Szukaj
Język
Dieta matki w czasie karmienia piersią – fakty i mity
Spis treści
1. Znaczenie karmienia piersią
Ponadto poprawia rozwój funkcji poznawczych, a niemowlęta żywione mlekiem matki mają niższy wskaźnik otyłości (C. Lee, W. Według zaleceń WHO i najnowszego stanowiska Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci karmienie piersią powinno stanowić jedyną formę żywienia niemowlęcia przez 6 pierwszych miesięcy życia dziecka, jeśli nie pojawiają się żadne medyczne przeciwwskazania (H. Jednak już nawet krótsze lub tylko częściowe karmienie mlekiem matki przynosi korzyści. Dodatkowo jest bogaty w enzymy trawienne, komórki układu odpornościowego, a także mikroby kolonizujące układ pokarmowy dzieci i wspomagające jego funkcjonowanie. Coraz więcej badań udowadnia, że może ono zapobiegać wystąpieniu chorób przewlekłych, m.in. Cukrzycy typu 2, nadciśnienia, dyslipidemii czy schorzeń układu krążenia. Binns, M. Low 2016). Szajewska i wsp. 2021). Kobiecy pokarm zaspokaja zapotrzebowanie dziecka na wszystkie składniki mineralne i odżywcze. Karmienie piersią jest najlepszą metodą odżywiania noworodka – nie tylko ze względu na bezpieczeństwo matczynego mleka, ale również z powodu wielu korzyści zdrowotnych.2. Wpływ diety matki karmiącej piersią na dziecko
Zawartości węglowodanów, białka, wapnia czy żelaza nie zmieniają się znacząco, nawet gdy w menu matki te składniki pojawiają się w małych ilościach. Sytuacja wygląda inaczej w przypadku witamin A, D oraz tych z grupy B – jeśli menu mamy jest w nie ubogie, wówczas ich ilość zmniejsza się także w mleku (M. Dieta matki karmiącej może wpływać na przyszłe zdrowie dziecka w kilku innych kwestiach. Aaltonen i wsp. 2011). Istnieje jednak wiele mitów, które sprawiają, że na kobiety karmiące piersią nakładana jest ogromna presja. Dieta może oddziaływać na jakość tłuszczu (profil kwasów tłuszczowych), jednak na samą jego zawartość w mleku większy wpływ mają pora dnia oraz wiek dziecka – im ono starsze, tym pokarm jest tłustszy. Nehring-Gugulska 2017). Według badań zbyt duża lub zbyt mała podaż tłuszczów, zwłaszcza tych nasyconych, może prowadzić do pogorszenia zdrowia metabolicznego malucha oraz obniżenia wrażliwości na insulinę, co z kolei może przekładać się na rozwój takich chorób jak otyłość, cukrzyca typu 2 czy nadciśnienie (J. Mleko ludzkie ma w miarę stały skład, który nie zmienia się w dużym stopniu pod wpływem diety matki.3. <extra_id_0> Diet mat <extra_id_1> Dieta mat Polski: <extra_id_2> Diet mat
Wynikają one natomiast z niedojrzałości układów nerwowego i pokarmowego malucha, przez co pojawiają się również u dzieci karmionych mieszankami. Szajewska i wsp. 2021). Badania nie potwierdzają powszechnego twierdzenia, że kolki u niemowląt związane są bezpośrednio z tym, co spożywa matka (M. Jak pokazują badania, dieta matki nie ma większego wpływu na zawartość mleka, dlatego nie można powiązać spożywania produktów wzdymających z pojawianiem się kolek u niemowląt (H. Tylko w niektórych przypadkach mogą one wiązać się z alergią dziecka na białka mleka krowiego i dopiero wtedy należy sięgnąć po dietę eliminującą nabiał, jednak dotyczy to niewielkiej liczby maluchów. Kidd i wsp. 2019).4. Kawa w czasie karmienia piersią
Nehring-Gugulska 2017). Choć kobiety zwykle obawiają się spożywania kawy ze względu na możliwy negatywny wpływ na dziecko, to jednak aktualne zalecenia wcale nie zabraniają spożywania tego napoju. Nieprawdą jest również twierdzenie, że picie kawy wpływa na zwiększenie płaczliwości niemowlęcia czy powoduje u niego problemy z zasypianiem. Warto jednak pamiętać, by nie przekraczać 300 mg kofeiny w ciągu dnia, co odpowiada 3 filiżankom kawy lub 6 herbaty (M.5. Kaloryczność diety matki
To znaczy, że jej dieta ma być skupiona na dostarczaniu witamin, składników mineralnych i odżywczych. Nie można jednak przesadzać, gdyż nawet wtedy łatwo jest przybrać na masie, co zwiększa ryzyko wystąpienia nadwagi i otyłości (M.K. Powszechnie uważa się, że zarówno w ciąży, jak i podczas karmienia piersią mama powinna „jeść za dwoje”. Prawdą jest, że podczas karmienia kaloryczność menu powinna być nieco wyższa – o ok. 500 kcal od całkowitego zapotrzebowania energetycznego w pierwszych 6 miesiącach, a następnie o 400 w kolejnym półroczu. Borszewska-Kornacka i wsp. 2013). Bardziej adekwatne jest jednak powiedzenie, że powinna jeść dla dwojga.6. Czy to w ogóle jak powinna wyglądać dieta matki karmiącej piersią?
