Szukaj
logo
Szukaj
Artykuł jest w trybie podglądu

Goździki – właściwości prozdrowotne i zastosowanie w kuchni

Strona główna Artykuły Goździki – właściwości prozdrowotne i zastosowanie w kuchni

Goździki – właściwości prozdrowotne i zastosowanie w kuchni

Goździki są chętnie używane w kuchni – szczególnie w okresie świątecznym.. Przyprawa nadaje daniom wyjątkowy smak oraz aromat, lecz goździki warto włączyć do diety także z uwagi na ich prozdrowotne właściwości.

Spis treści

1. Goździki – podstawowe informacje

Goździkowiec (Syzygium aromaticum) jest wysokim drzewem kwitnącym w strefie tropikalnej i subtropikalnej dwa razy w roku. Wyrastające na nim owoce są jadalne, a swoje zastosowanie znajdują m. in. w produkcji przypraw czy lekarstw (D. F. Cortés-Rojas, C. R. Fernandes de Souza, W. P. Oliveira 2014). Goździki, czyli nierozkwitłe i wysuszone pąki goździkowca, to cenna przyprawa korzenna wykorzystywana od wieków na całym świecie. Jej nazwa wywodzi się z języka greckiego i oznacza „płatek orzecha”. Goździki pochodzą z Indonezji z Wysp Maluku, skąd trafiły do Europy. Obecnie największymi producentami przyprawy są takie kraje jak Indonezja, Indie, Malezja, Sri Lanka, Madagaskar czy Zanzibar.

2. Właściwości prozdrowotne goździków

Goździki stanowią jedno z najbogatszych źródeł związków fenolowych, do których zaliczyć można eugenol, octan eugenolu i kwas galusowy (D. F. Cortés-Rojas, C. R. Fernandes de Souza, W. P. Oliveira 2014). Przyprawa korzystnie wpływa na zdrowie organizmu człowieka – wspiera perystaltykę jelit, zwiększa wydzielanie kwasu solnego, a także wykazuje właściwości rozgrzewające i znieczulające. Oprócz tego może działać przeciwutleniająco, przeciwwirusowo oraz przeciwbólowo (M. Kardas, K. Toczyńska, E. Grochowska-Niedworok 2016). Goździki wykorzystywane są m. in. W medycynach chińskiej i indyjskiej – głównie jako środek antyseptyczny i znieczulający (D. Jałoza, M. Kamińska-Jałoza 2015).

3. Zastosowanie goździków w kuchni

Goździki mają bardzo szerokie zastosowanie w kuchni. Najczęściej świetnie komponują się z produktami mięsnymi, ale pasują także do owoców i wyrobów cukierniczych. Uwzględnienie ich w ciepłych napojach nie tylko nada aromat, ale także rozgrzeje – warto więc dodać je do naparów, herbat czy kompotów. Poniżej przedstawiono kilka propozycji wykorzystania przyprawy.

4. Napar z imbiru i cytryny

Czas przygotowania: 15 minut Składniki (na 4 porcje): – korzeń imbiru – porcja (40 g), – cytryna – sztuka (80 g), – goździki – łyżeczka (2 g), – miód – 2 łyżeczki (24 g), – cynamon – ½ łyżeczki (2 g), – woda – 4 szklanki (960 ml). Sposób przygotowania1. Imbir umyć i pokroić w plasterki. 2. W garnku umieścić imbir, goździki oraz cynamon. Zalać wodą, gotować 5 minut. 3. W tym czasie wycisnąć sok z cytryny. 4. Napar odstawić, aby nieco wystygł. 5. Na koniec dodać sok z cytryny oraz miód. Wartość odżywcza (1 porcja): – energia: 35 kcal, – białko: 0, 5 g, – tłuszcze: 20, 6 g, – węglowodany: 0, 2 g.

