Łysienie androgenowe a dieta
Spis treści
1. Czym jest łysienie androgenowe
W łysieniu androgenowym dochodzi do skrócenia fazy wzrostu włosa i wydłużenia fazy spoczynkowej, kiedy włos przestaje rosnąć i powoli zaczyna wypadać. Łysienie androgenowe u kobiet bardzo często przebiega z prawidłowym stężeniem androgenów w surowicy krwi. Mimo tych prawidłowych wartości mieszki włosowe wykazują silną wrażliwość na androgeny, dlatego dochodzi do wystąpienia objawów chorobowych.Dodatkowo przyczyną łysienia androgenowego u kobiet mogą być inne choroby ogólnoustrojowe, które są związane z androgenami, chociażby zespół policystycznych jajników (PCOS), choroby przysadki mózgowej, hiperandrogenizm czy otyłość. Ma podłoże genetyczne i jest związane z nadmiarem androgenów we krwi. W patogenezie choroby najważniejszą rolę odgrywa dihydrotestosteron (DHT), który powstaje w skórze z testosteronu przy udziale enzymu 5-α-reduktazy. Poziom androgenów mieści się w górnej granicy normy lub jest lekko podwyższony. Łysienie androgenowe (tzw. Łysienie typu męskiego) to bardzo powszechny problem związany z wypadaniem włosów, nie tylko u mężczyzn, ale także u kobiet w różnym wieku.2. Łysienie androgenowe – objawy
Dodatkowo wzrost ilości dihydrotestosteronu (DHT) w mieszku włosowym powoduje miniaturyzację włosa – oznacza to, że nowe włosy wyrastają coraz cieńsze i jaśniejsze. Wraz ze stopniem zaawansowania choroby prześwit się rozszerza. Łysienie androgenowe rozpoczyna się od pojawienia się przerzedzeń na czubku głowy.3. Łysienie androgenowe – diagnostyka
Do oceny stopnia zaawansowania choroby u mężczyzn stosuje się skalę Hamiltona i Norwooda, natomiast u kobiet – skalę Ludwiga. W diagnostyce łysienia androgenowego zaleca się wykonanie badań laboratoryjnych takich jak: – morfologia krwi; – profil tarczycowy (TSH, fT3, fT4); – poziom kortyzolu; – poziomy testosteronu, dihydrotestosteronu (DHT), dehydroepiandrosteronu (DHEA), siarczanu dehydroepiandrosteronu (DHEAS); – stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) – wiąże testosteron, w łysieniu androgenowym najczęściej jest zaniżona; – stężenie tyreoliberyny (TRH); – poziom prolaktyny, która wpływa na produkcję androgenów nadnerczowych (DHEA) oraz kortyzolu; – poziom ferrytyny, która jest magazynem żelaza, jej niskie stężenie wpływa na rozwój łysienia; – poziomy glukozy i insuliny na czczo. W celu właściwej diagnostyki należy udać się do specjalisty, który zleci odpowiednie badania i wdroży leczenie.4. Łysienie androgenowe – leczenie
Dhariwala i P. W leczeniu łysienia androgenowego stosuje się antyandrogeny oraz substancje blokujące działanie 5-α-reduktazy, np. Minoksydyl i finasteryd. Ravikumar 2019). Jednak często wiąże się to z szeregiem skutków ubocznych (M.Y.5. Łysienie androgenowe – dieta
Spośród nich 90% znajduje się w fazie wzrostu. Nieprawidłowo zbilansowana dieta prowadząca do niedoborów może być powiązana z pogłębianiem się łysienia androgenowego. Guo, R. Łysienie androgenowe ma głównie podłoże genetyczne, natomiast niedobór niektórych składników odżywczych może wpływać zarówno na strukturę, jak i wzrost włosów. Włosy do prawidłowego wzrostu potrzebują niezbędnych składników takich jak białka, węglowodany, witaminy i składniki mineralne. Dotyczy to składników takich jak żelazo, cynk, miedź, siarka niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy A, D, E, C oraz biotyna (E.L. Katta 2017). Skóra głowy zawiera ok. 100 000 mieszków włosowych.6. Składniki mineralne
Składniki mineralne, które wpływają na stan włosów, to m.in. Cynk, żelazo, miedź i siarka.7. Żelazo