Poza tym dobrze jest opierać dietę na zasadach dobrego odżywiania dla ludzi zdrowych. Warto natomiast ograniczyć spożycie żywności przetworzonej, ponieważ dostarcza ona mniej składników odżywczych niż ta nieprzetworzona. Marangoni i wsp. 2016). Marangoni i wsp. 2016). Nie ma potrzeby wprowadzania dodatkowych restrykcji – obniżą one jakość diety i zwiększą prawdopodobieństwo niedoborów pokarmowych. Warto też pamiętać, że płacz dziecka nie jest związany ze złą dietą karmicielki, w co wierzy obecnie prawie 10% kobiet (K. Lehman, B. Pod obserwacją dietetyka powinny być matki będące na dietach wegetariańskiej i wegańskiej (pozwoli to zapobiegać możliwym niedoborom wapnia, żelaza oraz witaminy B12), a także te, u których konieczne jest prowadzenie dietoterapii ze względu na stan ich zdrowia. W większości powinna być to woda, ale do tej puli wliczyć można także słabe herbaty, napary owocowe, soki, koktajle czy kawę (M.K. Część herbatek ziołowych nie będzie jednak odpowiednia. Olejki oraz herbaty z kopru włoskiego – ze względu na brak odpowiednich danych dotyczących bezpieczeństwa – nie są zalecane karmiącym matkom, a także dzieciom poniżej 4. R.ż. (M. Choć bardzo często sugeruje się rezygnację z surowego mięsa, to nie ma takiej konieczności – eliminacja powinna dotyczyć jedynie dziczyzny oraz drobiu. Istnieje wiele mitów o karmieniu piersią, które utrudniają wdrożenie odpowiedniego żywienia przez młode mamy. Jej bazą powinny być więc warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, strączki, nabiał, ryby i chudy drób. Niektóre badania mówią o nieznacznym zwiększeniu podaży białka o dodatkowe 21 g ze względu na większe zapotrzebowanie matki i dziecka na ten składnik (F. Dobrze jest również zadbać o odpowiednią ilość kwasów tłuszczowych DHA i EPA, gdyż ich niedobór wiąże się z gorszym ogólnym zdrowiem niemowląt (F. Ich podaż powinna oscylować w okolicy 250 mg/dobę, co odpowiada dwóm porcjom ryb w tygodniu. Nie należy natomiast sięgać po alkohol, choć nie jest to zabronione – w przypadku planowania konsumpcji dobrze jest odciągnąć wcześniej pokarm. Karcz, I. Królak-Olejnik 2021). W okresie laktacji ważna jest odpowiednia podaż napojów (ok. 3 l płynów w ciągu dnia). Borszewska-Kornacka i wsp. 2013). Na szczególną uwagę zasługuje koper – nie należy przyjmować jego ekstraktów, natomiast mały dodatek (np. Jako przyprawa) nie stanowi zagrożenia. Fewtrell i wsp. 2017). Dozwolone jest również spożywanie serów pleśniowych. Według aktualnych standardów medycznych żywienie kobiet w okresie laktacji nie musi spełniać specjalnych kryteriów oprócz zwiększenia kaloryczności.
