Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Jaki tłuszcz wybrać do smażenia wigilijnych dań, do wypieków i sałatek

Strona główna Artykuły Jaki tłuszcz wybrać do smażenia wigilijnych dań, do wypieków i sałatek

Jaki tłuszcz wybrać do smażenia wigilijnych dań, do wypieków i sałatek

Odpowiednio dobrane tłuszcze nie tylko wzbogacają smak potraw, ale także mogą zapewnić korzyści zdrowotne, jednak pod warunkiem, że są wysokiej jakości. Przygotowywanie wigilijnych potraw to nie tylko element tradycji, ale także wyjątkowa okazja do zadbania o jakość składników, które mają wpływ na smak i wartość odżywczą dań. Ważne, by zwrócić uwagę na ich rodzaj, sposób użycia i wybierać te, które najlepiej pasują do charakteru wigilijnych dań. Wybór tłuszczów, które stanowią ważny składnik większości świątecznych przysmaków – od smażonej ryby, przez wypieki, aż po sałatki – ma tu kluczowe znaczenie.

Spis treści

1. Rodzaje tłuszczów i ich wpływ na zdrowie

Kazaz i wsp. 2021). Ze względu na wrażliwość na wysoką temperaturę najlepiej stosować je na zimno. Zgodnie z normami żywienia dla populacji Polski, spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych powinno być ograniczane do minimum, aby zmniejszyć ryzyko zdrowotne (M. Dobór odpowiednich tłuszczów ma więc ogromny wpływ na nasze zdrowie. Tłuszcze roślinne, a zwłaszcza te bogate w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, wspierają zdrowie serca i mózgu. Tłuszcze wielonienasycone, obecne w oleju lnianym czy słonecznikowym, dostarczają cennych kwasów omega-3 i omega-6, które są kluczowe dla funkcjonowania układu krążenia i zdrowia mózgu. Tłuszcze zwierzęce charakteryzują się wysoką zawartością nasyconych kwasów tłuszczowych, których nadmierna konsumpcja jest powiązana ze wzrostem ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia i zaburzeń lipidowych, m.in. Podwyższonego poziomu cholesterolu LDL („złego” cholesterolu). Jarosz i wsp. 2020). Dzięki mądremu wyborowi olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych możemy czerpać korzyści zdrowotne i jednocześnie minimalizować ryzyko związane z ich nadmiarem. Oliwa z oliwek extra virgin i olej rzepakowy to doskonałe źródła zdrowych kwasów tłuszczowych, które działają przeciwutleniająco i mają korzystny wpływ na organizm (S.

2. Jaki tłuszcz do smażenia wybrać

Poza tym nie powinien mieć wysokiej zawartości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które są podatne na utlenianie i degradację w wysokich temperaturach. Ryba jest niewątpliwie jedną z najbardziej charakterystycznych świątecznych potraw, podaje się ją w różnych postaciach, ale najbardziej popularna jest wersja smażona. Tłuszcze wielonienasycone, takie jak olej słonecznikowy czy z pestek winogron, łatwo się rozkładają, co może prowadzić do powstawania niekorzystnych dla zdrowia związków – wolnych rodników i utlenionych lipidów. Najlepszy tłuszcz do smażenia ryby powinien charakteryzować się wysoką temperaturą dymienia, aby nie dochodziło do jego przypalania i powstawania szkodliwych substancji.

3. <extra_id_0> Oliwa <extra_id_1> Oliwa <extra_id_2> Oliwa English: Oliwa

Choć jej temperatura dymienia wynosi 190–210°C, to warto pamiętać, że punkt dymienia nie jest jedynym kryterium oceny przydatności tłuszczu do obróbki termicznej. Nyam, K. Oliwa z oliwek, zwłaszcza w wersji extra virgin, uznawana jest za jeden z najzdrowszych tłuszczów roślinnych. Kluczowe znaczenie ma stabilność chemiczna oliwy, która chroni przed powstawaniem szkodliwych związków podczas smażenia (K. Ken 2014). Wyróżnia się wysoką odpornością na utlenianie, co sprawia, że jest odpowiednia zarówno do krótkiego, jak i umiarkowanie długiego smażenia.

4. Masło klarowane

Jeżeli jednak nie używamy go na co dzień i nie występują u nas choroby układu krążenia czy zaburzenia lipidowe, wyjątkowo możemy z niego skorzystać podczas przygotowywania niektórych wigilijnych potraw (H. Masło klarowane jest popularnym produktem używanym do smażenia dzięki wysokiej temperaturze dymienia (wynoszącej ok, 250°C), która zapewnia stabilność w trakcie obróbki cieplnej. Mojska 2019). Należy jednak pamiętać, że nie jest to dobry wybór ze względu na zawartość cholesterolu i ogólny profil kwasów tłuszczowych.

