Szukaj
Język
Matcha – jak wpływa na zdrowie
Spis treści
1. Matcha – charakterystyka
Do jej przyrządzenia używa się specjalnej bambusowej miotełki – chasen, która delikatnie rozbija granulki, co zapobiega tworzeniu się grudek. Uważa się, że jest to zasługa specjalnej metody uprawy. W trakcie tego procesu rośliny są również w stanie wyprodukować więcej substancji prozdrowotnych, takich jak chlorofil czy teaniny, które odpowiadają nie tylko za charakterystyczny zielony kolor, ale też smak napoju. Uznawana jest za jedną z najaromatyczniejszych zielonych herbat. Sivanesan i wsp. 2021). Sprzedawana jest w postaci sproszkowanej, ze względu na taką formę sposób jej przygotowania różni się od tradycyjnego zaparzania herbaty. Ten gatunek zielonej herbaty ceniony jest szczególnie ze względu na dużą zawartość antyoksydantów, a także licznych związków prozdrowotnych. Przez cały okres wegetacji krzewy są zakrywane bambusowymi matami, które mają chronić przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym, a co za tym idzie – przed utratą cennych właściwości. Matcha jest całkowicie pozbawiona goryczki, nawet w przypadku długiego parzenia. Według badaczy jest dziesięciokrotnie wartościowsza niż inne zielone herbaty (I. Matcha to jeden z gatunków japońskiej zielonej herbaty (Camellia sinensis).2. Matcha – zawartość składników prozdrowotnych
Do tych występujących w największej ilości zaliczyć można polifenole – naturalne silne przeciwutleniacze. Jednak zawartość wszystkich substancji prozdrowotnych w matchy może się różnić, zależy od zewnętrznych czynników, takich jak czas zbioru, długość leżakowania czy temperatura i czas parzenia. Do najsilniejszych należy galusan epigallokatechiny (EGCG). Matcha należy do najlepszych źródeł katechin w diecie człowieka. Matcha, podobnie jak inne rodzaje herbat, zawiera kofeinę. Ilość kofeiny jest związana z porą zbioru liści (im starsza roślina, tym niższa będzie zawartość tego związku). Ma także działanie przeciwzapalne polegające na sekrecji cytokin prozapalnych. W zestawieniu z innymi rodzajami zielonej herbaty matcha zawiera stosunkowo sporo kofeiny, która nadaje jej charakterystyczny aromat. Herbata ta jest również dobrym źródłem kwasów fenolowych, czyli metabolitów roślinnych, które charakteryzują się wysoką aktywnością antyoksydacyjną i przeciwzapalną, a także neuroprotekcyjną – chronią przed schorzeniami neurodegeneracyjnymi, np. Chorobą Alzheimera. Kochman i wsp. 2021). Thom 2009). Matcha jest uznawana za jedną z najzdrowszych herbat. Ich działanie jest porównywalne do antyoksydacyjnego działania witamin E czy C. Matcha jest również znana z dużej zawartości katechin, czyli związków fenolowych mających korzystny wpływ na organizm człowieka. Związki te mają większą zdolność wymiatania wolnych rodników niż witamina C, glutation czy flawonoidy, co świadczy o ich kluczowym znaczeniu w utrzymaniu homeostazy, czyli balansu w komórkach. Ich zawartość oscyluje w okolicach 5, 46–7, 44 mg/g produktu, dla porównania – w czarnej herbacie stanowią one ok. 0–3, 47 mg/g produktu. To również silny przeciwutleniacz, który zwiększa potencjał antyoksydacyjny tego napoju. Kofeina może zmniejszać stres oksydacyjny w organizmie, który jest przyczyną wielu chorób. Kofeina może również pobudzać i wpływać na pamięć. Zawartość tego związku mieści się w przedziale 18, 9–44, 4 mg/g produktu, natomiast w kawie, która znana jest jako najlepsze źródło tej substancji, można znaleźć ok. 10, 0–12, 0 mg kofeiny/g produktu. Istnieją pewne przesłanki mówiące o ich pozytywnym wpływie na zahamowanie wzrostu komórek rakowych (J. W proszku matchy znajduje się również kwas chlorogenowy – przypuszcza się, że może on mieć istotny wpływ na odchudzanie, a także na zmniejszenie wchłaniania cukru, jednak potrzebne są dalsze analizy potwierdzające tę tezę (E. Do innych związków znajdujących się w zielonej herbacie należy rutyna, która wpływa wzmacniająco na naczynia krwionośne; kwercetyna mająca potencjał neuroprotekcyjny; witamina C – jeden z silniejszych antyoksydantów; chlorofil, czyli zielony barwnik o działaniu przeciwutleniającym; teanina, która wpływa pozytywnie na koncentrację. Jej właściwości to głównie zasługa dużej zawartości bioaktywnych związków, które stanowią aż 30% suchej masy produktu.3. Matcha – wpływ na zdrowie
