Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Kazeina – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

Strona główna Artykuły Kazeina – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

Kazeina – właściwości, zastosowanie, przeciwwskazania

Współcześnie coraz więcej osób unika mleka i jego przetworów ze względu na złą tolerancję laktozy – cukru mlecznego. Dlaczego warto po nią sięgać? Zgodnie z zasadami zdrowego żywienia zaleca się picie 2 szklanek mleka dziennie, z czego jedna może być zastąpiona produktami mlecznymi takimi jak mleczne napoje fermentowane – kefir, jogurt maślanka oraz ser. Równolegle zyskują na popularności odżywki białkowe, w tym białko mleka krowiego, czyli kazeina. Mleko i przetwory mleczne zajmują istotne miejsce w diecie zdrowego człowieka.

Spis treści

1. Kazeina – czym jest?

Mleko zawiera średnio około 3, 4% białka. Wyróżnia się pięć rodzajów kazeiny, są to: – alfa-kazeina (frakcje: αs1-kazeina i αs2-kazeina), – beta-kazeina, – gamma-kazeina, – kappa-kazeina. Aby zrozumieć rolę kazeiny w organizmie, należy zwrócić uwagę na znaczenie białka w codziennej diecie człowieka. Zbudowane jest z aminokwasów, które są ze sobą połączone wiązaniem peptydowym. Aminokwasy egzogenne są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Źródłem takiego białka są produkty spożywcze pochodzenia zwierzęcego, w tym właśnie mleko i jego przetwory. Nie jest to jednak stała wartość. Zapotrzebowanie na ten podstawowy składnik wzrasta w chorobach przebiegających z gorączką, w przypadku osób wyniszczonych, z chorobami nowotworowymi, kobiet w ciąży, w okresie laktacji oraz osób trenujących i zawodowych sportowców. Stanowi ok. 80% wszystkich białek występujących w mleku krowim. Dla przykładu – szklanka (240 ml) mleka krowiego dostarcza około 10 g białka, z czego kazeina będzie stanowić 8 g. Kazeina jest białkiem dobrej jakości zawierającym wszystkie aminokwasy egzogenne. Białko jest najważniejszym i podstawowym budulcem organizmu. Aminokwasy dzielą się na: – endogenne, które organizm potrafi sam wytworzyć, – egzogenne, których organizm nie umie sam syntezować i muszą być dostarczone wraz z pożywieniem, – półegzogenne, które organizm może syntezować z innych aminokwasów egzogennych. Białko charakteryzujące się bogatym składem aminokwasów egzogennych nazywane jest białkiem pełnowartościowym. Dzienna zalecana dawka białka dla zdrowego człowieka wynosi 0, 8–1 g na kilogram masy ciała. Zapotrzebowanie na białko zależne jest od stanu zdrowia człowieka oraz codziennej aktywności fizycznej. Kazeina to białko, które wraz z białkiem serwatkowym wchodzi w skład mleka i jego przetworów.

2. Kazeina – właściwości

Razem z wapniem biorą udział w regulacji procesu mineralizacji kości. Kazeina wykazuje szereg pozytywnych właściwości dla organizmu człowieka. Poza tym ma działanie przeciwzakrzepowe oraz przeciwbakteryjne. Kazeina pełni funkcję nośnika wapnia i innych mikroelementów. Zwiększa wydatkowanie energii poprzez wzmaganie procesów termogenezy w organizmie. Dowiedziono naukowo, że dieta o wyższej zawartości białka może korzystnie wpływać na skład ciała przez wspomaganie utraty tkanki tłuszczowej i utrzymywanie na stałym poziomie beztłuszczowej masy ciała lub jej zwiększanie. Kazeina charakteryzuje się zawartością dużej ilości aminokwasu glutaminy, który zapobiega osłabieniu układu odpornościowego. Kazeina jest źródłem wapnia oraz fosforu. Ponadto fosfor odgrywa kluczową rolę w przemianach energetycznych zachodzących w organizmie. Gamma-kazeina działa immunomodulacyjnie, czyli wywołuje określony wpływ na układ odpornościowy. Kappa-kazeina hamuje zaczepienie bakterii Helicobacter pylori do błony śluzowej żołądka, dzięki czemu działa profilaktycznie wobec choroby wrzodowej. Zapewnia poczucie nasycenia, co pozwala uregulować spożycie posiłków w ciągu dnia. Jako dobrej jakości białko wspomaga syntezę mięśni (nawet o 50%). Niedawna metaanaliza 22 badań klinicznych sugeruje, że zwiększone spożycie białka w formie suplementu, m.in. Białka kazeinowego, zwiększa masę mięśniową i siłę podczas ćwiczeń oporowych (siłowych) zarówno u młodszych, jak i starszych osób. Dzięki powolnemu uwalnianiu aminokwasów do krwi chroni mięśnie przed procesem rozpadu zachodzącym w trakcie intensywnego treningu. Wapń warunkuje odpowiedni stan kości i zębów, a fosfor jest konieczny m.in. Do prawidłowego jego wchłaniania.

3. <extra_id_0> Kazeina <extra_id_1> Kazeina English: <extra_id_2> Kazeina

Dr Heather J. Badania wykazują, że osoby z lekką nadwagą, które stosują dietę bogatą w białko, w tym również kazeinę lub serwatkę, skutecznie tracą nadmiar tkanki tłuszczowej. Leidy – adiunkt w katedrze Odżywiania i Fizjologii Ćwiczeń na Uniwersytecie w Missouri, potwierdza, że kazeina wzmaga poczucie nasycenia, gdyż spożycie posiłku bogatego w białko hamuje aktywność obszarów w mózgu, które są odpowiedzialne za apetyt. Kazeina wpływa bowiem na poczucie nasycenia, co przyczynia się do utraty masy ciała.

