Szukaj
Język
Spis treści
1. Celiakia – objawy
Wyróżnia się cztery główne typy celiakii. Mowa tu o bólu brzucha, biegunkach, powiększeniu obwodu brzucha, spadku masy ciała oraz zahamowaniu jej przyrostu po podaniu glutenu, wzdęciach oraz niedokrwistości czy osteoporozy. Jednak występują symptomy wskazujące na zmiany błony śluzowej jelita. Ten rodzaj celiakii jest najczęściej diagnozowany u cukrzyków i innych osób z problemami układu immunologicznego. Jednak dzięki diecie bezglutenowej objawy zostały zatrzymane bądź całkowicie wyeliminowane. Niektóre czynniki ryzyka, jak ciąża, operacja, długotrwały stres bądź zakażenia układu pokarmowego. Celiakię stwierdza się na podstawie występowania typowych dla choroby trzewnej przeciwciał. Mowa tu między innymi o hipoplazji szkliwa czy próchnicy zębów, chorobie Duhringa (zmiany skórne), problemach dotyczących układu hormonalnego (np. Hipogonadyzm, choroba Addisona, niedoczynność przytarczyc), zaburzeniach hematologicznych (niedokrwistość czy skaza małopłytkowa). Lekarze niejednokrotnie potwierdzają częstsze występowanie zaburzeń psychicznych (np. Depresji) oraz problemów w obrębie układu rozrodczego (np. Brak miesiączek, niepłodność) w grupie osób z celiakią. Obraz kliniczny pacjenta z celiakią jest ściśle związany z postacią choroby oraz wiekiem osoby chorej. Celiakia klasyczna, czyli jawna lub aktywna postać choroby trzewnej, charakteryzuje się najbardziej typowymi objawami związanymi z zaburzonym wchłanianiem. Postać niema, czy też ubogoobjawowa, w przeciwieństwie do wcześniej wspomnianej postaci jawnej nie posiada charakterystycznych objawów związanych z zaburzonym wchłanianiem. Dodatkowo chorzy mogą mieć problemy z tolerancją laktozy i sacharozy, niedokrwistością oraz obniżonym poziomem wapnia z wcześnie rozwijającą się osteoporozą. Celiakia latentna, zwana częściej ukrytą, występuje przede wszystkim u starszych dzieci oraz dorosłych, u których w młodszym wieku potwierdzono celiakię. Co więc prowadzi do nawrotu celiakii? Ostatnim rodzajem jest postać potencjalna, w przypadku której nie występują objawy kliniczne. Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną i poza symptomami ze strony przewodu pokarmowego wywołuje wiele innych objawów. Inne objawy to wyraźny spadek siły mięśniowej, awitaminoza, zaburzenia w budowie narządu wzroku oraz symptomy ze strony układu nerwowego – ataksja, migreny, miopatia czy nawet padaczka. Objawy można podzielić na dwie grupy – trzewne, czyli pochodzące z układu pokarmowego, oraz pozajelitowe.2. <extra_id_0> Celakia <extra_id_1> Celakia <extra_id_2> Celakia English: Celakia
Produkty zawierające ten rodzaj białka są wprowadzane do diety dziecka stopniowo, co pozwala na szybkie wychwycenie przyczyny dolegliwości. Choroba u dzieci objawia się także powiększonym brzuchem, nadmiernie opuszczonymi ramionami i pośladkami, a także bladym kolorem skóry. Dlaczego? W obrazie klinicznym u dziecka celiakia daje klasyczne objawy – pojawiają się biegunki, wymioty i utrudnione trawienie. W przypadku dzieci celiakia jest o wiele łatwiejsza do wykrycia.3. <extra_id_0> Diagnostyka Polski <extra_id_1> Kategoria <extra_id_2> Kategoria: Diagnostyka
Podstawowym badaniem jest analiza serologiczna polegająca na wykryciu przeciwciał i enzymów świadczących o rozwoju choroby trzewnej. W takiej sytuacji może dojść do spadku poziomu przeciwciał i w efekcie do postawienia błędnej diagnozy. Inną równie skuteczną metodą jest biopsja, czyli badanie histopatologiczne. Specjaliści starają się ocenić uzyskany materiał badawczy, biorąc pod uwagę takie kryteria jak obecność kosmków jelitowych czy występowanie stanu zapalnego w obrębie błony śluzowej przewodu pokarmowego. Jeśli jego wynik jest negatywny, można uznać, że choroba nie występuje, i na tym etapie diagnostyka może zostać zakończona. Ostatnim rodzajem badań jest typowa diagnostyka laboratoryjna, w skład której wchodzą: – morfologia krwi; – badanie moczu; – analiza biochemiczna poziomu elektrolitów, białka, witamin z grupy B oraz D i E; – próby wątrobowe. Kryteria diagnostyczne: – minimum 2 z 3 przeciwciał kojarzonych z chorobą trzewną, – typowe odstępstwa morfologiczne w błonie śluzowej jelita cienkiego, – stopniowa degradacja i zanikanie przeciwciał na skutek zastosowania diety bezglutenowej. Wykrycie celiakii u osób dorosłych okazuje się nieco problematyczne, chociażby ze względu na występowanie różnych postaci tej choroby. Bardzo istotne jest, by nie stosować diety eliminacyjnej bez konsultacji z lekarzem przed wykonaniem badań serologicznych. Niekiedy dla potwierdzenia diagnozy należy wykonać badanie genetyczne wykrywające obecność specyficznych antygenów. Z jelita pacjenta zostaje pobrany