Zhou i wsp. 2020), – przeciwstresowe (H.P. Cho i wsp. 2008), – zwiększające koncentrację i wydajność (J. Kochman i wsp. 2021), – wzmacniające układ krwionośny (S.J. Yamabe i wsp. 2009), – regulujące gospodarkę cukrową (H. Sakurai i wsp. 2020), – przeciwnowotworowe (H. Willems i wsp. 2017). Sivanesan i wsp. 2021), – przeciwzapalne (J. Devkota i wsp. 2021), – neuroprotekcyjne (H.S. Kim i wsp. 2019), – podnoszące wrażliwość insulinową (J. Kim i wsp. 2014), – wspierające zdrowie wątroby (N. Zhang i wsp. 2020), – poprawiające pamięć i funkcje poznawcze (K. Fujiki i wsp. 2018), – wpływające pozytywnie na odchudzanie (M. Ze względu na tak dużą zawartość licznych substancji bioaktywnych matcha cechuje się wieloma korzystnymi właściwościami prozdrowotnymi, wykazuje działanie: – antyoksydacyjne (I.4. Matcha latte – przepis
Warto jednak zwrócić uwagę na odpowiednią temperaturę parzenia. Dzięki sproszkowanej formie można wykorzystać matchę na wiele sposobów. Zbyt gorąca woda może prowadzić do rozpadu niektórych substancji, np. Witaminy C, dlatego warto parzyć herbatę w temperaturze 80°C. Jednym z najpopularniejszych napojów na jej bazie jest matcha latte, poniżej znajduje się prosty przepis na przygotowanie go w domu.5. <extra_id_0> - <extra_id_1> - <extra_id_2> - Matcha latte
Do kubka wsyp herbatę i zalej ją 80 ml wody o temperaturze 80°C.2. Napój roślinny lub mleko lekko podgrzej, dodaj słodzik i spień.4. Składniki: – herbata matcha – łyżeczka, – napój roślinny/mleko krowie – ½ szklanki, – ksylitol/erytrytol/dowolny słodzik – łyżeczka. Proszek dokładnie rozmieszaj z wodą za pomocą bambusowej miotełki lub ręcznego spieniacza do mleka (ok. 15 sekund).3. Do matchy dolej spienione mleko. Sposób przygotowania1.6. Matcha – świetny dodatek do codziennego menu
Regularne spożywanie matchy może przynieść korzyści dla organizmu i zminimalizować ryzyko niektórych chorób, jak miażdżyca czy cukrzyca typu 2. Nie można jednak zapominać, że badacze w swoich pracach skupiają się bardziej na konkretnych składnikach tej herbaty niż na samym napoju jako całości. Wraz z rosnącą popularnością matchy coraz częściej może pojawiać się możliwość fałszowania produktu, by obniżyć koszt produkcji, dlatego warto kupować ją tylko ze sprawdzonych źródeł. Ta zielona herbata jest napojem bezpiecznym, jednak nie powinno się spożywać więcej niż 8 szklanek dziennie. Dodatkowo matcha uznawana jest za jedną z najbardziej aromatycznych herbat, dlatego jest również po prostu smacznym dodatkiem. Japońska matcha zawiera duże ilości substancji prozdrowotnych, w szczególności o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym. Wiąże się to w większości z dużą zawartością katechin, kofeiny i innych przeciwutleniaczy. Dodatkowo badania prowadzone są w większości na myszach lub królikach, dlatego przekładanie ich wniosków na ludzi może wiązać się z nadinterpretacją. Na matchę powinny również uważać osoby, które źle tolerują kofeinę, gdyż jest ona w nią bogata. Obecny stan wiedzy obejmuje tylko niektóre zdrowotne aspekty matchy, jednak już dziś, patrząc na pojawiające się doniesienia, można stwierdzić, że uwzględnianie jej w codziennej diecie może przynosić korzyści. Choć zwykle jest spożywana w postaci napoju, proszek można dodawać również do wypieków, owsianek, makaronów czy deserów. I choć większość dotychczasowych badań była przeprowadzona na modelach zwierzęcych, to zdrowotny potencjał herbaty wydaje się naprawdę duży.
