Szukaj
Język
Jackfruit – owoc chlebowca jako zamiennik mięsa
Spis treści
1. Czym jest dżakfrut?
Ta wiecznie zielona roślina, inaczej nazywana drzewem bochenkowym, należy do rodziny morwowatych. Chlebowiec osiąga wysokość 10–30 m, a jego owoce uznawane są za największe na świecie. Dojrzałe dżakfruty są ciemnożółte lub jasnobrązowe, a ich twardą skórę pokrywają kolce. Warto dodać, że jadalny jest zarówno miąższ, jak i pestki owocu. Jackfruit, znany także jako dżakfrut, to owoc chlebowca różnolistnego (łac. Pochodzi z Indii, ale uprawiana jest także na innych obszarach charakteryzujących się klimatem tropikalnym, m.in. W Brazylii, Tajlandii i Indonezji. Rosną w specyficzny sposób, ponieważ wyrastają bezpośrednio z pnia. Owoce cechują się owalnym kształtem, mogą mieć 1 m długości i ważyć 50 kg, jednak przeciętny ciężar wynosi ok. 10 kg. Z jednego młodego chlebowca można uzyskać ok. 200 dżakfrutów rocznie, natomiast starsze drzewa wydają nawet 500 owoców w ciągu roku. Artocarpus heterophyllus).2. <extra_id_0> Translate this page <extra_id_1> Switch <extra_id_2> Polish: Switch <extra_id_3> Switch <extra_id_4> Przejdź na:
Porównywany jest do brzoskwini lub mango. Niedojrzały, zielony dżakfrut ma natomiast neutralny smak, a jego miąższ po obróbce termicznej w konsystencji podobny jest do kurczaka lub wieprzowiny. Tak jak w przypadku innych owoców intensywność smaku dżakfrutów zależy od stopnia dojrzałości. Można spotkać się również ze stwierdzeniem, że przypomina połączenie banana z ananasem. Właśnie dlatego coraz częściej wykorzystuje się go jako zamiennik mięsa. Te o żółtej barwie mają charakterystyczny owocowy aromat i słodki egzotyczny smak.3. Wartości odżywcze
Dżakfrut stanowi cenne źródło witamin i składników mineralnych. W dżakfrucie znajdują się witaminy A, C, B1, B2, B3, B6, kwas foliowy, magnez, wapń, żelazo i cynk. Ze względu na zawartość białka i zdrowych tłuszczów wartościowe są również pestki owocu. Kaloryczność zielonych owoców jest znacznie mniejsza i wynosi ok. 30 kcal. Wyróżnia się przede wszystkim dużą ilością potasu – zawiera go więcej niż banany, które uznawane są za pokarm obfitujący w ten pierwiastek. Ponadto obecne są w nim także lignany, flawonoidy oraz karotenoidy, które wywierają korzystny wpływ na zdrowie. Dojrzały dżakfrut w 100 g dostarcza ok. 95 kcal.4. Zastosowanie dżakfruta
Używa się go również do dżemów, galaretek, koktajli oraz wypieku ciast. W formie suszonej nadaje się do domowych batoników musli, owsianki czy granoli. Należy jednak podkreślić, że wymagają one obróbki termicznej. Coraz częściej spotykany jest w wegańskich burgerach, kebabach, gulaszach. Ponadto w postaci wysuszonej i zmielonej wykorzystywany jest do zagęszczania zup oraz sosów. Dżakfrut wykorzystuje się zarówno jako składnik deserów, jak i dań wytrawnych. Bardzo dobrze komponuje się z kokosowym aromatem. Niedojrzałe owoce stosuje się w daniach wytrawnych. Ugotowany i odpowiednio przyprawiony dżakfrut strukturą doskonale imituje mięso. Świetnie sprawdza się jako zamiennik szarpanej wołowiny. Należy jednak zaznaczyć, że pod względem wartości odżywczych nie można go traktować na równi z mięsem, gdyż dżakfrut zawiera tylko niewielkie ilości białka, a w jego składzie przeważają węglowodany. Świeży miąższ z dojrzałych owoców można dodawać do sałatek lub jeść na surowo jako słodką przekąskę.5. Właściwości zdrowotne
