Kaloryczność diety poniżej wartości PPM – dlaczego się nie sprawdza
Spis treści
1. <extra_id_0> Czy jest PPM Polski? <extra_id_1>. <extra_id_2>
Jej wartość zależy od płci, wieku, masy ciała, masy tkanki mięśniowej. U kobiet wartość PPM jest średnio o kilka procent niższa niż u mężczyzn ze względu na mniejszą zawartość tkanki mięśniowej. Podstawowa przemiana materii (PPM) to ilość energii konieczna do zachowania podstawowych funkcji życiowych, jak oddychanie, praca układów, utrzymanie stałej temperatury ciała, procesy regeneracji. Im większa masa ciała, tym wyższa wartość PPM. Aby oszacować wartość PPM, należy uwzględnić kilka zmiennych. PPM stanowi największą część dobowego zapotrzebowania energetycznego człowieka.2. Jak wyliczyć wartość PPM
W badaniu Miller S., Milliron B.J., Woolf K. U 38 kobiet zmierzono wartości PPM z wykorzystaniem kalorymetrii pośredniej. Najbardziej trafny okazał się wzór zaproponowany przez Owena O.E. I wsp., który wygląda następująco. Jeora. Z badania wynika, że wykorzystanie wymienionych wzorów sprawiało, że przeszacowywano wartość PPM w odniesieniu do wyników kalorymetrii. Wartość PPM można obliczyć na podstawie wzorów, najczęściej wykorzystywane są wzory Harrisa-Benedicta i Mifflina-St.3. Dla kobiet nieuprawiających intensywnie sportu
PPM = 795 + 7, 18 × masa ciała [kg].4. Dla kobiet uprawiających sport
PPM = 95, 272 × FFM [kg] + 2026, 161 Osoby ćwiczące rekreacyjnie, które chcą zredukować ilość tkanki tłuszczowej, mogą wykorzystać wzór Harrisa-Benedicta, wzór Mifflina-St. PPM to największa, lecz nie jedyna składowa dziennego zapotrzebowania energetycznego. Z badania wynika, że u osób uprawiających intensywnie sport najlepiej sprawdza się wzór Cunninghama uwzględniający zawartość beztłuszczowej masy ciała (FFM). Jeora lub wyciągnąć średnią z wyników uzyskanych z różnych dostępnych wzorów. PPM = 50, 4 + 21, 1 × masa ciała [kg] Weijs P.J. I ten Haaf T. Przeprowadzili podobną analizę z udziałem sportowców amatorów.5. Jak wyliczyć CPM
Poziom aktywności fizycznej (PAL) należy oszacować z uwzględnieniem 3 poziomów.Mała aktywność – PAL: 1, 4–1, 69Umiarkowana aktywność – PAL: 1, 7–1, 99Wysoka aktywność – PAL: 2, 0–2, 4 CPM liczymy na podstawie wzoru: PPM × PAL. Jeśli chcemy więc zmniejszyć tkankę tłuszczową, konieczne jest zredukowanie przyjmowanych kilokalorii. Dlaczego? Nadal aktualne są zalecenia przedstawione w Normach żywienia dla populacji Polski. Wyliczona wartość CPM to dzienne zapotrzebowanie energetyczne, którego zaspokojenie pozwala utrzymać aktualną masę ciała. Nie jest jednak dobrym pomysłem obniżanie kaloryczności diety poniżej poziomu PPM. CPM to liczba kilokalorii wydatkowanych każdego dnia, uwzględniająca oprócz PPM także energię wykorzystywaną w codziennej aktywności.6. Konsekwencje diety o kaloryczności niższej niż wartość PPM
Należy wziąć pod uwagę także ciepłotwórcze działanie pokarmu, czyli okresowy wzrost natężenia przemiany materii związany z trawieniem pokarmu, wchłanianiem i metabolizmem związków odżywczych. Dla przykładu – jeśli przyjmujemy 2000 kcal z jedzeniem, ok. 200 kcal zostanie wykorzystane do samej termogenezy poposiłkowej. Warto przytoczyć badanie Müllera M.J. I wsp., które przebiegało w 3 etapach. Pozwoliło to zobrazować, jak organizm reaguje na tego rodzaju dietetyczne wahania. Wyniki eksperymentu pokazują, jak szybko dochodzi do utraty beztłuszczowej masy ciała (w tym mięśni) przy spożyciu