Jego najlepsze źródła to czerwone mięso i podroby. Aby żelazo było lepiej wchłaniane, warto łączyć produkty bogate w ten pierwiastek z witaminą C. Odpowiednia jego ilość wpływa na dotlenienie, a co za tym idzie – odżywienie wszystkich komórek ciała, w tym komórek, które wchodzą w skład włosa. Żelazo można znaleźć również w produktach pochodzenia roślinnego, jak pestki dyni, nasiona roślin strączkowych, płatki owsiane, kasza gryczana, czy ciemnozielone warzywa liściaste. Jest niezbędne do transportu tlenu przez krwinki czerwone.8. Miedź
Miedź znajduje się w produktach roślinnych takich jak orzechy, grzyby, pełnoziarniste produkty zbożowe oraz rośliny strączkowe. W rozwoju łysienia androgenowego dochodzi do miniaturyzacji struktury włosów, które zawierają coraz mniej pigmentu. Wpływa na właściwą pigmentację włosa, co w łysieniu androgenowym ma bardzo duże znaczenie.9. <extra_id_0> Słowa kluczowe <extra_id_1> <extra_id_2>
Odpowiada za właściwą strukturę włosa, niedobory tego składnika prowadzą do ich nadmiernej łamliwości. W siarkę bogate są warzywa takie jak cebula, czosnek, kapusta, brokuły, kalafior.10. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach
Z kolei witamina E, wraz z witaminami z grupy B, stymuluje mieszki włosowe do produkcji nowych, mocnych włosów. Spora ilość witaminy A znajduje się w podrobach i maśle. Na stan włosów pozytywny wpływ wykazują także – A, E i D. Prowitamina A znajduje się w czerwonych i pomarańczowych warzywach. Witamina E znajduje się w pestkach, nasionach, orzechach oraz olejach tłocznych na zimno. Witamina A pobudza mieszki włosowe do wzrostu.11. <extra_id_0> Tytuł: <extra_id_1> Witamina D <extra_id_2>
Guo, R. Okazuje się także, że może odgrywać kluczową rolę w cyklu życiowym mieszków włosowych. Katta 2017), jednak dokładny wpływ witaminy D na łysienie androgenowe nie jest wciąż dokładnie poznany. Badania in vitro wykazały obecność receptora witaminy D w komórkach naskórka w czasie fazy wzrostu włosa (E.L.12. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe
Przyjmowanie kwasów omega-3 działa korzystnie w przypadku wielu problemów skórnych, jak świąd czy łuszczenie. Guo, R. Y.CH. W badaniu wzięło udział 76 mężczyzn z problemem łysienia androgenowego, z których część przyjmowała 400 mg oleju dziennie, a pozostali przyjmowali placebo. Po tym czasie zaobserwowano o 40% większą ilość włosów w grupie mężczyzn, którzy przyjmowali olej z pestek dyni. Niedobór niezbędnych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3 i omega-6 przyczynia się do wypadania i rozjaśnienia włosów. Dodatkowo kwas arachidonowy (omega-6) wpływa korzystnie na mnożenie się mieszków włosowych i wzrost włosów (E.L. Katta 2017). Ho i wsp. Wykazali, że olej z pestek dyni blokuje działanie 5-alfa-reduktazy i ma działanie antyandrogenne. Eksperyment trwał 24 tygodnie. U mężczyzn przyjmujących placebo zauważono zwiększenie ilości włosów tylko o 10%. Nienasycone kwasy tłuszczowe mogą regulować działanie androgenów podobnie jak lek stosowany w leczeniu łysienia androgenowego.13. Inne czynniki wpływające na kondycję włosów
Tłusta skóra jest konsekwencją aktywnego działania gruczołów łojowych, które są kontrolowane przez androgeny. Z kolei częste spożywanie napojów sojowych może chronić przed rozwojem łysienia androgenowego. Warto również zwrócić uwagę na kofeinę, która wzmaga podział komórek, z których tworzy się włos, wzmacnia łodygę włosa i wydłuża czas trwania wzrostu włosa (anagenu). Bassino i wsp. 2020). Lai i wsp. Wykazali, że czynniki takie jak niedostateczna ilość snu (poniżej 6 godzin dziennie) czy tłusta skóra głowy mogą prowadzić do rozwoju łysienia androgenowego. To zwiększone wydzielanie łoju powoduje zmiany w cyklu włosowym, co nasila łysienie androgenowe. Napoje sojowe są bogate w izoflawony, które wykazują silne działanie przeciwutleniające. U mężczyzn z łysieniem androgenowym miejscowe stosowanie kofeiny można uznać za bardziej skuteczne niż leczenie 5% roztworem miejscowym miniksidylu (E. H.Ch.14. Dieta śródziemnomorska a łysienie androgenowe
