Szukaj
Język
Fitoestrogeny – czy rzeczywiście jest się czego obawiać
Spis treści
1. Czym są fitoestrogeny
Canivenc-Lavier, C. Fitoestrogeny to grupa naturalnie występujących związków roślinnych, które ze względu na swoją strukturę chemiczną i działanie biologiczne są podobne do estrogenów, czyli żeńskich hormonów płciowych wytwarzanych przez organizmy zwierzęce, w tym ludzi. Bennetau-Pelissero 2023). Mogą oddziaływać na ludzki organizm poprzez wiązanie się z receptorami estrogenowymi, co pozwala im naśladować naturalne estrogeny lub modulować ich działanie (M.C.2. Rodzaje fitoestrogenów
Fitoestrogeny można podzielić na 3 główne grupy, które różnią się pochodzeniem i strukturą chemiczną.3. <extra_id_0> Słowa kluczowe <extra_id_1>. <extra_id_2>Tytuł
Kumestany są mniej powszechne niż inne izoflawony, ale można je znaleźć w niektórych roślinach, np. Koniczynie. Zalicza się do nich m.in. Genisteinę, daidzeinę czy glicyteinę. Jedne z najbardziej znanych fitoestrogenów, głównie ze względu na ich obfite występowanie w soi i produktach sojowych, jak tofu, tempeh czy napój sojowy.4. <extra_id_0> Tomasz <extra_id_1> Tomasz <extra_id_2> Tomasz Lignany
Znajdują się w nasionach lnu, pełnoziarnistych produktach zbożowych, warzywach oraz owocach. Po spożyciu są przekształcane przez mikrobiotę jelitową w związki o działaniu podobnym do estrogenów.5. Źródła fitoestrogenów
Sulastri 2019). Desmawati, D. Fitoestrogeny znajdują się w wielu produktach pochodzenia roślinnego, przede wszystkim: – soi i jej przetworach: tofu, tempeh, sos sojowy, napój sojowy; – orzechach i nasionach: przede wszystkim nasionach lnu, ale też orzeszkach ziemnych czy nasionach słonecznika; – zbożach i ich przetworach: pszenicy, życie, owsie, jęczmieniu; – krowich produktach mlecznych: serach, jogurtach, maśle, mleku; – owocach: jabłkach, granacie, winogronach, jagodach; – warzywach: czosnku, kapuście, szpinaku, fasoli, batatach, brokułach, selerze, marchwi, ziemniakach, nasionach roślin strączkowych, kiełkach lucerny, kurkumie; – napojach: kawie, herbacie, piwie, czerwonym winie (D.6. Korzystny wpływ fitoestrogenów na zdrowie
Fitoestrogeny mają złożony wpływ na zdrowie człowieka, a efekty ich działania mogą być zarówno korzystne, jak i niepożądane. Zależy to od indywidualnych czynników, jak wiek, płeć, stan zdrowia, ale także sposobu spożycia i przyjętej ilości.7. Łagodzenie objawów menopauzy
Są zdolne do wiązania się z receptorami estrogenowymi, co pozwala im delikatnie nasilać działanie estrogenów, gdy ich poziom naturalnie maleje. Chen, C.C. Liu 2015). W tej sytuacji izoflawony, ze względu na swoje podobieństwo do estrogenów, mogą być cennym wsparciem. W rezultacie izoflawony mogą znacząco łagodzić objawy menopauzy, redukować uderzenia gorąca, poprawiać jakość snu oraz zmniejszać suchość pochwy, co przekłada się na ogólną poprawę komfortu życia (M.N. Lin, C.F. Menopauza to naturalny etap w życiu kobiety, który często wiąże się z objawami spowodowanymi spadkiem poziomu estrogenów (uderzenia gorąca czy nocne poty).8. Wpływ na gospodarkę węglowodanową
