Szukaj
Język
Halibut – wartości odżywcze i właściwości zdrowotne największej morskiej flądry
Spis treści
1. Halibut – opis gatunku i występowanie
Jednak halibut od innych ryb odróżnia się nie tylko wielkością, ale również kształtem. Spodnia część halibuta jest jasna i, w porównaniu do grzbietu, dość delikatna. Wypukłe oczy zapewniają rybie szerokie pole widzenia. Te dwie cechy czynią halibuta niebezpiecznym podwodnym drapieżnikiem. Najlepiej odnajdują się na głębokości 200–1600 metrów, chociaż udokumentowano również osobniki żyjące i polujące na głębokości aż 2200 metrów. Zamieszkują głównie północne obszary Oceanu Atlantyckiego, wody przybrzeżne Kanady, Grenlandii i Islandii. Ciekawostką jest, że niewielka populacja halibutów zamieszkuje również wody naszego rodzimego Morza Bałtyckiego. Zdecydowanie częściej można jednak spotkać halibuta czarnego i granatowego. Halibut (Hippoglossus hippoglossus) to drapieżna ryba morska, w Polsce spotykana również pod nazwą kulbak. Ciało halibuta jest asymetryczne, płaskie i owalnie wydłużone, pokryte drobnymi łuskami koloru czarnego, rzadziej wpadającymi w ciemnoniebieski lub oliwkowy odcień. Specyficzna budowa ciała wbrew pozorom nie utrudnia halibutowi polowania. Dodatkowym atutem jest duży otwór gębowy wyposażony w ostre zęby. Halibuty są rybami głębinowymi, oznacza to, że żyją na bardzo dużych głębokościach. Ryby te dobrze czują się w zimnych akwenach. Można spotkać je również w wodach Morza Północnego i Morza Białego. Na rynku najbardziej pożądanym gatunkiem jest osiągający pokaźne rozmiary halibut atlantycki. Inną odmianą ryby jest rzadko sprowadzany do naszego kraju halibut pacyficzny. Halibut jest największym przedstawicielem ryb z rodziny flądrowatych, niektóre okazy osiągają długość nawet 3, 5 m i ważą ponad 200 kg.2. Halibut – wartości odżywcze
W 100 g halibuta możemy znaleźć 20, 1 g białka, dla porównania w łososiu 19, 9 g, a w pstrągu 18 g. Cecha ta sprawia, że halibut jest rybą polecaną w szczególności osobom, które w swojej diecie przestrzegają bilansu energetycznego. Halibut jest również źródłem witamin B6, B12, A, E, PP i D. Mówi się, że jest jedną z najsmaczniejszych ryb, jaką można dostać obecnie na rynku. Świeżą rybę można dostać na zamówienie. Kilogram świeżego filetu z halibuta kosztuje obecnie około 120 zł. Mimo że cena jest stosunkowo wysoka, warto raz na jakiś czas wprowadzić halibuta do swojej diety (poniżej przedstawimy wam kilka ciekawych przepisów). Oto tabela przedstawiająca wartości odżywcze 100 g filetu z halibuta: Źródła: Halibut, Atlantic and Pacific, USDA National Nutrient Database for Standard Reference, ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/4518 (26.02.2018).Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, pod red. Ryby i ich przetwory odgrywają w żywieniu człowieka bardzo istotną rolę. Wartości te nieznacznie od siebie odbiegają, jednakże halibut jako ryba chuda różni się od wyżej wymienionych niską wartością energetyczną, w 100 g ryby jest około 90 kcal (dwa razy mniej niż w łososiu). Oprócz dużej zawartości białka i niewielkiej kaloryczności halibut zawiera w sobie sporo potasu (435 mg/100 g), fosforu (236 mg/100 g) i selenu (45, 6 µg/100 g). Halibut jest rybą cenioną za swój charakterystyczny smak, jego mięso jest białe, kruche i niezwykle soczyste. Mimo wszystko ryba w formie świeżej (niemrożona przed zakupem) to prawdziwa rzadkość, nawet w sklepach rybnych. Tu pojawia się jednak kolejny kłopot – cena. Sprawa wygląda jednak inaczej, gdy mowa o filetach mrożonych, ceny zaczynają się od 40 zł. Dodatkową zaletą filetów z halibuta jest niewielka ilość ości. Jarosza M., Warszawa 2012. Są nie tylko dobrym źródłem zdrowych tłuszczów i witamin w nich rozpuszczalnych, ale również świetnym źródłem wysoko przyswajalnego białka.3. Halibut – właściwości zdrowotne i przeciwwskazania
Kwasy z rodziny omega-3 biorą aktywny udział w kształtowaniu się układu nerwowego i jego prawidłowym działaniu już od momentu życia płodowego. Kwasy omega-3 odgrywają również istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu narządu wzroku, są bowiem składnikiem siatkówki oka. Głównym źródłem pokarmowym omega-3 w diecie są ryby morskie. Tak się składa, że w grupie tej również najczęściej pojawia się wada wzroku zwana zwyrodnieniem plamki żółtej. Można więc śmiało stwierdzić, że odpowiednia podaż ryb morskich, w tym halibuta, może przyczynić się do zmniejszenia częstotliwości występowania wad wzroku w wieku dojrzałym. Badania udowodniły, że dieta bogata w kwasy tłuszczowe omega-3 ogranicza epizody bólowe w chorobie zwyrodnieniowej stawów. Działanie przeciwzapalne kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3 sprawdza się w przypadku chorób naczyniowo-sercowych. Krótko mówiąc – mają działanie antyaterogenne. Spowodowane jest to możliwością gromadzenia się znacznych ilości metali ciężkich w ciele ryby morskiej. Zgodnie z Rozporządzeniem Komisji Unii Europejskiej nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 roku dopuszcza się spożywanie mięsa ryb, w których stężenie rtęci jest mniejsze niż 0, 050 mg/kg. Kobietom ciężarnym zaleca się więc wyłączenie halibuta z diety na rzecz innych równie smacznych ryb. Obecność tych związków w diecie ma szczególne znaczenie zdrowotne. Udowodniono, że kobiety spożywające odpowiednią ilość kwasów tłuszczowych omega-3 rodzą dzieci o wyższym ilorazie inteligencji, niż te, u których występują deficyty tego składnika. Długotrwały niedobór omega-3 w diecie może przyczynić się do rozwoju dysfunkcji narządu wzroku (krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm i inne). Przekrojowe badania spożycia tych ryb udowodniły, że najmniejsze ich ilości spożywają osoby po 60. Roku życia. Choroba ta jest jedną z najczęstszych przyczyn utraty wzroku w wieku dojrzałym. Zawarte w halibucie kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 znajdują również zastosowanie jako remedium na zwyrodnieniowe choroby stawów. Kwasy tłuszczowe omega-3 zawarte w mięsie i oleju z halibuta mają bowiem silne działanie przeciwzapalne. Omega-3 zmniejszają ryzyko powstawania zakrzepów, utrzymują dobrą kondycję naczyń krwionośnych, obniżają stężenie trójglicerydów i cholesterolu całkowitego w surowicy krwi. Pomimo że halibut jest bardzo wartościową i smaczną rybą, nie jest zalecany w diecie kobiet ciężarnych. Najczęściej mowa tu o rtęci, która z łatwością magazynuje się w tkankach halibuta. Jak wcześniej wspomniano, jest to ryba osiągająca pokaźne rozmiary i dojrzały wiek, co sprzyja magazynowaniu się niebezpiecznych dla płodu metali ciężkich. Jak większość ryb morskich halibut jest dobrym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, w 100 g mięsa znajduje się 0, 29 g WNKT należących do rodziny omega-3.4. Halibut – przepisy
Wiosenna piccata z halibutem Przepis idealny na lekki wiosenny obiad, chociaż równie dobrze jest dobrym wyborem jako danie główne na romantycznej kolacji we dwoje. Jest lekkie, smaczne i bardzo proste w przygotowaniu – spróbujcie sami, a się przekonacie.5. Składniki na 2 porcje:
– 300 g filetu z halibuta, – 3 łyżki soku z limonki, – 200 ml bulionu rybnego, – 4 łyżeczki masła (82% zawartości tłuszczu), – 4 łyżki zielonych oliwek marynowanych, – 3 ząbki czosnku, – pęczek posiekanego szczypiorku, – pęczek posiekanego koperku, – por (jego jasna część), – przyprawy: sól i pieprz cytrynowy.6. Sposób przygotowania
Dodajemy bulion rybny, sok z limonki, masło, chwilę dusimy do momentu odparowania części bulionu – zaleca się zredukowanie go do połowy, zanim dodamy upieczoną uprzednio rybę. Danie możemy podawać z pieczywem lub ryżem brązowym w zależności od upodobań. Rybę przygotowujemy na parze lub podpiekamy przez krótki czas w papilocie. Po dodaniu filetów z halibuta dorzucamy drobno posiekaną zieleninę, oliwki, sól i pieprz. Halibut na szpinaku z ostrym sosem cytrynowymJest daniem, którego przygotowanie nie zajmie dłużej niż 20 minut, jest pyszne lekkie i dzięki nutce chili bardzo wyraziste. Na rozgrzaną i natłuszczoną masłem patelnię wrzucić drobno posiekanego pora i przeciśnięty przez praskę czosnek.7. Składniki 2 porcje:
– 400 g fileta z halibuta, – 150 g świeżego szpinaku, – cytryna, – ½ główki czosnku, – 6 łyżeczek masła (82% zawartości tłuszczu), – 1 lub 2 małe papryczki chili (w zależności od upodobań), – łyżka oleju rzepakowego, – przyprawy: sól i pieprz.8. Sposób przygotowania
Na patelnię wrzucamy umyty szpinak, dodajemy szczyptę soli i dokładnie mieszamy. Rybę podsmażamy delikatnie na maśle, po czym zmniejszamy ogień i dusimy chwilę pod przykryciem. Skrapiamy wszystko delikatnie sokiem z cytryny i ozdabiamy danie grillowanym plasterkiem cytryny. Halibut to ryba dla wymagających – pyszna, bardzo wartościowa i zdrowa, a przy tym trudno dostępna i stosunkowo droga. Jej smak z pewnością przypadnie wam do gustu. Pamiętajcie o tym, że spożywanie ryb jest bardzo ważnym elementem zdrowej i urozmaiconej diety. Oba warzywa podsmażamy na dobrze rozgrzanej patelni na oleju rzepakowym – na małym ogniu, aby ich nie przypalić (to może zepsuć całe nasze starania). W międzyczasie przygotowujemy rybę, doprawiając ją jedynie solą i pieprzem. Po przygotowaniu ryby wykładamy ją na przygotowany wcześniej szpinak. Danie jest gotowe do podania. Warto jednak w ramach urozmaicenia jadłospisu przygotować ją raz na jakiś czas w swojej kuchni. Zachęcamy was serdecznie do wypróbowania naszych przepisów. Papryczkę chili kroimy na pół i pozbywamy się pestek, czosnek obieramy z łupinek i kroimy w cieniutkie plasterki.
