Szukaj
Język
Dieta bezglutenowa – na czym polega, dla kogo jest przeznaczona, jadłospis
Spis treści
1. Dieta bezglutenowa – na czym polega?
Jednak polski owies jest silnie zanieczyszczony pozostałymi zbożami, dlatego też konieczna jest jego eliminacja z diety. Osoby chorujące na celiakię – poza wyeliminowaniem z codziennego żywienia glutenu – powinny stosować się do takich samych zaleceń oraz norm żywieniowych co osoby zdrowe. W menu na co dzień muszą zatem znaleźć się produkty z każdego jej piętra. Wskazane jest wzbogacanie diety o szałwię hiszpańską lub siemię lniane, suszone owoce, orzechy, pestki dyni i słonecznika, sezam oraz mak. Ponadto dieta powinna zawierać produkty bogate w pełnowartościowe białko – chude gatunki mięs, ryby, jaja oraz mleko i jego przetwory. W tej sytuacji w celu dostarczenia odpowiedniej ilości wapnia należy spożywać wzbogacane napoje roślinne lub przyjmować ten pierwiastek w postaci suplementu diety. Kwestią sporną pozostaje owies, ponieważ białko w nim zawarte nie wywołuje reakcji immunologicznej typowej dla celiakii. Mimo ograniczeń dieta bezglutenowa powinna dostarczać energii oraz odpowiednich ilości składników odżywczych, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Dlatego też na diecie bezglutenowej należy przestrzegać zasad Piramidy Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej opracowanej przez Instytut Żywności i Żywienia. Produkty zbożowe należy zastąpić zbożami bezglutenowymi, takimi jak ryż, proso, gryka, oraz pseudozbożami, jak teff, amarantus, komosa ryżowa. Produkty te dostarczają witamin z grupy B, żelaza, witaminy E oraz niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Alergia na gluten bardzo często wiąże się z nietolerancją laktozy (cukru mlecznego). Polega na eliminacji glutenu, który jest mieszaniną białek roślinnych zawartych w produktach zbożowych takich jak pszenica (w tym orkisz), żyto, jęczmień oraz owies.2. Dieta bezglutenowa – dla kogo?
Prowadzi to do zmniejszenia powierzchni wchłaniania składników odżywczych w jelicie cienkim, a po dłuższym czasie do jego znacznego upośledzenia. Typowe symptomy ze strony przewodu pokarmowego obejmują m.in. Przewlekłą biegunkę, zaparcia i wzdęcia, jadłowstręt, bóle brzucha, spadek masy ciała. Ma na celu zmniejszenie procesu zapalnego i odbudowanie kosmków jelitowych, co poprawia wchłanianie składników odżywczych. Twierdzą, że enzymy trawienne zawarte w przewodzie pokarmowym człowieka nie potrafią całkowicie rozłożyć glutenu. Układ odpornościowy jest zdezorientowany i może zacząć atakować własne komórki, co prowadzi do rozwoju różnorodnych chorób o podłożu autoimmunologicznym. Każda eliminacja niesie za sobą ryzyko niedoborów składników pokarmowych. Ponadto może przyczyniać się do rozwoju cukrzycy typu 2, niektórych rodzajów nowotworów oraz zawału serca. Dieta bezglutenowa przeznaczona jest jedynie dla osób z celiakią lub nietolerancją glutenu. W konsekwencji dochodzi do pojawienia się objawów klinicznych ze strony przewodu pokarmowego oraz ze strony innych narządów. Wdrożenie diety bezglutenowej u tych osób jest niezbędne. Niektórzy autorzy uważają, że ludzie nie są przystosowani do spożywania ziaren. Na skutek tego do krwiobiegu dostają się peptydy (niecałkowicie rozłożone cząsteczki białka), które są bardzo podobne do ludzkich tkanek. Jednakże osoby zdrowe, które dobrze tolerują produkty zawierające gluten, nie powinny wykluczać go z diety. Niespożywanie produktów zbożowych, tj. Pszenicy, żyta, jęczmienia, owsa, może prowadzić do braku w diecie m.in. Witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, witamin z grupy B, kwasu foliowego, wapnia, żelaza, cynku, magnezu czy błonnika pokarmowego. Oprócz tego u osób na diecie bezglutenowej obserwuje się pogorszenie składu mikroflory jelitowej oraz profilu lipidowego. U tych osób gluten powoduje zanikanie kosmków jelitowych.3. Dieta bezglutenowa – na co uważać?