Ich antyoksydacyjne właściwości mogą również chronić przed stresem oksydacyjnym, co zapobiega powikłaniom cukrzycowym, takim jak uszkodzenia naczyń krwionośnych i nerwów. Mimo że wyniki badań są obiecujące, aby lepiej zrozumieć te mechanizmy działania, potrzebne są dalsze obserwacje (M. Fitoestrogeny mogą korzystnie wpływać na gospodarkę węglowodanową, co jest kluczowe dla skutecznego zarządzania cukrzycą oraz insulinoopornością. Ponadto fitoestrogeny wykazują działanie antydiabetyczne – wpływają na ścieżki metaboliczne regulujące metabolizm glukozy i lipidów. Glisic i wsp. 2018). Poprzez wzmacnianie wrażliwości komórek na insulinę te związki roślinne pomagają regulować poziom glukozy we krwi, zwłaszcza po spożyciu posiłków bogatych w węglowodany.9. <extra_id_0> Translation in <extra_id_1> Translation in <extra_id_2> Translation in English:
Wiążą się z receptorami estrogenowymi, dzięki czemu pozytywnie wpływają na metabolizm lipidów i podnoszą elastyczność naczyń krwionośnych. Dzięki tym właściwościom fitoestrogeny stanowią cenny element profilaktyki chorób serca (D.D. Dobra kondycja układu sercowo-naczyniowego jest fundamentem ogólnego stanu zdrowia, a fitoestrogeny odgrywają ważną rolę w jego optymalizacji. Dodatkowo poprzez stymulację produkcji tlenku azotu rozszerzają naczynia, co zwiększa przepływ krwi i poprawia funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Ramdath i wsp. 2017). Te naturalne związki roślinne skutecznie obniżają poziom „złego” cholesterolu LDL, minimalizując tym samym ryzyko miażdżycy i zawałów serca.10. Zmniejszenie ryzyka niektórych nowotworów
Dodatkowo istnieją doniesienia, że mogą również wspierać terapię nowotworów i poprawiać wyniki leczenia (I.J, Rowe, R.J. Fitoestrogeny mogą zmniejszać ryzyko nowotworów, zwłaszcza tych zależnych od hormonów, np. Piersi, prostaty czy jajnika. Baber 2021). Badania wskazują, że związki te mogą działać ochronnie, konkurować z silniejszymi estrogenami o miejsca wiązania na receptorach estrogenowych, dzięki czemu mogą ograniczać stymulację komórek rakowych.11. Poprawa stanu skóry
Dodatkowo mogą regulować produkcję sebum, co jest korzystne dla osób zmagających się z trądzikiem i innymi problemami skórnymi (E.D. Naftolin 2021). Dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym chronią skórę przed negatywnym wpływem promieni UV, co przyczynia się do opóźnienia procesów starzenia i redukcji zmarszczek. Lephart, F. Fitoestrogeny mają także znaczący wpływ na zdrowie i wygląd skóry, poprawiają jej nawilżenie i zwiększają elastyczność poprzez stymulację produkcji kolagenu.12. Obawy związane ze spożyciem fitoestrogenów
Niemniej jednak nie zaobserwowano, aby typowe spożycie fitoestrogenów z naturalnych źródeł wywoływało takie skutki (K.E. Bezpieczna dawka fitoestrogenów, którą można przyjmować każdego dnia, wynosi 50–100 mg. Hertzler i wsp. 2020). Warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, aby mieć pewność, że przyjmowane leki dobrze się wchłaniają (M. Roca 2020). Istnieje obawa, głównie wśród mężczyzn, że nadmiar fitoestrogenów może wpłynąć na gospodarkę hormonalną, prowadzić do niepożądanych zmian, a w efekcie do tzw. Feminizacji. Reed i wsp. 2021). Przyjęcie takiej ilości z naturalnych źródeł jest bardzo trudne, a wręcz prawie niemożliwe, więc jeśli nie wprowadza się dodatkowej suplementacji, nie ma powodów do obaw (S.R. Ważne jest również, aby pamiętać, że fitoestrogeny mogą wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, np. Syntetycznymi hormonami, antykoagulantami czy lewotyroksyną, dlatego zaleca się zachowanie odstępu czasowego między ich spożyciem a przyjęciem leku. Torrens-Mas, P. Fitoestrogeny, chociaż oferują wiele potencjalnych korzyści zdrowotnych, mogą także wiązać się z pewnym ryzykiem i budzić wątpliwości, szczególnie gdy są spożywane w dużych ilościach.