Dżakfrut charakteryzuje się wysoką aktywnością antyoksydacyjną. Związki te opóźniają lub redukują procesy utleniania, które przyczyniają się do uszkadzania tkanek i powstawania procesów zapalnych. Ze względu na wysoką zawartość potasu dżakfrut wspiera układ krążenia, przyczynia się do obniżenia ciśnienia krwi i zapobiega wystąpieniu zawału. Badania dowodzą, że flawonoidy izolowane z owoców chlebowca wykazują właściwości przeciwzapalne – hamują uwalnianie związków świadczących o stanie zapalnym w organizmie (S. Hsu, G. Fitoskładniki, takie jak lignany, saponiny i izoflawony, działają przeciwwrzodowo, przeciwnowotworowo i przeciwstarzeniowo. Baliga i wsp. 2011). Ruiz-Montañez i wsp. 2014). Wspomaga on proces trawienia, reguluje pracę jelit, zapobiega zaparciom, a także chroni przed rakiem jelita grubego. Wapń wpływa na zdrowie kości, żelazo zapobiega anemii, a magnez przyczynia się do właściwego funkcjonowania układu nerwowego. Wynika to z obecności cennych związków bioaktywnych. Odpowiadają za to składniki zaliczane do przeciwutleniaczy, takie jak kwas askorbinowy (witamina C), karotenoidy oraz flawonoidy. Obecność antyoksydantów zmniejsza więc ryzyko rozwoju wielu chorób, m.in. Miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca, a także schorzeń neurodegeneracyjnych (np. Choroby Alzheimera). Ponadto witamina B6 pomaga obniżyć stężenie homocysteiny we krwi, co przekłada się na prawidłowe funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Fang, Ch. Yen 2008). Zapobiegają także nadciśnieniu (M. Naukowcy sugerują, że substancje obecne w dżakfrucie zmniejszają mutagenność aflatoksyny (związek rakotwórczy) i mogą przeciwdziałać nowotworom (G. Korzyści zdrowotne wynikają także z zawartości błonnika pokarmowego. Ważną rolę odgrywają również obecne składniki mineralne. Warto podkreślić, że owoce chlebowca – oprócz tego, że są smaczne – mają też korzystny wpływ na zdrowie.6. Przykładowe przepisy
Dżakfrut odcedzić i opłukać. Posiekać cebulę oraz czosnek, połączyć z przyprawami i pozostałymi składnikami.3. Rozgrzać patelnię, całość smażyć na średnim ogniu ok. 15 minut. Dodatkowa informacja: Zamarynowany dżakfrut można też przygotować w piekarniku. Składniki: – dżakfrut (zielony) – puszka, – cebula – ½ sztuki, – czosnek – 2 ząbki, – olej rzepakowy – 2 łyżki, – sok z cytryny – łyżka, – sos sojowy – 2 łyżki, – keczup – 2 łyżki, – papryka wędzona – łyżeczka, – papryka chili – ¼ łyżeczki, – kmin rzymski – ¼ łyżeczki, – pieprz i sól do smaku. Pokroić twarde części, pozostałe rozdrobnić ręcznie lub widelcem.2. Wymieszać, pozostawić na kilka godzin (najlepiej wstawić na noc do lodówki).4. W razie konieczności podczas smażenia można dodać niewielką ilość wody. Czas pieczenia wynosi ok. 30–40 minut w 180–200°C. Sposób przygotowania1.7. Gulasz z dżakfrutem
Olej rozgrzać na patelni. Dodać plasterki marchwi, dusić przez 5 minut.3. Przyprawić, dodać passatę oraz sos sojowy, gotować ok. 30 minut pod przykryciem.5. Pozostawić na średnim ogniu, aż warzywa będą miękkie.6. Składniki: – dżakfrut (zielony) – puszka, – marchew – sztuka, – cukinia – sztuka, – papryka – sztuka, – passata pomidorowa – szklanka, – cebula – sztuka, – czosnek – 3 ząbki, – olej rzepakowy – łyżka, – sos sojowy – 2 łyżki, – przyprawy: sól, pieprz, liść laurowy, ziele angielskie, papryka wędzona. Zeszklić pokrojoną w kostkę cebulę i posiekany czosnek.2. Dżakfrut opłukać, pokroić w kostkę i wrzucić na patelnię.4. Na koniec wrzucić cukinię i paprykę. Podawać z kaszą, ryżem, makaronem lub pieczywem. Sposób przygotowania1.8. Curry z dżakfrutem
Na patelni rozgrzać oliwę. Dodać obraną i pokrojoną dynię oraz dżakfrut. Wlać mleczko kokosowe, dodać żółtą pastę curry i przyprawy.4. Podawać z ugotowanym ryżem posypane świeżą kolendrą. Sposób przygotowania: 1. Zeszklić pokrojoną w piórka cebulę i posiekany czosnek.2. Dusić ok. 5–10 minut.3. Wszystkie składniki wymieszać, dusić na małym ogniu przez ok. 20 minut.5. Składniki: – dżakfrut (zielony) – puszka, – mleczko kokosowe – puszka, – dynia – ½ małej sztuki, – cebula – sztuka, – czosnek – 2 ząbki, – żółta pasta curry – 2 łyżeczki, – oliwa – łyżka, – garam masala – ½ łyżeczki, – sól i pieprz do smaku.
