Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Mak – jak go wykorzystać w kuchni?

Strona główna Artykuły Mak – jak go wykorzystać w kuchni?

Mak – jak go wykorzystać w kuchni?

Mak zdecydowanie kojarzy się z okresem świątecznym – przygotowuje się z niego makowca, kluski z makiem czy makiełki. Warto jednak sięgać po mak nie tylko w święta Bożego Narodzenia, gdyż dodatek nasion świetnie jest dobrym wyborem w daniach przygotowywanych przez cały rok.

Spis treści

1. Mak – podstawowe informacje

Nasiona rośliny znajdują zastosowanie m.in. Jako składnik chleba, słodyczy czy wyrobów cukierniczych (A. Ponadto mak wykorzystywany jest jako surowiec leczniczy – przede wszystkim ze względu na pozyskiwanie z niego morfiny oraz kodeiny. Grygierzec, W. Mak to roślina z rodziny makowatych (Papaveraceae), pochodząca z Azji Mniejszej oraz Afryki Północnej, która sadzona i pielęgnowana była już w czasach prehistorycznych. Muhammad i wsp. 2021). Alkaloidy te wykazują m.in. Działanie przeciwbólowe czy przeciwkaszlowe (B. Szewczyk 2021). Obecnie uprawia się ją na całym świecie, jednak do głównych krajów produkcji należą Indie, Birma, Turcja czy Afganistan.

2. Mak – wartość odżywcza

Nasiona rośliny to bogactwo białka, witamin z grupy B, wapnia oraz magnezu. Rogaska, J. Krol 2020). Należą do nich takie alkaloidy jak morfina posiadająca właściwości uspokajające, a także kodeina działająca przeciwbólowo, przeciwkaszlowo czy przeciwbiegunkowo. W nasionach obecne są przeciwutleniacze – tokoferole i tokotrienole, które zmniejszają ryzyko występowania chorób nowotworowych czy tych związanych z układem krążenia (A. Zawartość wybranych składników w 100 g maku (H. Mak należy do roślin oleistych, jest zatem dobrym źródłem tłuszczu – głównie nasyconych kwasów tłuszczowych (stanowią one ok. 89%; nasycone z kolei – jedynie 11%) (A. Związki te odgrywają ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu układów odpornościowego oraz nerwowego (A. Regula, E. W maku znajdują się również fitochemikalia, czyli związki chemiczne wytwarzane przez roślinę w celu ochrony przed działaniem czynników środowiskowych. Należy jednak zaznaczyć, że mak używany w gastronomii zawiera bardzo małe ich ilości. Muhammad i wsp. 2021). Kunachowicz i wsp. 2016): – energia: 517 kcal, – białko: 20, 1 g, – tłuszcze: 42, 9 g, – węglowodany: 24, 7 g, – błonnik pokarmowy: 20, 5 g, – wapń: 1266 mg, – magnez: 458 mg, – fosfor: 1022 mg. Muhammad i wsp. 2021).

3. Jak wykorzystać mak w kuchni?

Mleko wlać do garnka, zagotować.2. W tym czasie pomarańczę obrać i pokroić na mniejsze kawałki.4. Wartość odżywcza (1 porcja): – energia: 499 kcal, – białko: 18, 7 g, – tłuszcze: 20, 6 g, – węglowodany: 69, 7 g. Sposób przygotowania1. Dodać płatki owsiane oraz mak, gotować ok. 5 minut.3. Ugotowaną owsiankę przełożyć do miski, dodać pomarańczę oraz orzechy, polać miodem. Czas przygotowania: 15 minut Składniki (na 1 porcję): – płatki owsiane – 4 łyżki (40 g), – mak niebieski – łyżka (10 g), – mleko – ¾ szklanki (180 ml), – pomarańcza – sztuka (200 g), – orzechy włoskie – łyżka (15 g), – miód – ½ łyżeczki (6 g).

4. Omlet na słodko z dodatkiem maku

Mak oraz rodzynki umieścić w misce, zalać wrzątkiem.2. Mak oraz suszone owoce odsączyć z nadmiaru wody, wymieszać z żółtkami i płatkami owsianymi.4. Na patelni rozgrzać oliwę z oliwek, omlet smażyć z dwóch stron pod przykryciem.6. Wartość odżywcza (1 porcja): – energia: 560 kcal, – białko: 24, 0 g, – tłuszcze: 32, 7 g, – węglowodany: 48, 4 g. Sposób przygotowania1. Białka oddzielić od żółtek i ubić na sztywną pianę z dodatkiem soli.3. Do masy dodać białka, delikatnie wymieszać.5. Gotowy omlet polać masłem orzechowym, podać z mandarynką. Czas przygotowania: 20 minut Składniki (na 1 porcję): – jajko – 2 sztuki (100 g), – płatki owsiane – 3 łyżki (30 g), – mak niebieski – 2 łyżki (20 g), – rodzynki – łyżka (12 g), – mandarynka – sztuka (50 g), – masło orzechowe – łyżeczka (15 g), – oliwa z oliwek – łyżeczka (5 g), – sól – szczypta (0, 2 g).

Kategorie:
Zródło

Grygierzec B., Szewczyk W., Uprawa i pozyskiwanie wybranych roślin zielarskich, Karniowice 2021.
Kunachowicz H. et al., Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw, Warszawa 2016.
Muhammad A. et al., Review on physicochemical, medicinal and nutraceutical properties of poppy seeds: a potential functional food ingredient, „Functional Foods in Health and Disease” 2021, 11(10), 522–547.
Rogaska A., Regula J., Krol E., The effect of diets including gluten-free bread enriched with natural additives on the content of calcium and magnesium in rats with deficiencies of these elements, „Journal of Elementology” 2020, 25(1), 21–34.