5. Pstrąg pieczony z goździkami

Czas przygotowania: 60 minut Składniki (na 1 porcję): – pstrąg tęczowy – sztuka (200 g), – cytryna – ½ sztuki (40 g), – czosnek – ząbek (5 g), – oliwa z oliwek – łyżeczka (5 g), – goździki – ½ łyżeczki (1 g), – natka pietruszki – łyżka (6 g), – sól – szczypta (0, 2 g). Sposób przygotowania1. Rybę oczyścić, umyć i osuszyć. Naciąć od zewnętrznej strony. 2. Tak przygotowanego pstrąga osolić i polać sokiem z cytryny oraz oliwą. 3. Do środka dodać pokrojony w plasterki czosnek, goździki i posiekaną natkę pietruszki. 4. Rybę wstawić do lodówki na ok. 30 minut. 5. Piekarnik rozgrzać do 180°C, rybę piec przez 20–25 minut. Wartość odżywcza (1 porcja): – energia: 365 kcal, – białko: 42, 6 g, – tłuszcze: 18, 5 g, – węglowodany: 6, 6 g.

6. Korzenne ciastka

Czas przygotowania: 30 minut Składniki (na 6 porcji): – płatki owsiane – 4 łyżki (40 g), – mąka orkiszowa – 2 łyżki (25 g), – żurawina suszona – 2 łyżki (24 g), – woda – ¼ szklanki (60 ml), – orzechy włoskie – łyżka (15 g), – cynamon – ½ łyżeczki (2 g), – goździki – ½ łyżeczki (1 g), – oliwa z oliwek – łyżka (15 g), – soda oczyszczona – ½ łyżeczki (2 g), – miód – 2 łyżeczki (24 g). Sposób przygotowania1. Piekarnik rozgrzać do 180°C. 2. Płatki owsiane oraz mąkę wsypać do miski. 3. Suszoną żurawinę pokroić na drobniejsze kawałki, dodać do wcześniejszych składników. 4. Orzechy włoskie posiekać, wrzucić do miski wraz z sodą oczyszczoną, cynamonem i goździkami. 5. Następnie dodać oliwę z oliwek, wodę oraz miód. Całość dokładnie wymieszać. 6. Uformować niewielkie ciastka. 7. Blachę wyłożyć papierem do pieczenia, ułożyć na niej przygotowane ciastka. 8. Piec przez 15 minut. Wartość odżywcza (1 porcja): – energia: 75 kcal, – białko: 1, 5 g, – tłuszcze: 2, 5 g, – węglowodany: 13, 3 g.

7. Marchewkowa zupa krem z korzennymi przyprawami

Czas przygotowania: 30 minut Składniki (na 2 porcje): – marchew – 4 sztuki (180 g), – pietruszka – sztuka (50 g), – bulion warzywny – 2 szklanki (480 ml), – cebula – plaster (20 g), – czosnek – ząbek (5 g), – natka pietruszki – łyżka (6 g), – oliwa z oliwek – łyżeczka (5 g), – korzeń imbiru – porcja (10 g), – cynamon – ½ łyżeczki (2 g), – goździki – ½ łyżeczki (1 g), – sól – szczypta (0, 2 g), – pieprz – szczypta (0, 2 g), – papryka ostra – ½ łyżeczki (2 g). Sposób przygotowania1. Cebulę pokroić w drobną kostkę, czosnek przecisnąć przez praskę. 2. W garnku rozgrzać oliwę z oliwek, podsmażyć pokrojone wcześniej składniki. 3. Marchew oraz pietruszkę obrać, pokroić na mniejsze kawałki. Dodać do garnka. 4. Zalać bulionem, przyprawić i gotować do miękkości (10–15 minut). 5. Po tym czasie wrzucić posiekany imbir, zblendować zupę na krem. 6. Podać z posiekaną natką pietruszki. Wartość odżywcza (1 porcja): – energia: 100 kcal, – białko: 3, 1 g, – tłuszcze: 3, 1 g, – węglowodany: 17, 2 g.

Kategorie:
Zródło

Cortés-Rojas D.F., Fernandes de Souza C.R., Oliveira W.P., Clove (Syzygium aromaticum): a precious spice, „Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine” 2014, 4(2), 90–96.
Jałoza D., Kamińska-Jałoza M., Fitoterapia stanów zapalnych błony śluzowej jamy ustnej, „Herbalism” 2015, 1(1), 76–83.
Kardas M., Toczyńska K., Grochowska-Niedworok E., Naturalne przyprawy roślinne – skład chemiczny i właściwości prozdrowotne. Charakterystyka przypraw, „Przemysł Spożywczy” 2016, 70(12), 36–40.