Szukaj
Język
Kozieradka – działanie, właściwości lecznicze, zastosowanie
Spis treści
1. Kozieradka – charakterystyka gatunku, uprawa
Należy do rodziny bobowatych i występuje w kilkudziesięciu odmianach. W środowisku naturalnym kozieradkę możemy spotkać w rejonach Morza Śródziemnego. Surowcem wykorzystywanym w fitoterapii, medycynie i kosmetyce są brunatne, aromatyczne nasiona. Nasiona mają kształt czterościenny lub rombowaty, ich długość wynosi ok. 2–5 mm, a szerokości 1–3 mm. Kozieradka pospolita (Trigonella foenum-graecum L.) to jednoroczna zielna roślina. Innymi nazwami kozieradki są fenegryka, koniczyna grecka, greckie siano, kozieradka lekarska, nardus grecki i synagogika. Rośnie w Pakistanie, Turcji, Sudanie, a także w Indiach i Chinach. To właśnie im kozieradka zawdzięcza większość swoich prozdrowotnych właściwości. Powierzchnia nasion jest delikatnie dołeczkowana, matowa i chropowata. W Polsce i wielu krajach europejskich uprawia się ją jako roślinę paszową.2. Kozieradka – skład fitochemiczny i właściwości zdrowotne
Nasiona kozieradki zawierają 20–60% związków śluzowych, są to przede wszystkim śluzotwórcze galaktomannany. Oprócz tego w nasionach kozieradki można znaleźć 0, 1–0, 3% saponin steroidowych. Używane są jako składniki leków wykrztuśnych i nasercowych. Nasiona kozieradki są dobrym źródłem flawonoidów. Jest to bardzo cenny związek roślinny wpływający korzystnie na pracę układu sercowo-naczyniowego. Jest składnikiem delikatnych leków nasercowych, z uwagi na swoją małą toksyczność może być stosowany przez długi czas. Doustne przyjmowanie nasion kozieradki działa korzystnie na pracę gospodarki lipidowej. Oprócz zmniejszenia „złych” frakcji cholesterolu nasiona kozieradki zwiększają stężenie „dobrej” frakcji cholesterolu HDL. Nasiona kozieradki pospolitej zaleca się stosować również w przypadku pacjentów z cukrzycą. Okazało się również, że substancje zawarte w kozieradce mają korzystny wpływ na gospodarkę insulinową. Przykładem takiej substancji jest aminokwas 4-hydroksyizoleucyna. Także obecne w nasionach kozieradki galaktomannany mają wpływ na gospodarkę węglowodanową organizmu. Nasionom kozieradki przypisuje się również silne właściwości przeciwzapalne. Mają właściwości przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Główny alkaloid kozieradki to trygonelina, która jest inhibitorem acetylocholinestazy. Dodatkowo jej obecność w diecie człowieka poprawia pamięć. Kozieradka posiada również działanie: – przeciwalergiczne, – moczopędne, – anaboliczne, – aktywujące hemopoezę, – żółciopędne i żółciotwórcze, – rozkurczowe na mięśnie gładkie. Występuje w niej wiele związków pełniących różne fizjologiczne funkcje. Właściwość ta wykorzystywana jest w chorobach układu oddechowego, kozieradka ma działanie ochronne dla błon śluzowych. Substancje te mają silne właściwości pieniące. Znajdują swoje zastosowanie również w suplementacji sportowców – jako substancje wspomagające pracę gospodarki hormonalnej, w szczególności testosteronu. Związkiem występującym w największej ilości w jej nasionach jest witeksyna. Poprawia krążenie wieńcowe. W nasionach kozieradki stwierdzono także obecność izoflawonów, czyli hormonów roślinnych. Badania udowodniły, że jej stosowanie obniża stężenie cholesterolu całkowitego, frakcji LDL, VLDL i trójglicerydów. Substancje zawarte w kozieradce hamują również aktywność lipazy i opóźniają wchłanianie związków tłuszczowych. Badania prowadzone w tym kierunku udowodniły, że spożywanie nasion kozieradki obniża poziom glukozy we krwi. Działanie hipoglikemiczne nasion kozieradki pospolitej wynika z synergistycznego wpływu różnych związków biologicznie czynnych. Jej działanie polega na zwiększaniu wydzielania insuliny z komórek wysepek Langerhansa. Opóźniają opróżnianie żołądka, redukują glikemię poposiłkową i obniżają poziom glukozy w moczu. Ich siłę i mechanizm działania porównuje się do standardowego działania leków przeciwzapalnych. Liczne badania dowiodły, że kozieradka jest rośliną wspierającą prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. W zależności od dawki może działać na człowieka podobnie jak kawa. Uważa się za zasadne stosowanie kozieradki w przypadku chorób neurologicznych, np. W chorobie Alzheimera. Kozieradka pospolita jest świetnym źródłem substancji aktywnych biologicznie.3. Kozieradka – zastosowanie w kosmetyce
