Szukaj
Język
Mikrobiota – jak wpływa na układ odpornościowy i zdrowie organizmu
Spis treści
1. Mikrobiota – czym jest, funkcje
Mimo że najwięcej uwagi poświęca się mikrobiocie bytującej w jelitach, znajduje się ona również na skórze, w błonach śluzowych, jamie ustnej, płucach oraz innych obszarach organizmu. Równowaga w obrębie mikrobioty i jej różnorodność są więc kluczowe dla utrzymania zdrowia całego organizmu, a ich zaburzenia mogą wiązać się z negatywnymi konsekwencjami (J. Mikrobiom, zwany również mikrobiotą, to zespół mikroorganizmów (bakterii, wirusów, grzybów, archeonów itp.), które zasiedlają organizm człowieka. Warto zaznaczyć, że mikrobiom to złożony ekosystem, który wywiera ogromny wpływ na wiele aspektów zdrowotnych, m.in. Wspomaga trawienie, oddziałuje na homeostazę organizmu, kształtuje układ odpornościowy, chroni przed patogenami, bierze udział w syntezie witamin i substancji biologicznie czynnych, reguluje metabolizm oraz oddziałuje na funkcje neurologiczne i hormonalne. Manos 2022). Pierwsze badania nad jego znaczeniem rozpoczęły się już na początku XX w. I trwają do dziś.2. Mikrobiota a układ odpornościowy
Jest to kluczowe dla szybkiej i skutecznej reakcji na zagrożenia (J. Young 2019). W pierwszych latach życia dziecka, gdy jego odporność jest w fazie intensywnego rozwoju, interakcje z wieloma różnymi mikroorganizmami pomagają w wypracowaniu skutecznych strategii obronnych na przyszłość, a także pozwalają budować specyficzną tolerancję immunologiczną i tym samym zapobiegać nadmiernym reakcjom alergicznym czy autoimmunologicznym (C.A. Mikroorganizmy bytujące w ciele człowieka biorą również udział w budowaniu swoistej odporności poprzez wspieranie wytwarzania przeciwciał. Ewald, S.C.J. Kolejną funkcją mikrobioty jest wspomaganie regulacji reakcji zapalnych poprzez różne mechanizmy, np. Produkcję krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, które działają jako sygnały regulacyjne dla komórek immunologicznych i wpływają na ich zdolność do kontrolowania odpowiedzi zapalnej (jej stymulowania lub hamowania). Lazar i wsp. 2018). Wykorzystują one dostępne zasoby, produkują substancje bakteriobójcze oraz przemieszczają się w celu zablokowania dostępu do danej lokalizacji, co jest szczególnie ważne na obszarach, w których mikroorganizmy mają bezpośredni kontakt z otoczeniem zewnętrznym, takich jak skóra czy błony śluzowe przewodu pokarmowego (L. W ostatnich latach zauważa się wzrost zainteresowania potencjalnymi zastosowaniami mikrobiomu w leczeniu i prewencji wielu chorób. Metody te wykorzystuje się w wielu różnych obszarach, takich jak choroby autoimmunologiczne, zaburzenia metaboliczne, a nawet schorzenia neurologiczne (J. Mikrobiota, a w szczególności mikrobiota jelitowa, jest elementem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Libertucci, V.B. Mikrobiom odgrywa także istotną rolę w „edukacji” całego układu odpornościowego, szczególnie w okresie wczesnego dzieciństwa. Thaiss i wsp. 2016). Przeciwciała, zwane również immunoglobulinami, są dostosowane do charakterystyki konkretnego patogenu, dzięki czemu mogą go precyzyjnie rozpoznawać i zwalczać, dzięki czemu chronią organizm przed rozwojem infekcji (D.R. Sumner 2018). Równowaga ta jest kluczowa dla utrzymania zdrowia, a jej brak może prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego i związanych z nim chorób (V. Dodatkowo mikroorganizmy skupione w mikrobiomie aktywnie konkurują o zasiedlanie przestrzeni na powierzchniach organizmu, co zmniejsza miejsce dostępne dla potencjalnych patogenów. Chiu i wsp. 2017). Coraz częściej stosuje się różnego rodzaju terapie probiotyczne, które skupiają się na wprowadzaniu korzystnych mikroorganizmów, głównie bakterii probiotycznych, a także modyfikacje diety w celu przywrócenia lub poprawienia równowagi mikrobioty jelitowej, a tym samym poprawy zdrowia ogólnego. Manos 2022). Jest częścią pierwszej linii obrony przed patogenami – tworzy tzw. Odporność nieswoistą i rozwija zdolność rozpoznawania przez organizm zarówno korzystnych, jak i potencjalnie szkodliwych substancji.3. Jak dbać o odporność w kontekście mikrobioty
