Dziecko na diecie wegetariańskiej – o czym warto pamiętać
Spis treści
1. Wegetarianizm – definicja, rodzaje
W zależności od rodzaju diety wegetariańskiej jest ona bardziej lub mniej restrykcyjna. Powody wybierania takiego stylu odżywiania są różne – od dbałości o zdrowie, poprzez aspekt ekologiczny i kulturowy, aż do troski o los zwierząt hodowlanych. Wegetarianizm, nazywany też dietą roślinną, wiąże się z ograniczeniem lub eliminacją produktów pochodzenia zwierzęcego.2. <extra_id_0> Słowa kluczowe: <extra_id_1>
– – z jadłospisu oprócz mięsa eliminowane jest mleko i jego przetwory, zezwala się natomiast na spożycie jaj.3. <extra_id_0> Przeczytaj więcej o <extra_id_1>
– – odrzuca pokarmy gotowane, a podstawą diety jest jedynie żywność roślinna spożywana na surowo.4. <extra_id_0> Słowa kluczowe <extra_id_1> <extra_id_2>
Niekiedy wyróżnia się również pośrednie style odżywiania: fleksiwegetarianizm (inaczej semiwegetarianizm; dopuszcza spożywanie niewielkich ilości mięsa, jednak głównym źródłem białka są produkty pochodzenia roślinnego, takie jak nasiona roślin strączkowych) oraz pescowegetarianizm (zezwala na spożywanie ryb). Frutarianie nie uznają niszczenia czy zerwania rośliny w celu jej spożycia oraz nie stosują obróbki termicznej powyżej 40°C. – – bardzo restrykcyjna forma wegetarianizmu polegająca na spożywaniu wyłącznie produktów, które naturalnie opadły.5. <extra_id_0> Kategoria <extra_id_1> Kategoria: Polska <extra_id_2>Kategoria:
W polskich warunkach wyjątek stanowią diety witariańska i frutariańska, których odpowiednie zbilansowanie – tak aby zabezpieczyć potrzeby rozwijającego się organizmu – jest trudne. Liczne badania wykazały wiele korzyści zdrowotnych u dorosłych wegetarian (np. W przebiegu miażdżycy, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2 czy otyłości). Dodatkowo eksperci z ESPGHAN (The European Society for Pediatric Gastroenterology Hepatology and Nutrition) zaznaczają, że stosowanie diety wegańskiej bez nadzoru dietetyka i odpowiedniej suplementacji może stanowić ryzyko dla zdrowia dziecka. Zgodnie ze stanowiskiem Academy of Nutrition and Dietetics dobrze zbilansowana dieta wegetariańska zawiera wystarczające ilości składników odżywczych i jest odpowiednia na wszystkich etapach rozwoju – również u dzieci od niemowlęctwa do okresu dojrzewania oraz kobiet w ciąży i w czasie laktacji.6. Skład i bilansowanie
Dieta wegetariańska powinna być zbilansowana i różnorodna – nie może polegać na prostym wykluczeniu żywności odzwierzęcej, lecz na odpowiednim ich zastąpieniu produktami pochodzącymi ze źródeł roślinnych. Dotyczy to szczególnie niemowląt i małych dzieci. Poniżej omówione zostały składniki, na które należy zwrócić szczególną uwagę. Dodatkowo spożywa się w nim więcej warzyw i owoców, produktów pełnoziarnistych, orzechów i pestek, nasion roślin strączkowych oraz błonnika pokarmowego. Należy pamiętać, że źle skomponowany jadłospis roślinny może prowadzić do niedoborów ważnych składników odżywczych, zaś te – zaburzać rozwój młodego organizmu, m.in. Hamować wzrastanie i niekorzystnie wpływać na rozwój mózgu. Z tego względu podopiecznym polecana jest dieta laktoowowegetariańska, która po odpowiednim zbilansowaniu minimalizuje ryzyko niedoborów żywieniowych. Porównania diet wegetariańskich z dietą konwencjonalną wskazują na mniejszy udział tłuszczów nasyconych oraz cholesterolu w modelu roślinnym.7. Białko
Warto jednak pamiętać, że białko roślinne może nie pokrywać zapotrzebowania na aminokwasy egzogenne (czyli te, których organizm nie może sam syntetyzować). Dieta lakotoowowegetariańska dostarcza wystarczającej ilości białka. Aby białko ze źródeł roślinnych zostało odpowiednio wykorzystane, należy łączyć różne grupy produktów, np. Rośliny strączkowe z produktami zbożowymi. W przypadku bardziej restrykcyjnych odmian wegetarianizmu dobrymi źródłami tego składnika będą nasiona roślin strączkowych (soja, ciecierzyca, soczewica, groch, fasola), żywność zbożowa pełnoziarnista oraz produkty sojowe, takie jak jogurt i mleko sojowe, tofu czy tempeh.8. Tłuszcze
Jego źródłem w diecie laktoowowegetariańskiej są jajka oraz mleko i jego przetwory. W diecie roślinnej będą to m.in. Siemię lniane, nasiona chia, nasiona konopi siewnej oraz zielone warzywa liściaste. Warto również rozważyć suplementację tranem lub kwasami omega-3 (na rynku dostępne są wegańskie zamienniki tranu dla najmłodszych w kapsułkach lub kroplach). Zaleca się, aby w diecie dzieci do 3. R.ż. Obecny był cholesterol wspierający prawidłowy rozwój układu nerwowego. Warto zwrócić również uwagę na produkty zapewniające podaż kwasów omega-3. Polecanymi olejami dla dzieci są oliwa z oliwek i olej rzepakowy (do stosowania zarówno na ciepło, jak i zimno) oraz oleje lniany, słonecznikowy, z orzechów i z pestek dyni (do stosowania tylko na zimno). Dieta wegetariańska bogata jest w tłuszcze roślinne, które stanowią źródło wielonienasyconych kwasów tłuszczowych.9. Składniki mineralne
Produkty roślinne dostarczające wapń to m.in. Nasiona maku, soja, nasiona słonecznika, migdały, jarmuż czy fasola. Roślinne źródła żelaza obejmują takie produkty jak nasiona i pestki, warzywa strączkowe, produkty zbożowe, zielone warzywa i suszone owoce. Z tego względu warto zadbać o poprawę wchłaniania tego pierwiastka. Objawy mogące świadczyć o niedoborze żelaza to: osłabienie i apatia, podatność na infekcje, spadek koncentracji, blada cera czy zawroty głowy. Diety laktoowowegetariańska i laktowegetariańska zaspokajają zapotrzebowanie na wapń, jednak w przypadku wykluczenia z jadłospisu nabiału należy zadbać o jego inne źródła lub suplementację. Podczas kupowania napoju bądź jogurtu roślinnego warto zwrócić uwagę, czy jest on fortyfikowany wapniem. Warto jednak pamiętać, że żelazo pochodzące ze źródeł roślinnych jest słabiej przyswajalne niż to z żywności odzwierzęcej. W tym celu zaleca się łączyć produkty będące źródłem żelaza ze źródłami witaminy C (owoce, warzywa, soki, kiszonki) oraz unikać składników hamujących wchłanianie żelaza: dużych ilości błonnika, fosforanów (obecnych np. W napojach typu cola) oraz tanin (zawartych w herbacie). Składniki mineralne, których podaż w modelu roślinnym może nie być na odpowiednim poziomie, to wapń i żelazo.