Wykazano, że żywienie zgodne z zasadami diety śródziemnomorskiej może wpływać pozytywnie na kondycję i zdrowie włosów u osób, które cierpią na łysienie androgenowe. Warzywa i owoce są źródłem przeciwutleniaczy, zapobiegają stresowi oksydacyjnemu, który może przyczyniać się do wypadania włosów. Zgodnie z doniesieniami naukowymi spożywanie dużej ilości surowych warzyw, świeżych ziół może zmniejszyć ryzyko wystąpienia łysienia androgenowego. Pham i wsp. Dokonali przeglądu 24 badań, w których łącznie wzięło udział 1287 osób. Dieta śródziemnomorska jest bogata w warzywa i owoce oraz zioła, które działają przeciwzapalnie. Ponadto odpowiednia ilość dobrej jakości mięsa, ryb, chudego nabiału i jaj dostarcza pełnowartościowego białka, które jest niezbędne do prawidłowego wzrostu włosa. Ch.T.15. <extra_id_0> Dieta <extra_id_1> Dieta Polska: <extra_id_2> Dieta Polski
Dodatkowo insulina oraz oporność komórek na ten hormon mogą prowadzić do zaburzeń krążenia w skórze głowy, co potęguje łysienie. Indeks glikemiczny (IG) to wskaźnik, który określa, jak dany produkt podnosi poziom cukru we krwi. W łysieniu androgenowym zaleca się, aby spożywać produkty spożywcze o niskim lub ewentualnie średnim indeksie glikemicznym. Ważne jest także właściwe przygotowywanie oraz bilansowanie posiłków, gdyż zazwyczaj nie spożywa się pojedynczych produktów, lecz łączy się je w zbilansowany posiłek. Zaleca się zatem, aby produkty zbożowe (kasze, ryże, makarony) gotować na półtwardo, czyli al. Dente. Ważne zatem, aby posiłek składał się nie tylko z węglowodanów, ale także z białka (mięso, ryby, nabiał, nasiona roślin strączkowych, jaja), tłuszczu (oleje toczone na zimno, orzechy, pestki) oraz błonnika pokarmowego (surowe warzywa i owoce). Nadmiar androgenów bardzo często współwystępuje z insulinoopornością. Rekomendowanym modelem żywieniowym w insulinooporności jest dieta o niskim indeksie glikemicznym. Produkty dzieli się na te o niskim (<55), średnim (55–70) i wysokim (>70) IG. Aby ograniczyć wydzielanie insuliny, nie wystarczy jedynie wybieranie produktów o niskim bądź średnim indeksie glikemicznym. Indeks glikemiczny wzrasta wraz ze stopniem przetworzenia produktu. Dodatkowo indeks glikemiczny posiłku zmniejsza odpowiednia ilość białka, tłuszczu i błonnika pokarmowego. Idealny talerz w insulinooporności powinien wyglądać następująco: – ½ talerza powinny zajmować warzywa i owoce, najlepiej surowe lub gotowane na półtwardo, – ¼ talerza powinny zajmować produkty białkowe (mięso, ryby, jaja, nabiał, rośliny strączkowe), – ¼ talerza powinny stanowić produkty węglowodanowe (kasze, ryże, makarony), – dodatkiem powinna być odrobina zdrowego tłuszczu (oleje tłoczone na zimno, pestki, nasiona, orzechy). Związana z nią nadmierna ilość insuliny zwiększa ilość androgenów, hamuje syntezę białka SHBG, rozregulowuje cykl wzrostu włosa i metabolizm androgenów.16. Łysienie androgenowe – suplementacja
Nadmierna podaż niektórych składników odżywczych, w tym selenu, witaminy A i witaminy E, wiąże się z wypadaniem włosów. Witamina A jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania mieszka włosowego, jednak nadmierna jej ilość prowadzi do zmian skórnych, a w konsekwencji nadmiernej utraty włosów. Lai i wsp. 2013). Dhariwala i P. Wypadanie włosów to częsty problem, który można wyeliminować dzięki suplementacji witaminami i składnikami mineralnymi. Dlatego też każda suplementacja powinna być skonsultowana ze specjalistą. Z kolei dodatkowa suplementacja biotyny, gdy nie stwierdzono jej niedoboru, nie jest skuteczna w leczeniu łysienia (Ch.H. Warto suplementować związki, które hamują aktywność enzymu 5-α-reduktazy, a są to m.in. Palma sabałowa, zielona herbata, pestki dyni, rozmaryn (M.Y. Ravikumar 2019). Czasami jednak suplementacja może zaszkodzić włosom.