Błonnik pokarmowy, obecny w warzywach, owocach i pełnoziarnistych produktach zbożowych, odgrywa ważną rolę w żywieniu mikroorganizmów jelitowych. Warto też podkreślić, że produkty te dostarczają nie tylko błonnika, ale także wielu różnych witamin, składników mineralnych i przeciwutleniaczy, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, w tym też jego odporności. Pamiętaj również o odpowiednim nawodnieniu, które jest kluczowe nie tylko dla zdrowia całego organizmu, ale również dla stanu mikrobioty. Natomiast w kontekście mikrobiomu wspiera procesy metaboliczne oraz korzystnie wpływa na środowisko życia tych mikroorganizmów (P. Staraj się spożywać jak najwięcej zróżnicowanych produktów bogatych w błonnik pokarmowy, zdrowych źródeł białka, a także tłuszczu. Jest to substancja nietrawiona przez ludzki organizm, ale za to stanowiąca doskonałą pożywkę dla korzystnych bakterii jelitowych. Zdrowe źródła białka, takie jak chude mięso, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych, dostarczają z kolei aminokwasów, które są niezbędne do wzrostu i funkcjonowania korzystnych mikroorganizmów bytujących w jelitach. Woda pełni istotną rolę w utrzymaniu nawilżenia komórek, ułatwia transport składników odżywczych i eliminację toksyn z organizmu. Zhang 2022). Różnorodność żywieniowa stanowi kluczowy element wspierający różnorodność mikroorganizmów w jelitach, co z kolei jest istotne dla stanu całej mikrobioty.4. <extra_id_0> Suplementy diety <extra_id_1>
Może to prowadzić do zaburzeń równowagi mikrobioty jelitowej, co jest istotne dla zdrowia ogólnego. Jeśli jednak antybiotyk jest konieczny, zawsze stosuj go zgodnie z zaleceniami lekarza, a po zakończonej kuracji wprowadź suplementację probiotykami, aby odbudować mikrobiom (D.V. Antybiotyki są substancjami, które zabijają lub hamują wzrost bakterii. Właśnie dlatego tak ważne jest przyjmowanie ich tylko w naprawdę uzasadnionych przypadkach. Patangia i wsp. 2022). Choć są niezbędne do zwalczania infekcji bakteryjnych, niestety działają także na korzystne bakterie w jelitach.5. Wprowadź regularną aktywność fizyczną
Campaniello i wsp. 2022). Regularne ćwiczenia fizyczne sprzyjają też zwiększeniu różnorodności mikrobioty, m.in. Poprzez poprawę krążenia krwi, dzięki czemu więcej składników odżywczych trafia do komórek ciała i do żyjących w nich mikroorganizmów (D. Jak wiadomo, aktywność fizyczna korzystnie wpływa na funkcje układu immunologicznego i stan zapalny w organizmie.6. Pamiętaj o odpowiedniej ilości i jakości snu
Smith i wsp. 2019). Osoby doświadczające bezsenności są znacznie bardziej podatne na infekcje, mogą także odczuwać trudności w regeneracji po intensywnym wysiłku fizycznym (R.P. Odpowiednia ilość i jakość snu również odgrywa ważną rolę we wspieraniu funkcjonowania układu immunologicznego, ponieważ w jego trakcie organizm przechodzi przez szereg procesów naprawczych i regeneracyjnych, które są niezbędne do utrzymania optymalnej zdolności obronnej organizmu.7. Nie pozwól, aby stres zawładnął twoim życiem
Bez względu na wybór strategii kluczowe jest jej regularne praktykowanie (A.T. Zbyt duża ilość silnego stresu bardzo negatywnie wpływa na stan mikrobioty (zwłaszcza jelitowej) oraz układu immunologicznego za sprawą nadmiernego wydzielania kortyzolu. Almand i wsp. 2022). Z tego względu tak istotne jest stosowanie technik zarządzania stresem, np. Medytacji, mindfulness, głębokiego oddychania czy po prostu aktywności fizycznej.
