Estragon – uprawa, zastosowanie, właściwości zdrowotne
Spis treści
1. Estragon – krótka charakterystyka
W Europie i innych częściach świata pojawia się w formie dziczejącej bądź jest uprawiany. Gatunki te różnią się nieco między sobą zarówno pod względem cech morfologicznych, jak również składu zawartego w nich olejku eterycznego, odpowiedzialnego za aromat oraz walory smakowe i zdrowotne. To właśnie one stanowią główny rezerwuar dobroczynnych dla naszego organizmu, leczniczych substancji. Zawierają one odrobinę mniej olejku eterycznego niż kwiaty, jednakże ten fakt nie ujmuje im wspaniałych, wspomnianych wcześniej, walorów smakowych i zdrowotnych. Naturalnie występuje w basenie Morza Śródziemnego, Ameryce Północnej oraz Azji Środkowej. Wyróżnia się trzy odmiany uprawne estragonu – francuską, rosyjską i niemiecką. Na wierzchołkach pędów bylicy estragonu znajdują się drobne kwiaty o zielonkawej, białej lub żółtawej barwie. Natomiast obrastające łodygi, wąskie, delikatnie zaostrzone listki stanowią część rośliny, która jest wykorzystywana jako przyprawa. Estragon jest rośliną o twardej łodydze, osiągającą nawet do 150 centymetrów wysokości.2. Estragon – o uprawie słów kilka
Nie są mu również straszne niższe temperatury – wykazuje stosunkowo wysoką odporność na zimowe urazy. Na wzrost starszych okazów tej rośliny pozytywnie wpływa także pozimowe przycinanie. Najlepszym okresem na rozpoczęcie siewu estragonu jest początek wiosny. Zbiory natomiast odbywają się latem, w suche, ciepłe i słoneczne dni, z chwilą ukazania się pierwszych kwiatów, lecz nie później niż w sierpniu. Estragon nie należy do grupy roślin o wygórowanych wymaganiach w zakresie warunków uprawy. Jednakże w celu uzyskania efektywnego wzrostu i obfitych zbiorów draganka należy zapewnić mu pozbawiony chwastów, głęboko spulchniony oraz porządnie nasłoneczniony teren. Proces ten stymuluje bowiem wzrost nowych młodych pędów. Sposób rozmieszczenia sadzonek zależy od wielkości uprawy. Zaleca się, by zebrane ziele przechowywać w płóciennych torebkach. Dobrze toleruje gleby mniej żyzne.3. Estragon – zastosowanie
Dla początkujących amatorów gotowania ziele estragonu może okazać się zdradliwą i trudną w użytkowaniu przyprawą. Dlatego też należy stosować ją z umiarem i dużą ostrożnością. Warto zaznaczyć, że świeże listki estragonu wykazują się zdecydowanie mocniejszym smakiem niż ich suszona forma. Stanowi bardzo dobre uzupełnienie sałatek, dressingów czy dań jarskich. Doskonale podkreśla smak drobiu, dziczyzny, cielęciny oraz wieprzowiny. Ponadto używany jest do przygotowywania octu estragonowego, a także kiszenia ogórków czy kapusty. W skład niniejszego olejku wchodzą takie substancje jak np. Metylochawikol, estragol, p-cymen, limonen oraz felandron. Dzięki tak unikatowemu składowi zawdzięczamy mu szerokie spektrum dobroczynnego dla zdrowia działania. Draganek charakteryzuje się korzennym aromatem i lekko gorzkawym smakiem przypominającym nieco anyż. Ze względu na jego intensywność już niewielkie ilości tego ziela mogą znacznie zdominować smak potrawy. Ponadto nie zaleca się także długiego gotowania dań z dodatkiem estragonu, gdyż również może przynieść to niepożądane efekty w postaci ich zgorzknienia. Estragon najczęściej wykorzystywany jest w potrawach kuchni francuskiej, hiszpańskiej, włoskiej oraz niemieckiej. Często jest to składnik sosu tatarskiego, remoulade czy bearnaise oraz ratatouille lub różnorakich potraw jajecznych. Świetnie komponuje się również z rybami, owocami morza i zupami. W lecznictwie wykorzystuje się kwitnące kwiaty estragonu oraz zawarty w nich olejek eteryczny. Ponadto ziele estragonu zawiera także kumaryny, flawonoidy, związki gorzkie, karoteny i garbniki. Bylica estragonu znajduje szerokie zastosowanie zarówno w gastronomii, jak i w lecznictwie.4. Estragon – właściwości zdrowotne
Ziele to stymuluje wydzielanie żółci i poprawia jej przepływ do dwunastnicy oraz zmniejsza napięcie mięśni gładkich układu trawiennego, dróg żółciowych i dróg moczowych. Ponadto stosowanie bylicy estragonu może przynieść ulgę osobom, które zmagają się z uporczywym brakiem apetytu oraz uczuciem sytości i przepełnienia. Polecany jest przede wszystkim dzieciom i osobom starszym. Istnieją także badania sugerujące, że estragon może pozytywnie wpływać na poziom cukru we krwi i zapobiegać tym samym hiperglikemii. Wynika to z faktu, że zawiera niewielkie ilości substancji o budowie benzodiazepin – grupy leków wykazujących działanie nasenne, uspakajające, miorelaksacyjne, przeciwlękowe i przeciwdrgawkowe. Europejczycy poznali estragon w średniowieczu, kiedy toczyły się wojny z krajami arabskimi. W tamtych czasach wierzono, że draganek jest w stanie ochronić społeczeństwo przed wężami, złymi urokami czy smokami. Na szczęście rozwój kultury i nauki dał nam możliwość zbadania, potwierdzenia i uwiarygodnienia magicznych mocy estragonu. Jedno jest pewne i nie ulega wątpliwości – bylica estragonu to ziele, które warto uwzględnić w swoim codziennym jadłospisie, gdyż z pewnością wspomoże wiele procesów zachodzących w naszym organizmie. Jego stosowanie zaleca się głównie w przypadku problemów z przewodem pokarmowym. Dlatego też doskonale jest dobrym wyborem przy wszelkiego rodzaju nieżytach przewodu pokarmowego z współwystępującymi bólami lub wzdęciami brzucha oraz przy niedostatecznym wydzielaniu żółci i atonii przewodów żółciowych. Zwiększa on bowiem wydzielanie soku żołądkowego, a tym samym poprawia trawienie. Co ciekawe, olejkowi estragonowemu przypisuje się także właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne oraz antyoksydacyjne. Niektóre badania naukowe donoszą także, że estragon może wykazywać aktywności przeciwdrgawkowe. Ten temat jednak wymaga dalszych działań badawczych w celu uzyskania niepodważalnych dowodów. Już wtedy prozdrowotne właściwości estragonu były powszechnie doceniane. Oczywiście trudno tu polemizować na temat skuteczności estragonu w zwalczaniu smoków czy zdejmowaniu szkodliwych uroków. Dziś wiemy już, że wszystkie prozdrowotne właściwości tej rośliny nie są sprawą magii, lecz biochemii. Estragonowi przypisuje się wiele prozdrowotnych właściwości.