Estrobolom – czym jest i jaka jest jego rola w organizmie kobiet
Spis treści
1. Rola estrogenów w organizmie kobiet
Chronią przed jej utratą i mogą pomagać w zapobieganiu osteoporozie, – mogą wpływać na zdrowie układu sercowo-naczyniowego, pomagają w utrzymaniu elastyczności naczyń krwionośnych i kontrolują poziom cholesterolu, – są jednym z czynników determinujących nastrój i funkcje mózgu. Mogą także wpływać na produkcję kolagenu, – biorą udział w regulacji temperatury ciała, co jest szczególnie widoczne w okresie menopauzy, gdy poziom estrogenów spada i dochodzi do tzw. Napadów gorąca. Zarówno ich nadmiar, jak i niedobór mogą prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, dlatego istotne jest zrozumienie ich roli i dbanie o odpowiedni ich poziom (Cleveland Clinic 2022). Brak równowagi w poziomie estrogenów może prowadzić do problemów z płodnością, – wpływają na gęstość kości i zachowanie masy kostnej. Niektóre kobiety doświadczają zmian nastroju i emocji w związku z cyklem menstruacyjnym lub w okresie menopauzy, – regulują zdrowy stan skóry, utrzymują ją nawilżoną i elastyczną. Zdrowie hormonalne kobiet jest więc ściśle związane z właściwą równowagą estrogenów. Rola estrogenów w organizmie kobiet jest niezwykle złożona i obejmuje wiele ważnych funkcji: – odpowiadają za rozwijanie typowych cech płciowych kobiet, jak piersi, bardziej zaokrąglone kształty i wzrost owłosienia na ciele, – odgrywają kluczową rolę w regulacji cyklu menstruacyjnego poprzez wpływ na wzrost i rozwój pęcherzyków jajnikowych, wydzielanie śluzu szyjkowego oraz grubość błony śluzowej macicy, która jest przygotowana na przyjęcie zapłodnionego jajeczka, – regulują procesy związane z płodnością, takie jak owulacja (uwolnienie jajeczka z jajnika) i przygotowanie organizmu na ciążę.2. Jak mikrobiota wpływa na stężenie estrogenów
Bakterie jelitowe, zwane także mikrobiotą jelitową, są zdolne do przekształcania estrogenów w ich bardziej lub mniej aktywne formy, w zależności od typu bakterii i ich aktywności. Jeśli mikrobiota jelitowa przekształca estrogeny w formy bardziej aktywne, może to prowadzić do wzrostu poziomu aktywnych estrogenów we krwi. Nadmiar aktywnych estrogenów może być związany z ryzykiem rozwoju niektórych chorób takich jak nowotwory piersi i endometrium. Siddiqui i wsp. 2022). Po wydzieleniu muszą zostać odpowiednio przetworzone, aby mogły pełnić swoje funkcje. Wpływają tym samym na równowagę hormonalną u kobiet. Bakterie jelitowe mogą także pomóc w usuwaniu nadmiaru estrogenów z organizmu w celu zachowania równowagi. Z kolei niedobór aktywnych estrogenów może wpłynąć na zdrowie reprodukcyjne i ogólną równowagę hormonalną (R. Estrogeny są hormonami produkowanymi przez jajniki.3. Jak dbać o zdrowy estrobolom
Jego świetnym źródłem są warzywa i owoce oraz pełnoziarniste produkty zbożowe. Warto, aby w jadłospisie znalazły się też orzechy i nasiona, które dostarczają białka, zdrowych tłuszczów i innych składników odżywczych. Do diety warto włączyć też fermentowane produkty takie jak jogurt naturalny, maślanka, kefir czy kiszonki. Nie bez znaczenia jest też unikanie nadmiernego spożycia cukrów prostych oraz nasyconych kwasów tłuszczowych i tłuszczów typu trans. To z kolei może zakłócać równowagę mikrobioty i wpływać na stan estrobolomu. Woda odgrywa istotną rolę w procesach trawiennych i zachowaniu zdrowia jelit. Pomaga w rozkładzie pokarmów i wpływa na aktywność enzymów trawiennych, które biorą udział w rozkładzie białek, węglowodanów i tłuszczów. Nieodpowiednie nawodnienie może prowadzić do zaparć lub pojawienia się stolca o zbyt twardej konsystencji, co może zakłócić procesy trawienne (W.J. Rivero Mendoza, J.M. Odpowiednie odżywianie jest kluczowym elementem dbania o zdrowy estrobolom i ogólny stan mikrobioty jelitowej. Oprócz tego są to produkty bogate w składniki mineralne i witaminy, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Ponadto zawierają prebiotyki, czyli substancje, które nie są trawione ani wchłaniane w górnych częściach przewodu pokarmowego, dzięki czemu stanowią pożywkę dla korzystnych mikroorganizmów zamieszkujących jelita. Są świetnym źródłem probiotyków, czyli tzw. Dobrych bakterii, które korzystnie oddziałują na zdrowie mikrobioty jelitowej, w tym także na estrobolom. Ich zbyt duża ilość może prowadzić do niekorzystnych zmian w obrębie mikrobioty jelitowej – niektóre bakterie mogą tworzyć krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe i toksyny, które mogą prowadzić do stanów zapalnych w jelitach. W kontekście dbania o mikrobiom nie można też zapomnieć o odpowiednim nawodnieniu. Jest niezbędna do rozpuszczania i transportu składników odżywczych w organizmie. Nie można zapomnieć, że woda wpływa także na zachowanie odpowiedniej konsystencji stolca. Dahl, D. Lambert 2020). Przede wszystkim należy zadbać o prawidłową podaż błonnika, który wspomaga wzrost korzystnych bakterii bytujących w jelitach.4. Regularna aktywność fizyczna
Przede wszystkim ruch pomaga w regulacji poziomu estrogenów w organizmie. Regularne ćwiczenia wpływają też korzystnie na metabolizm, co może pomóc w efektywniejszej przemianie hormonów w organizmie. Warto podkreślić, że różne formy aktywności fizycznej, jak ćwiczenia aerobowe, siłowe, joga czy nawet spacery, mogą mieć korzystny wpływ na zdrowie hormonalne. Campaniello i wsp. 2022). Istnieje wiele powodów, dla których systematyczne ćwiczenia są istotne. Ćwiczenia mogą przyczynić się do utrzymania zdrowej masy ciała, co jest istotne, ponieważ nadmiar tkanki tłuszczowej może prowadzić do nadprodukcji estrogenów. Oprócz tego wykazują działanie redukujące stres, którego wysoki poziom może negatywnie wpływać na równowagę hormonalną, w tym na produkcję estrogenów. Ważne czynniki to dostosowanie aktywności do indywidualnych potrzeb i możliwości, a także konsultacja z lekarzem przed rozpoczęciem nowego programu treningowego, zwłaszcza w przypadku istniejących problemów zdrowotnych (D. Regularna aktywność fizyczna również odgrywa bardzo ważną rolę w utrzymaniu zdrowego estrobolomu i ogólnego zdrowia hormonalnego kobiet.