<extra_id_0> Kofeina <extra_id_1> Kofeina English: Kofeina <extra_id_2> Kofeina

1. Zalecenia dotyczące spożycia płynów

2. Źródło kofeiny

3. Działanie kofeiny

4. Wpływ kofeiny na nawodnienie

1. Zalecenia dotyczące spożycia płynów

Bezpieczeństwa Żywności określa dzienne zapotrzebowanie na płyny na ok. 2 l dla kobiet oraz ok. 2, 5 l dla mężczyzn (przy umiarkowanej aktywności fizycznej i umiarkowanych warunkach środowiska). Wydaje się oczywiste, że osoby o większej masie ciała potrzebują więcej płynów. Szacuje się, że produkty żywnościowe dostarczają ok. 20–30% płynów. Europejski Urząd ds. Inny powszechnie stosowany przelicznik służący do obliczenia podstawowego zapotrzebowania na wodę to: 30 ml/kg masy ciała, np. 70 kg × 30 ml = 2, 1 l Podczas szacowania zapotrzebowania na płyny należy uwzględnić tryb życia, warunki środowiska (temperaturę, wilgotność), rodzaj dodatkowej aktywności oraz antropometrię. Należy również pamiętać, że zapotrzebowanie indywidualne nie jest stałe, wpływają na nie warunki pogodowe, aktywność fizyczna oraz liczba posiłków płynnych w ciągu dnia. Zalecenia dotyczące ilości spożywanych płynów wahają się w przedziale 1, 5–3 l dziennie.

2. Źródło kofeiny

Ilość kofeiny w kawie jest bardzo zróżnicowana i oscyluje w zakresie 90–250 mg. Kofeina wchłania się z przewodu pokarmowego, maksymalne stężenie we krwi osiąga po 30–120 minutach od spożycia w zależności od indywidualnych uwarunkowań organizmu i obecności treści pokarmowej w żołądku. Kofeina jest składnikiem żywności pochodzenia roślinnego, możemy znaleźć ją w kawie, herbacie, czekoladzie, kakao, napojach energetycznych, żelach dla sportowców oraz niektórych suplementach diety. Zależy od formy przygotowania i techniki parzenia. Czas połowicznego rozpadu kofeiny u osób dorosłych wynosi 3–7 godzin. Przez większość populacji jest regularnie spożywana w formie kawy.

3. Działanie kofeiny

Efektem tego jest silny wpływ na korę mózgową – ułatwia tym samym procesy myślowe, poprawia nastrój i zmniejsza zmęczenie, utrudnia zasypianie. Dodatkowo pobudza zwoje autonomiczne i usprawnia przewodnictwo w układzie przewodzącym serca. Wpływa na poprawę wydolności i zmniejsza uczucie zmęczenia. Wywołują one tym samym szereg zmian w organizmie człowieka. Kofeina wpływa także na rozszerzenie oskrzeli i naczyń krwionośnych, zwłaszcza serca, mózgu i mięśni szkieletowych – poprawia ich pracę i zwiększa podatność na wysiłek fizyczny. Często stosowana jest przez sportowców. Działanie kofeiny opiera się na hamowaniu receptorów adenozynowych A1 i A2 znajdujących się m.in. W sercu i ośrodkowym układzie nerwowym (OUN).

4. Wpływ kofeiny na nawodnienie

Autorzy pierwszych publikacji sugerują, że przyjmowanie kofeiny powoduje ostrą diurezę, natomiast regularne jej spożywanie może prowadzić do rozwoju tolerancji i przeciwdziałać działaniu diuretycznemu. W licznych badaniach dotyczących nawodnienia i jego związku z kofeiną uzyskano różne wyniki, jednak zaobserwowano tendencję, że wyższe dawki kofeiny u osób niepijących kawy powodują ostrą diurezę, a niższe dawki nie wykazują takiego działania. Do badania zaangażowano 50 mężczyzn pijących kawę, a oceny nawodnienia dokonywano na kilka sposobów. Kontrolowano aktywność fizyczną, spożycie płynów oraz żywności. Wyniki wskazały, że nie ma różnic pomiędzy regularnym spożyciem kofeiny a spożyciem wody. Kofeina spożywana w dużych dawkach (500 mg) posiada działanie diuretyczne, wpływa na zwiększenie wydalania płynów. Do tej pory uważano, że ograniczenie spożycia kofeiny przez 4 dni powoduje utratę nabytej tolerancji. W badaniu przeprowadzonym przez dr Sophię Killer i wsp. Analizowano wpływ standardowych dawek kofeiny na poziom nawodnienia organizmu. Efekt spożywania kofeiny porównano z efektem przyjmowania wody. Uczestnicy spożywali 4 × 200 ml kawy zawierającej 4 mg kofeiny/kg i taką samą ilość wody. Przyjmowanie kofeiny zapewnia podobne właściwości uwalniające wodę. Efekt moczopędny kofeiny zaobserwowano już wiele lat temu.