabolitów wtórnych, np. Kwasu mlekowego powstałego w trakcie intensywnej aktywności fizycznej. Morsowanie stanowi też obiekt zainteresowania naukowców, czego dowodem są prace badawcze analizujące jego wpływ na organizm człowieka. Wśród morsów zaobserwowano znacznie szybsze obniżenie stężenia MDA, co oznacza, że systematyczne morsowanie sprzyja szybszemu usuwaniu niekorzystnych produktów peroksydacji lipidów oraz usprawnia działanie mechanizmów obronnych ustroju przed stresem oksydacyjnym (R. W innym badaniu dokonano oceny wpływu zanurzenia w zimnej wodzie na dotlenienie mięśni i ich wydajność po wykonaniu wyczerpującego wysiłku fizycznego (S. Przeprowadzono je w grupie 20 zdrowych osób, które miały za zadanie wykonać ćwiczenie polegające na maksymalnym wyproście i zgięciu kończyny dolnej w stawie kolanowym. Dzień po przeprowadzonym badaniu osoby poddane zanurzeniu odczuwały znacznie mniejszą bolesność powysiłkową, co wskazuje na korzystny wpływ niskiej temperatury na regenerację. Brazaitis i wsp. 2004). U osób poddanych szybkiemu schłodzeniu nie zaobserwowano żadnych zmian. Zgodnie z wcześniej przywołanym badaniem ankietowym aż 74% respondentów wskazało, że największą korzyścią płynącą z morsowania jest wzrost odporności organizmu. Natomiast 56% ankietowanych wskazało, że kąpiele w zimnej wodzie wpływają po prostu pozytywnie na funkcjonowanie organizmu (P. Ossowska 2021). Morsowanie, podobnie jak inne formy krioterapii, niesie za sobą liczne korzyści dla zdrowia. System immunologiczny wzmaga produkcję leukocytów (białych krwinek) oraz interleukin (cytokin uczestniczących w odpowiedzi odpornościowej), co zwiększa ochronę organizmu przez chorobotwórczymi drobnoustrojami i pozwala ograniczyć podatność na rozwój infekcji. To z kolei może przyczynić się do usprawnienia procesu potreningowej regeneracji. W jednym z badań oceniono oddziaływanie kąpieli w zimnej wodzie na zmianę stężenia dialdehydu malonowego (MDA), który jest jednym z podstawowych produktów procesu peroksydacji lipidów.W badaniu wzięło udział 30 uczestników – 15 morsów i 15 osób, które nie miały doświadczenia z regularnymi kąpielami w zimnej wodzie. Wesołowski i wsp. 2017). Yeung i wsp. 2016). Grupa badawcza przez 10 minut odpoczywała w pozycji półleżącej w basenie z wodą o temperaturze ok. 13°C. Interesujące wyniki uzyskano w badaniu porównującym reakcję organizmu na nagłe i stopniowe chłodzenie (M. U uczestników przystępujących do powolnego zanurzenia w wodzie o temperaturze 14°C doszło do wzrostu ogólnej liczby leukocytów. A jakie zalety dostrzegają sami morsujący? Prawie 64% osób oznajmiło, że morsowanie poprawia ich wydolność sercowo-naczyniową. Kaniewska, L. Istnieje powszechne przekonanie, że trudne warunki atmosferyczne, a zwłaszcza niska temperatura, pozwalają zahartować kondycję fizyczną i psychiczną.2. Morsowanie – skutki uboczne
Efektem tego mogą być np.: nadmierne wzmożenie pracy serca, spłycenie oddechu, trudności z oddychaniem czy problemy z koncentracją. Ponadto nie można zapominać, że zimno może doprowadzić do odmrożenia dystalnych części kończyn (np. Palców rąk i nóg), co w skrajnych sytuacjach może wywołać procesy martwicze i konieczność ich amputacji.Warto także pamiętać, że istnieją przeciwwskazania zdrowotne do morsowania. Do przeciwwskazań należą również m.in. Ostra lub przewlekła infekcja, nieprawidłowa praca tarczycy, epilepsja czy gorączka. Niewskazane jest przystępowanie do zimnych kąpieli po spożyciu alkoholu, w przypadkach nadmiernego zmęczenia psychofizycznego oraz występujących zaburzeń snu. Przede wszystkim może doprowadzić do hipotermii, czyli wyziębienia organizmu. W przypadku szybkiego zanurzenia w zimnej wodzie może też dojść do szoku termicznego, co skutkuje utratą przytomności. Osoby mające problemy dotyczące pracy serca lub układu krążenia (np. Nadciśnienie, choroba niedokrwienna serca, żylaki, zakrzepica, przebyty udar mózgu lub zawał serca) nie mogą skorzystać z pozytywnego działania zimnych kąpieli. Morsowanie jest także niezalecane kobietom w ciąży i dzieciom poniżej 6. Roku życia. Choć morsowanie przynosi wiele korzyści, to należy pamiętać również o negatywnych skutkach oddziaływania niskiej temperatury wody.3. Jak przygotować się do morsowania – wskazówki
Kilka miesięcy przed pierwszą kąpielą poleca się wykonywać zimne prysznice w domu, co pozwoli zaadaptować się do nadchodzącego sezonu. Warto znacznie wcześniej przygotować organizm na niską temperaturę wody. Jeżeli nie istnieją przeciwwskazania zdrowotne, można przystąpić do morsowania.4. Kilka ważnych zasad, o których należy pamiętać
Najlepiej poświęcić na to ok. Kilkunastu minut.2. Czas zanurzenia należy zwiększać wraz z doświadczeniem morsa.3. Wejście do wody powinno być zdecydowane, ale stopniowe. W trakcie schodzenia trzeba kontrolować oddech i pamiętać o napięciu mięśni. 5. W celu szybszego rozgrzania poleca się wykonać kilka krótkich, lecz intensywnych ćwiczeń (np. Pompki, burpees). Nigdy nie należy morsować samotnie! 1. Osoby początkujące nie powinny przebywać w wodzie dłużej niż kilkadziesiąt sekund. Konieczne jest założenie czapki, rękawiczek i neoprenowych półbutów, bo to właśnie głowa, dłonie i stopy są najbardziej narażone na wyziębienie. 4. Zbyt powolne zanurzenie wzmaga ryzyko hipotermii. Po zakończeniu morsowania należy osuszyć ciało, ubrać się i dodatkowo ogrzać przy pomocy koca lub folii termicznej. Dodatkowo warto zabrać ze sobą termos z ciepłą wodą lub innym napojem rozgrzewającym.6. Istnieje ryzyko, że zanurzenie się w zimnej wodzie może spowodować niespodziewany skurcz lub szok termiczny – nawet w przypadku dużego doświadczenia. Przed wejściem do wody należy wykonać rozgrzewkę w postaci dynamicznych ćwiczeń, np. Truchtu, pompek, pajacyków czy podskoków.