Ma wiele witamin i składników mineralnych. Działa korzystnie również w przypadku problemów skórnych, w tym trądziku różowatego. Kozieradka stosowana jest najczęściej przez młode kobiety w celu poprawienia kondycji włosów. Zapach tej wcierki nie należy do najmilszych, niektórym kojarzy się z zapachem rosołu, jednak rezultaty stosowania są bardzo zadowalające. Włosy przestają wypadać, z czasem nabierają blasku i gęstości. Oprócz tego stwierdzają również poprawę kondycji skóry głowy, a także redukcję łupieżu. Śluz z kozieradki działa ochronnie i łagodząco na naszą cerę. Kozieradka wykazuje również silne działanie antyseptyczne, poleca się ją osobom z cerą tłustą lub mieszaną. Płukanki i toniki na bazie kozieradki mają działanie zmiękczające i pobudzają regenerację naskórka, poprawiają również stan blizn. Przygotowuje się z niej wcierkę, którą stosuje się przez kilka miesięcy. Poprawia się kondycja cebulek włosowych. Wiele kobiet zauważyło, że po stosowaniu kozieradki rosną im nowe włosy, tzw. Baby hair. Duża zawartość śluzu w nasionach kozieradki sprawia, że produkt ten idealnie nadaje się do pielęgnacji naszej skóry.4. Kozieradka – przepisy na domowe leki i kosmetyki
Kozieradka znalazła swoje zastosowanie jako składnik leków i kosmetyków. Poniżej znajdują się przepisy, które warto wypróbować.5. Wcierka z kozieradki wzmacniająca włosy
Specyfik przelać do strzykawki, wcierać dokładnie w skórę głowy i włosy przy nasadzie. Po trzech godzinach pozbyć się folii i umyć włosy szamponem. Wcierkę stosować 2–3 razy w tygodniu. Pozostałą część wcierki należy odstawić w chłodne miejsce, np. Do lodówki. Zmielone nasiona kozieradki należy zalać wrzątkiem, dokładnie wymieszać, odstawić na pół godziny, co jakiś czas mieszać. Głowę szczelnie owinąć folią spożywczą. Jeśli będziemy nadal czuć woń kozieradki, zabieg możemy powtórzyć. Po miesiącu powinny być widoczne pierwsze efekty jej działania w postaci wzmocnienia i zmniejszenia liczby wypadających włosów. Składniki: – 4 łyżki zmielonych nasion kozieradki, – 200 ml wrzątku.6. Herbatka z kozieradki nawilżająca gardło
Po wystudzeniu dodać miód, plasterki świeżego imbiru i sok z połowy cytryny. Przypisuje się jej właściwości nawilżające gardło i struny głosowe. Kozieradka to bardzo wartościowa roślina zielna. Jest składnikiem kosmetyków i leków, a jej skuteczność potwierdzają liczne badania naukowe. W naszym kraju występuje w postaci suplementów diety, herbatek i ziaren (całych i mielonych). Istnieje kilkadziesiąt jednostek chorób dietozależnych. Do najczęściej występujących zaliczamy cukrzycę typu II, otyłość, nadciśnienie tętnicze, miażdżycę, niektóre nowotwory, zapalenia jelit, alergie. Często jest to pierwszy krok podejmowany przez specjalistów. Wówczas dieta stanowi doskonały fundament pod leczenie farmakologiczne prowadzone przez lekarzy. W zależności od schorzenia zapotrzebowanie na poszczególne składniki również może się zwiększać lub zmniejszać. Uwzględniamy schorzenia, przewlekłe leczenie, zalecenia lekarskie, wyniki badań, co pozwala na lepsze dopasowanie jadłospisu do potrzeb organizmu. Mogą one podlegać wahaniom i w kontekście problemów zdrowotnych i wymagać modyfikacji. Zawsze bierzemy po uwagę preferencje podopiecznego, a w razie potrzeby mamy do dyspozycji wymienniki produktów. Dieta kliniczna to świetny sposób na zapewnienie organizmowi energii i sił do walki z chorobą. Składniki: – 2 łyżki nasion kozieradki, – 1 łyżka miodu, – kilka plasterków świeżego imbiru, – sok z ½ cytryny. Tak otrzymaną herbatkę pić maksymalnie dwa razy dziennie. Napar z kozieradki może także poprawiać męskie libido i wspomagać funkcje seksualne. Można ją z powodzeniem stosować w wielu stanach chorobowych. Warto zapoznać się z jej właściwościami. Już niewielkie ilości kozieradki wprowadzone do naszej diety mogą mieć działanie prozdrowotne. Choroby te powstają w wyniku nieprawidłowego odżywiania i niewystarczającej aktywności fizycznej – innymi słowy, są możliwe do uniknięcia, jeśli dbamy o zdrowy styl życia. Te choroby dotyczą coraz liczniejszego grona ludzi i wymagają zmiany nawyków żywieniowych. Należy wyeliminować źródło problemu (poprawić dietę, wdrożyć aktywność fizyczną, zadbać o higienę snu czy zredukować źródła stresu), czasem na wczesnym etapie choroby np. Cukrzycy, jest to jedyna i wystarczająca metoda terapeutyczna.Niestety w przypadku schorzenia istniejącego już długi czas, może okazać się niewystarczająca. W stanie chorobowym gospodarka energetyczna organizmu może ulegać zmianom. Podczas opracowywania diet klinicznych, inaczej leczniczych bierzemy pod uwagę wszystkie te zmienne. W zależności od rodzaju problemu dobieramy składniki diety, ustalamy bilans energii, makro i mikroskładników, aby jak najlepiej zaspokoić zapotrzebowanie organizmu.W dietach klinicznych zwracamy baczną uwagę na odpowiednie do potrzeb ustalenie proporcji makroskładników: białka, tłuszczu i węglowodanów. Plan żywieniowy bazuje na łatwo dostępnych nisko przetworzonych produktach, z uwzględnieniem sezonowości warzyw i owoców. Mamy na uwadze komfort użytkowników diety, więc dostosowujemy plany do ich możliwości kulinarnych, czasu pracy i czasu na przygotowanie posiłków. Stwarzamy optymalne warunki, dostarczamy do organizmu wszystkich niezbędnych składników, zapobiegamy niedoborom lub wyrównujemy istniejące, zwiększamy komfort trawienny. Nasiona kozieradki zalać wrzątkiem i zaparzyć wywar.