5. Najlepszy tłuszcz do wypieków

Najlepszy tłuszcz do wypieków zależy od rodzaju ciasta i efektu, jaki chce się uzyskać. Istnieje jednak kilka rodzajów, które świetnie sprawdzą się w większości ciast.

6. Masło

Zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych zapewnia odpowiednią strukturę, szczególnie w ciastach maślanych i kruchych. Pancharoen, B. Vattanakul 2019). Nadaje wypiekom niepowtarzalny smak i delikatną, kruchą teksturę. Masło ma jednak niską temperaturę dymienia, dlatego w przypadku pieczenia w wysokich temperaturach warto wybrać masło klarowane (S. Leelawat, S. Masło jest klasycznym wyborem do wypieków, szczególnie w przypadku ciast, ciasteczek, czy babek.

7. Masło klarowane

Mojska 2019). Posiada wysoki punkt dymienia, co sprawia, że jest bardziej odporne na utlenianie podczas pieczenia (H. Masło klarowane to idealna alternatywa, gdy zależy nam na stabilności w wysokich temperaturach.

8. Najlepszy tłuszcz do sałatek i potraw na zimno

Najlepsze tłuszcze do sałatek i potraw na zimno to te, które są bogate w jednonienasycone lub wielonienasycone kwasy tłuszczowe.

9. <extra_id_0> Oliwa <extra_id_1> Oliwa <extra_id_2> Oliwa English: Oliwa

Nadaje potrawom lekki smak, który doskonale komponuje się z warzywami i ziołami. Gorzynik-Debicka i wsp. 2018). Jest bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe i przeciwutleniacze, które pomagają chronić organizm przed stresem oksydacyjnym. Ponadto oliwa z oliwek jest stabilna w temperaturze pokojowej, dlatego jest idealnym składnikiem sałatek i dressingów (M. Oliwa z oliwek, szczególnie w wersji extra virgin, to jeden z najlepszych wyborów do sałatek.

10. Majonez roślinny

Przygotowywany bez jajek, na bazie oleju roślinnego (np. Rzepakowego lub słonecznikowego), charakteryzuje się niższą zawartością tłuszczów nasyconych, ale zachowuje przy tym kremową konsystencję i smak tradycyjnego majonezu. Dla osób poszukujących zdrowszej alternatywy doskonałym wyborem jest majonez roślinny. Majonez to jeden z najpopularniejszych dodatków do sałatek świątecznych, jednak tradycyjna wersja na bazie jajek i oleju roślinnego bywa dość kaloryczna i zawiera spore ilości nasyconych kwasów tłuszczowych.
Zródło

Berasategi I. et al., Stability of avocado oil during heating: comparative study to olive oil, „Food Chemistry” 2012, 132(1), 439–46.
Gorzynik-Debicka M. et al., Potential Health Benefits of Olive Oil and Plant Polyphenols, „International Journal of Molecular Sciences” 2018, 19(3), 686.
Guillaume C., De Alzaa F., Ravetti L., Evaluation of chemical and physical changes in different commercial oils during heating, „Acta Scientific Nutritional Health” 2018, 2(6), 2–11.
Harwood J.L., Polyunsaturated Fatty Acids: Conversion to Lipid Mediators, Roles in Inflammatory Diseases and Dietary Sources, „International Journal of Molecular Sciences” 2023, 24(10), 8838.
Jarosz M. et al., Normy żywienia człowieka dla populacji Polski i ich zastosowanie, ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/normy_zywienia_2020web.pdf (21.12.2024).
Kazaz S. et al., Plant monounsaturated fatty acids: Diversity, biosynthesis, functions and uses, „Progress in Lipid Research” 2022, 85, 101138.
Krzymański J. et al., Olej rzepakowy – nowy surowiec, nowa prawda, pspo.com.pl/publications/f9ca1f8ff6f7f7739ade4e6d4dcfaba4450d7ce5.pdf (18.12.2024).
Maki K.C., Dicklin M.R., Kirkpatrick C.F., Saturated fats and cardiovascular health: Current evidence and controversies, „Journal of Clinical Lipidology” 2021, 15(6), 765–772.
Mojska H., Masło klarowane – co warto wiedzieć?, ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/maslo-klarowane-co-warto-wiedziec/ (18.12.2024).
Nyam K., Ken K., A Comparative Study of Stability of Extra Virgin Olive Oil, Virgin Coconut Oil and Grape Seed Oil against Domestic Deep Frying, „Journal of Food Science and Engineering” 2014, 4, 71–81.
Pancharoen S., Leelawat B., Vattanakul S., Using texture properties for clustering butter cake from various ratios of ingredient combination, „Journal of Food Measurement and Characterization” 2019, 13(10), 1007.