4. <extra_id_0> Kazeina <extra_id_1> Kazeina English: <extra_id_2> Kazeina

Posiada właściwości koagulacyjne, dzięki czemu tworzy nierozpuszczalny skrzep, który wolno się wchłania, co trwa nawet 8 godzin. Eliminuje bowiem potrzebę podjadania pomiędzy posiłkami. Wspiera zatem syntezę białek mięśniowych przez całą noc. Jej działanie polega na modulacji specjalistycznego receptora GABAA zlokalizowanego w podwzgórzu. W związku z tym kazeina może być przydatna w leczeniu zaburzeń snu. Nie rozpuszcza się w kwaśnym środowisku, jakie panuje w żołądku. Ze względu na powolne wchłanianie w przewodzie pokarmowym zalecana jest osobom, które spożywają mało posiłków w dłuższych odstępach czasu. Rekomenduje się jej spożycie szczególnie na noc, ponieważ w długiej przerwie między kolacją a śniadaniem dostarcza powoli uwalnianych aminokwasów. Ponadto eksperymenty przeprowadzone na szczurach wykazały wpływ alfa-kazeiny na poprawę snu. Działa odprężająco i rozluźniająco. Kazeina jest wolno metabolizowana w organizmie.

5. Kazeina – zastosowanie

Coraz większą popularnością cieszą się odżywki białkowe, w tym białko kazeinowe (kazeina micelarna lub kazeinian wapnia). Suplementacja kazeiną znajduje zastosowanie głównie w żywieniu sportowców i osób aktywnych, chociaż często sięgają po nią również osoby chcące schudnąć. Spożycie białka w ilości mniejszej niż zalecane dawki może powodować rozpad mięśni. Kazeina suplementowana jest w celu: – redukcji tkanki tłuszczowej przy jak najniższej utracie beztłuszczowej masy ciała, – rozbudowy masy mięśniowej, – zwiększenia wydolności organizmu. Odpowiednia podaż białka gwarantuje utrzymanie równowagi azotowej w organizmie.

6. Kazeina – szkodliwość

Wadą kazeiny jest to, że utrudnia przyswajanie żelaza. Nie jest to jednak prawda. Istnieje mit, że kazeina działa pronowotworowo.

7. <extra_id_0> Kazeina <extra_id_1> Kazeina English: <extra_id_2> Kazeina

Jednak nie zawsze to ona jest winna. Kazeina może powodować bóle brzucha oraz inne niekorzystne objawy żołądkowo-jelitowe. Obwinia się za to zawarty w mleku cukier – laktozę. Bardzo często jest to alergia na kazeinę. Wiele osób nie spożywa mleka i produktów mlecznych ze względu na odczuwanie niepożądanych objawów ze strony układu pokarmowego po ich spożyciu.

8. Kazeina – dawkowanie

W dni treningowe zaleca się spożycie jednej porcji rano po przebudzeniu, drugiej porcji 1, 5 godziny po treningu i trzeciej przed snem. Producenci odżywek białkowych z kazeiną rekomendują spożycie 90 g białka kazeinowego na dzień w 3 porcjach, czyli 30 g na porcję. W dni nietreningowe rekomenduje się spożycie pierwszej porcji odżywki rano po przebudzeniu, drugiej pomiędzy posiłkami, a trzeciej przed snem. Jednorazową porcję należy rozpuścić w mleku lub wodzie.

9. Kazeina – przeciwwskazania

Kazeiny nie powinny spożywać osoby mające alergię na mleko krowie oraz kobiety w ciąży. Kobiety w okresie laktacji przed jej stosowaniem powinny skonsultować się z lekarzem.

Kategorie:
Zródło

Bean A., Żywienie w sporcie, Poznań 2013, 119–12.
Chwojnowska Z., Mleko tłuste czy chude, co podawać dzieciom do picia?, ncez.pl/zywienie-w-placowkach-edukacyjnych/zasady-zdrowego-zywienia/mleko-tluste-czy-chude-co-podawac-dzieciom-do-picia (31.01.2018).
Claessens M. et al., The effect of a low-fat, high-protein or high-carbohydrate ad libitum diet on weight loss maintenance and metabolic risk factors, „International Journal of Obesity” 2009, 33(3), 296–304.
Judith C., Is A2 Milk the Game-Changer for Dairy Intolerance?, „Today’s Dietitian” 2017, 10(19), 26.
Giles-Smith K., Milk Proteins: Packing a Powerful Nutritional Punch, „Today’s Dietitian” 2013, 3(15), 26.
Kuczyńska B. et al., Bioaktywne składniki jako wyznacznik jakości prozdrowotnej mleka, „Medycyna Rodzinna” 2013, 1, 11–18.
Layman D.K., Walker D.A., Potential importance of leucine in treatment of obesity and the metabolic syndrome, „Journal of Nutrition” 2006, 136, 319–323.
Parol D., Wegetarianizm w sporcie. Pokrycie zapotrzebowania na składniki odżywcze a potencjał sportowy, „Współczesna Dietetyka” 2016, 5.
Yayeh T. et al., Administration of Alphas1-Casein Hydrolysate Increases Sleep and Modulates GABAA Receptor Subunit Expression, „Biomolecules & Therapeutics” 2018.