Szukaj
Język
Kawa – korzyści i zagrożenia
Spis treści
1. Wartość odżywcza kawy
Do najważniejszych zalicza się węglowodany, tłuszcze, wodę, proteiny, kwasy roślinne, alkaloidy, sole mineralne, substancje aromatyczne. Rodzaj gleby, klimat, sposób uprawy oraz proces przetwarzania i palenia również mają wpływ na skład kawy. Oprócz kofeiny w kawie występują także inne składniki, których do tej pory wykryto 700. Proporcje poszczególnych składników różnią się w zależności od rodzaju kawy, a także od tego, czy są to surowe ziarna, palone czy w naparze. Międzynarodowa Organizacja Kawy wraz z Instytutem Informacji Naukowej o Kawie prowadzi badania, które dowodzą, że umiarkowane picie kawy jest w pełni bezpieczne i nie stanowi zagrożenia dla zdrowia.2. Właściwości
Po godzinie osiąga maksymalne stężenie, które utrzymuje się maksymalnie 4 godziny. Spożycie kofeiny do 400 mg dziennie nie powoduje wzrostu ryzyka schorzeń układu krążenia. Uzależnienie od kofeiny może wystąpić przy dziennym spożyciu powyżej 500–600 mg. Kobiety w ciąży i karmiące powinny ograniczyć spożycie kofeiny. Oprócz walorów smakowych związki te odznaczają się złożonymi efektami biologicznymi, takimi jak: – działanie przeciwnowotworowe związane z aktywnością antyoksydacyjną i wychwytem wolnych rodników; – hamowanie odkładania blaszki miażdżycowej; – działanie przeciwzapalne; – działanie przeciwbakteryjne; – opóźnienie rozkładu witaminy C w organizmie; – zdolność wiązania metali ciężkich z diety; – ograniczenie wchłaniana żelaza i przyswajalności białek. Kawa odznacza się także zawartością kwasu szczawiowego. Nie ma także zgodności co do wpływu picia kawy na rozwój nadciśnienia tętniczego. Arterie w głowie ulegają zwężeniu, powoduje to ograniczenie skłonności do bólów migrenowych. Dzięki temu może być korzystnym składnikiem terapii odchudzającej, oczywiście wypijana w umiarkowanych ilościach, bez cukru i śmietanki. Powoduje wzrost stężenia homocysteiny we krwi, natomiast hiperhomocysteinemia przyczynia się do rozwoju miażdżycy oraz wpływa na zwiększoną krzepliwość krwi. Zwiększa to ryzyko złamań kostnych. Jednak picie powyżej 5 szklanek kawy dziennie w związku z zawartością akrylamidu może zwiększyć ryzyko raka pęcherza moczowego. Badania wykazują istotne zmniejszenie ryzyka wystąpienia choroby Parkinsona u osób regularnie pijących napoje z kofeiną. Nie powinno się także łączyć picia kawy z paleniem papierosów. Jest bardzo szybko wchłaniana z przewodu pokarmowego do układu krążenia. Dawka śmiertelna kofeiny dla człowieka wynosi 100 g. Nie zmniejsza gęstości mineralnej kości u osób, które spożywają odpowiednią ilość wapnia. Towarzyszy temu szereg niekorzystnych objawów, takich jak zbytnia pobudliwość, uczucie niepokoju, arytmia, bezsenność, bóle głowy, problemy żołądkowe. Związki, które nadają kawie smak i aromat, należą do polifenoli, jest to głównie kwas chlorogenowy, chinowy i kawowy. Związek o nazwie trigonelina obecny w kawie przekształca się w trakcie palenia ziaren kawy w witaminę PP. Obecne badania nie dowodzą jednoznacznie, czy spożywanie kawy jest korzystne dla organizmu, czy wręcz przeciwnie. Picie 2–3, a nawet 4 filiżanek kawy dziennie wpływa na zwiększenie przepływu krwi poprzez rozszerzenie arterii serca, co prowadzi do ukrwienia całego organizmu. Kolejnym plusem picia kawy jest wpływ kofeiny na przyspieszenie spalania tłuszczu. Kawa nie może być spożywana przez osoby cierpiące na nadkwasotę, ponieważ wzmaga wydzielanie kwasów żołądkowych i żółci. Kawa wzmaga wydalanie z moczem elektrolitów, takich jak Mg2+, K+, Ca2+. Związki polifenolowe obecne w kawie mają działanie antyoksydacyjne, co może powodować korzystny wpływ kawy w schorzeniach kardiologicznych, cukrzycy i nowotworach. Kawa dzięki zawartości garbników może przeciwdziałać procesom powodującym próchnicę zębów. Nie powinny jej jednak spożywać osoby z nadciśnieniem tętniczym po 65. Roku życia. Kofeina jest najważniejszą substancją czynną odpowiedzialną za działanie kawy.3. Pić czy nie pić?
Odpowiedź na pytanie, czy picie kawy jest szkodliwe, nie jest prosta, a wynika to z faktu, że oddziaływanie składników kawy na organizm ludzki zależy od wielu czynników: sposobu uprawy, częstości spożywania, kondycji oraz warunków zdrowotnych osoby pijącej kawę. Należy pamiętać o rozsądnych ilościach oraz osobistych ograniczeniach, aby podczas spożywania kawy doznawać przede wszystkim tych przyjemnych wrażeń.
