Mleko sojowe – skład, rodzaje, właściwości, zastosowanie
Spis treści
1. Skład mleka sojowego
Białko soi składa się głównie z albumin pełniących funkcje metaboliczne oraz globulin spełniających funkcje zapasowe w naszym organizmie. Wśród roślin bobowatych najlepszy skład aminokwasowy ma soja. Natomiast ich wartość odżywczą ogranicza niewystarczająca zawartość aminokwasów takich jak metioniny i cystyny. Ze względu na to, że napój sojowy, jak sama nazwa wskazuje, wykonany jest z ziaren soi, charakteryzuje się on bardzo dużą zawartością kwasów tłuszczowych. Co ciekawe, uważa się, że aż około 50% kwasów tłuszczowych występujących w soi stanowi wielonienasycony kwas linolowy. W nasionach soi, a co za tym idzie – również w mleku sojowym znajdują się także fitosterole. Na szczególną uwagę zasługują również znajdujące się w nim witaminy oraz pierwiastki, takie jak: – witamina A, – witamina B1, – witamina B2, – witamina B6, – witamina B12, – witamina C, – witamina D, – witamina E, – cynk, – potas, – żelazo, – jod, – magnez, – fosfor, – wapń. Mleko sojowe w swoim składzie zawiera porównywalną ilość białka do mleka krowiego – 3, 5%. Im większa zawartość albumin, tym wyższa wartość odżywcza produktu. Białko to wyróżnia się wyższym udziałem lizyny i treoniny. Nie różni się również znacząco pod względem zawartości innych makroskładników, zawiera bowiem około 2% tłuszczu oraz 2, 9% węglowodanów. Zawartość lipidów w nasionach mieści się w granicach 0, 5–2%, w zależności od gatunku. Obok niego na szczególną uwagę zasługuje również kwas alfa-linolenowy, który należy do rodziny kwasów omega-3. Mleko sojowe jest też jednym z najbogatszych źródeł fitoestrogenów w diecie człowieka. Porównanie składu mleka krowiego z organicznym mlekiem sojowym (wartości podane na 100 g produktu) 6, 67 Co ciekawe, proteiny obecne w ziarnach soi nieznacznie różnią się wartością odżywczą od białek mięsa, jaja kurzego czy też mleka krowiego.2. Mleko sojowe – właściwości zdrowotne
Zawarte w nasionach soi izoflawony regulują ciśnienie tętnicze krwi oraz chronią przed utlenianiem frakcji cholesterolu LDL; – kolejną zaletą mleka sojowego jest fakt, że nie zwiększa ono ilości wydzielanego kwasu żołądkowego, który w nadmiernych ilościach odpowiedzialny jest za owrzodzenia żołądka oraz dwunastnicy; – białko zawarte w mleku sojowym prowadzi również do zmniejszenia dolegliwości związanych z menopauzą u kobiet w średnim wieku; – udowodniono również, że regularne spożywanie soi oraz jej przetworów, w tym mleka sojowego, może łagodzić niekorzystne skutki podwyższonego poziomu testosteronu u mężczyzn; – zawarte w soi oraz jej przetworach izoflawony mogą również korzystnie wpływać na zmniejszenie ryzyka występowania osteoporozy. W krajach azjatyckich, gdzie soja oraz jej przetwory często goszczą na stołach, ludzie znacznie rzadziej zapadają na choroby nowotworowe; – te same związki odgrywają również istotną rolę w zmniejszeniu ryzyka wystąpienia chorób krążenia. Mleko sojowe, tak samo jak soja oraz inne jej przetwory, wykazuje pozytywne właściwości zdrowotne, między innymi: – dzięki bardzo dużej zawartości kwasu linolowego mleko sojowe wpływa korzystnie na profil lipidowy krwi oraz obniża stężenie niekorzystnych frakcji cholesterolu LDL; – dzięki znacznej ilości kwasu alfa-linolenowego mleko sojowe jest również zalecane w prewencji schorzeń układu krążenia; – badania udowodniły również, że fitoestrogeny znajdujące się między innymi w mleku sojowym wpływają pozytywnie na zmniejszenie ryzyka występowania nowotworów.3. <extra_id_0> <extra_id_1> <extra_id_2>? English: Polski: <extra_id_3>? <extra_id_4>?
Może być również spożywane przez wegetarian oraz wegan, ponieważ jest to produkt pochodzenia roślinnego, który dostarcza pełnowartościowego białka oraz witamin, w związku z czym może minimalizować skutki niedoborów. Stosowanie mleka sojowego jako zamiennika mleka krowiego jest polecane głównie osobom nietolerującym laktozy. Mleko sojowe może stanowić dodatek do kawy, płatków śniadaniowych, musli, koktajli owocowych, budyniów i wielu innych.4. Mleko sojowe – wady
Jednak u osoby zdrowej stosującej zbilansowaną dietę nie wykazano istotnej korelacji. Nadmierna podaż soi z dietą może prowadzić również do wystąpienia uczulenia. Istnieje również prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń erekcji. Niestety spożywanie mleka sojowego ma również wady. Negatywny wpływ izoflawonów, zawartych w mleku sojowym, na tarczycę musi być również związany ze zbyt małym spożyciem sodu przy stosunkowo wysokiej podaży związków antyodżywczych, złym funkcjonowaniem jelit (upośledzone wchłanianie), problemami z wątrobą, nieprawidłowym działaniem układu odpornościowego. Istnieją opinie, że w wyniku długotrwałego spożywania soi może dojść do znaczącego spadku testosteronu, co może doprowadzić do obniżenia płodności, zmniejszenia ruchliwości plemników, a nawet zniszczenie ich DNA. Stwierdzenia te nie zostały jednak poparte badaniami naukowymi, dlatego też warto traktować je z przymrużeniem oka. Jego zbyt duże ilości mogą hamować wykorzystywanie jodu przez tarczycę u osób z niedoczynnością tego narządu.5. Jak przygotować domowe mleko sojowe – przepis
Do przygotowania napoju z soi potrzebne są około 0, 5 kg suchych nasion soi oraz woda. Ważne jest, aby woda przykrywała wszystkie ziarna, może być jej więcej, ponieważ ziarna w całości ją wchłoną. Naczynie z soją należy postawić na gazie i gotować około 30 minut od momentu wrzenia wody. Następnie należy zblendować soję z wodą i przelać przez gazę do szklanych butelek. Można więc stosować je jako dodatek do kawy, musli, budyniów, koktajli owocowo-mlecznych oraz wielu innych dań. Wówczas będziemy mieli pewność, że mleko jest świeże, naturalne oraz że posiada jak najwięcej wartości odżywczych. Na początku ziarna soi należy dokładnie wypłukać pod zimną wodą, a następnie przesypać do miski i zalać zimną wodą. Miskę należy odłożyć na minimum 12 h, a następnie odcedzić soję z nadmiaru wody, kilkukrotnie przepłukać ziarna pod bieżącą wodą, przełożyć do garnka i zalać 3 litrami wody. Odstawić do wystygnięcia. Tak przygotowane mleko może zastąpić standardowe mleko krowie. Najlepszym wyborem będzie przygotowanie mleka sojowego samodzielnie w domowych warunkach.