fragment, który następnie poddaje się analizie. Według wytycznych ESPGHAN kolejnym elementem diagnostycznym (wykorzystywanym zwłaszcza u dzieci, które nie mają objawów klinicznych, ale należą do grupy ryzyka wystąpienia celiakii) jest badanie genetyczne (HLA DQ2/DQ8). W przypadku wyniku dodatniego rozszerza się diagnostykę w pierwszej kolejności o badanie przeciwciał, a następnie biopsję. Oczywiście aby zdiagnozować celiakię, muszą zostać spełnione konkretne kryteria potwierdzające, że obecny stan chorego jest wywołany właśnie przez tę chorobę. Warto również pamiętać, że badania diagnostyczne powinny być wykonywane jedynie u osób niestosujących diety bezglutenowej, w przeciwnym wypadku wyniki mogą być niewiarygodne i istnieje możliwość wystąpienia błędów pomiarowych. Jednak opracowano kilka metod pozwalających na odpowiednią diagnozę i różnicowanie celiakii z innymi jednostkami chorobowymi.4. <extra_id_0> Kategoria <extra_id_1> Kategoria: Leczenie Polski <extra_id_2>
Czasami wykorzystywane są również leki sterydowe, których celem jest złagodzenie stanu zapalnego, a także środki poprawiające wchłanianie wody. Można wręcz stwierdzić, że farmakoterapia jest praktycznie bezradna wobec celiakii – niekiedy lekarze zalecają stosowanie preparatów witaminowych i elektrolitów w celu uzupełnienia występujących niedoborów. Niestety choroba trzewna jest na tyle trudnym schorzeniem, że współczesna medycyna do tej pory nie opracowała skutecznych preparatów terapeutycznych.5. <extra_id_0> Zobacz również <extra_id_1> <extra_id_2> Dieta Polski
Niezbędne jest uważne czytanie etykiet w czasie zakupów – osoby z celiakią powinny kupować produkty oznaczone symbolem przekreślonego kłosa. Dieta bezglutenowa powinna być stosowana jedynie pod kontrolą dietetyka bądź specjalisty. Istnieje kilkadziesiąt jednostek chorób dietozależnych. Do najczęściej występujących zaliczamy cukrzycę typu II, otyłość, nadciśnienie tętnicze, miażdżycę, niektóre nowotwory, zapalenia jelit, alergie. Często jest to pierwszy krok podejmowany przez specjalistów. Wówczas dieta stanowi doskonały fundament pod leczenie farmakologiczne prowadzone przez lekarzy. W zależności od schorzenia zapotrzebowanie na poszczególne składniki również może się zwiększać lub zmniejszać. Uwzględniamy schorzenia, przewlekłe leczenie, zalecenia lekarskie, wyniki badań, co pozwala na lepsze dopasowanie jadłospisu do potrzeb organizmu. Mogą one podlegać wahaniom i w kontekście problemów zdrowotnych i wymagać modyfikacji. Zawsze bierzemy po uwagę preferencje podopiecznego, a w razie potrzeby mamy do dyspozycji wymienniki produktów. Dieta kliniczna to świetny sposób na zapewnienie organizmowi energii i sił do walki z chorobą. Okazuje się więc, że jedynym i skutecznym sposobem na pozbycie się objawów celiakii jest dieta pozbawiona źródeł glutenu. Tylko wtedy mają pewność, że produkt nie zawiera glutenu. U osób niemających problemów z trawieniem glutenu może spowodować niedobory żywieniowe oraz zaburzenia metaboliczne, które doprowadzą do pogorszenia stanu zdrowia. Choroby te powstają w wyniku nieprawidłowego odżywiania i niewystarczającej aktywności fizycznej – innymi słowy, są możliwe do uniknięcia, jeśli dbamy o zdrowy styl życia. Te choroby dotyczą coraz liczniejszego grona ludzi i wymagają zmiany nawyków żywieniowych. Należy wyeliminować źródło problemu (poprawić dietę, wdrożyć aktywność fizyczną, zadbać o higienę snu czy zredukować źródła stresu), czasem na wczesnym etapie choroby np. Cukrzycy, jest to jedyna i wystarczająca metoda terapeutyczna.Niestety w przypadku schorzenia istniejącego już długi czas, może okazać się niewystarczająca. W stanie chorobowym gospodarka energetyczna organizmu może ulegać zmianom. Podczas opracowywania diet klinicznych, inaczej leczniczych bierzemy pod uwagę wszystkie te zmienne. W zależności od rodzaju problemu dobieramy składniki diety, ustalamy bilans energii, makro i mikroskładników, aby jak najlepiej zaspokoić zapotrzebowanie organizmu.W dietach klinicznych zwracamy baczną uwagę na odpowiednie do potrzeb ustalenie proporcji makroskładników: białka, tłuszczu i węglowodanów. Plan żywieniowy bazuje na łatwo dostępnych nisko przetworzonych produktach, z uwzględnieniem sezonowości warzyw i owoców. Mamy na uwadze komfort użytkowników diety, więc dostosowujemy plany do ich możliwości kulinarnych, czasu pracy i czasu na przygotowanie posiłków. Stwarzamy optymalne warunki, dostarczamy do organizmu wszystkich niezbędnych składników, zapobiegamy niedoborom lub wyrównujemy istniejące, zwiększamy komfort trawienny. Odpowiednie zbilansowanie diety może okazać się trudne, ponieważ zboża lub ich śladowe ilości znajdują się w większości artykułów spożywczych.