kalorycznym poniżej PPM. Co więcej – ponowne zwiększenie kaloryczności diety może powodować nagły przyrost masy ciała. Niestety każda restrykcja kaloryczna wiąże się z ryzykiem spadku tempa PPM oraz utratą masy mięśniowej. Uczestnicy w grupie pierwszej spożywali średnio ok. 1200 kcal każdego dnia, uczestnicy w grupie drugiej naprzemiennie przez 11 dni stosowali dietę restrykcyjną (1400 kcal/dzień) i dietę bez ograniczeń – przez 3 dni mogli jeść zgodnie ze swoimi preferencjami (średnio 2000 kcal/dzień). W 3. Tygodniu w grupie pierwszej diametralnie spadła wartość spoczynkowej przemiany materii i obniżyła się znacznie w zestawieniu z wartością spoczynkową w grupie drugiej. Po zakończonej interwencji żywieniowej, która trwała 8 tygodni, następował okres, w którym uczestnicy przestrzegali diety zgodnej z ich wyliczonym zapotrzebowaniem (nie była to dieta deficytowa). W przebiegu badania zawartość tkanki tłuszczowej systematycznie spadała do 8. Tygodnia w grupie pierwszej, jednak po okresie włączenia diety normokalorycznej zwiększyła się i osiągnęła wartość wyjściową. Mann T. I wsp. Na podstawie przeglądu literatury oszacowali, że ok. ⅓ osób stosujących diety redukcyjne po ich zakończeniu ostatecznie przybiera na wadze więcej, niż utraciła. Odpowiednio zaplanowana dieta powinna dostarczać określonych ilości pierwiastków i witamin. Jeśli chcemy obniżyć masę ciała, nie powinniśmy drastycznie ograniczać kaloryczności diety, szczególnie poniżej wartości PPM. Warto postawić na aktywność fizyczną i poprawę jakości żywienia. Codzienne funkcjonowanie oraz aktywność fizyczna wymagają dodatkowej energii, nawet jeśli celem jest zredukowanie masy ciała. Stanowi to ok. 10% CPM. Liczne eksperymenty obrazują, jakie skutki może mieć nadmierny deficyt energetyczny. Uczestnicy spożywali w ciągu dnia: – etap I: +50% kcal (1 tydzień)*, – etap II: −50% kcal (3 tygodnie)*, – etap III: +50% kcal (2 tygodnie)*.*w stosunku do dziennego całkowitego zapotrzebowania (PPM stanowi ok. 70% codziennych wydatków – kaloryczność diety uczestników zdecydowanie nie pokrywała tej wartości). Na poszczególnych etapach zaobserwowano następujące zmiany, średnio: – etap I: +1, 8 kg, – etap II: −6 kg, utrata FFM 159 g/dzień, utrata tłuszczu 114 g/dzień, – etap III: +3, 5 kg. Utrata ta bywa nawet większa niż ubytek tłuszczu. Im więcej tkanki mięśniowej, tym wyższa wartość PPM, wraz z jej utratą organizm wydatkuje mniej energii. W badaniu Davoodi’ego S.H. I wsp. Porównywano efekty kilkutygodniowej diety redukcyjnej z dietą o zmiennej kaloryczności. Spoczynkowa przemiana materii w obu grupach nie różniła się istotnie w pierwszych 3 tygodniach badania. Kto utracił więcej tkanki tłuszczowej? W grupie drugiej w 70. Dniu badania odnotowano istotne zmniejszenie zawartości tkanki tłuszczowej (średnio o 4, 78 kg), w grupie pierwszej nie odnotowano żadnej istotnej zmiany. Nie bez przyczyny w większości przypadków diety redukcyjne nie spełniają swojej funkcji. Dieta o kaloryczności niższej niż wartość PPM, pomijając jej wątpliwą skuteczność, jest niezwykle trudna do zbilansowania. Z perspektywy dietetyka wyzwaniem jest planowanie dobrze zbilansowanych diet poniżej np. 1400 kcal, szczególnie pod kątem zawartości np. Wapnia (1000 mg dziennie). Im niższa kaloryczność diety, tym wyższe ryzyko utraty tkanki mięśniowej i większy spadek tempa metabolizmu. PPM to niezbędna do prawidłowego funkcjonowania liczba kilokalorii.