Jednak są to tylko pozory. Ich skład może być bardzo długi i zawierać chemiczne dodatki – sztuczne aromaty, barwniki, konserwanty, emulgatory, utwardzone tłuszcze, syrop glukozowo-fruktozowy, skrobie modyfikowane itd. Jest to związane z warunkami, jakie panują w zakładzie produkcyjnym. Jeśli na przykład produkcja kaszy jaglanej odbywa się w tej samej hali co produkcja zbóż glutenowych, może dojść do jej zanieczyszczenia. Produktów spożywczych z taką informacją na etykiecie jest mnóstwo. Dlatego też na diecie bezglutenowej należy zwracać uwagę na skład produktów. Produkcja żywności z tym znakiem jest starannie oddzielona, badana pod względem zawartości białek glutenowych oraz ściśle monitorowana przez specjalne jednostki kontrolne. W końcu praktycznie w każdym sklepie znajduje się półka z produktami „gluten free”. Produkty bezglutenowe są często wysoko przetworzone, a co za tym idzie – ubogie w składniki odżywcze. Produkty z natury bezglutenowe, np. Kasza jaglana, też mogą być niebezpieczne i zawierać alergizujące białko. Gluten przenosi się w postaci pyłu. Większość producentów zabezpiecza się, podając informację na opakowaniu, że „produkt może zawierać gluten”. Gluten jest powszechnie stosowany w przetwórstwie, ponieważ nadaje odpowiednią i bardzo pożądaną konsystencję wypiekom. Aby mieć pewność, że produkt nie zawiera glutenu, najlepiej sięgać po produkty, które na etykiecie posiadają symbol przekreślonego kłosa. Może się wydawać, że dieta bezglutenowa jest łatwa w stosowaniu.4. <extra_id_0> Diet in <extra_id_1> Dieta bez Polski: <extra_id_2> Dieta
Podczas analizy składu gotowych produktów bezglutenowych można zauważyć znaczne ilości tłuszczów (podwojona ilość nasyconych kwasów tłuszczowych) i cukru, co w konsekwencji może wpływać na dostarczenie do organizmu większej ilości energii. Zauważalna utrata wagi u niektórych osób stosujących dietę bezglutenową może wynikać z ograniczenia węglowodanów, szczególnie produktów zbożowych o wysokim indeksie glikemicznym takich jak białe pieczywo, drobnoziarniste kasze, kasza manna, kuskus czy biały makaron. Zarówno biały chleb, jak i brązowy ryż dostarczają kilokalorii. Dieta bezglutenowa nie jest dietą odchudzającą. Niejednokrotnie zauważa się, że produkty pozbawione glutenu są bardziej kaloryczne niż ich glutenowe odpowiedniki. Do redukcji masy ciała może dochodzić również w wyniku spożywania mniejszej liczby kilokalorii, niż wynosi zapotrzebowanie organizmu, nie jest to zależne od ilości glutenu w diecie. Zjadanie zbyt dużych ilości jednego lub drugiego produktu może wiązać się ze wzrostem masy ciała. Nie ma żadnych dowodów naukowych potwierdzających korzystny wpływ braku glutenu na spadek masy ciała.5. Śniadanie: komosa ryżowa z gruszką i orzechami
Do przepłukanej komosy dodajemy napój migdałowy. Po ugotowaniu dodajemy pokrojoną w ósemki gruszkę, orzechy włoskie oraz niewielką ilość syropu klonowego. Składniki: – komosa ryżowa 60 g – mleko ryżowe 220 g– gruszka 65 g– orzechy włoskie 15 g– syrop klonowy 5 g. Następnie gotujemy komosę, zmniejszamy ogień i gotujemy ok. 15 minut pod przykryciem. Wartość odżywcza: białko: 14 g tłuszcze: 16, 7 g węglowodany: 51, 3 g błonnik: 8, 4 g łączna wartość energetyczna: 417 kcal. Komosę ryżową płuczemy pod zimną wodą, odcedzamy.6. II śniadanie: smoothie z buraka
Wszystkie składniki umieszczamy w blenderze i miksujemy do uzyskania gładkiej masy. Wartość odżywcza: białko: 3 g tłuszcze: 1, 1 g węglowodany: 26, 2 g błonnik: 4, 8 g łączna wartość energetyczna: 137 kcal. Burak obieramy, seler kroimy na mniejsze kawałki, jabłko obieramy i usuwamy gniazda nasienne. Przygotowane smoothie spożywamy od razu po przygotowaniu. Składniki: – burak 50 g – seler naciowy 40 g – jabłko 90 g – miód 12 g– otręby owsiane 7 g– woda 200 ml.7. <extra_id_0> Obiad: <extra_id_1> Przejdź: <extra_id_2> Obiad
Marchew i pietruszkę obieramy, kroimy w plasterki i dodajemy do cebuli. Do warzyw dolewamy wodę lub wywar warzywny i doprawiamy do smaku. Następnie zupę blendujemy do uzyskania kremowej konsystencji. Składniki: – pomidor 250 g– cebula 40 g– czosnek 5 g – marchew 30 g – pietruszka 20 g– oliwa z oliwek 10 g– przyprawy: sól, pieprz, świeża bazylia, tymianek, liść laurowy. Świeże pomidory przelewamy wrzątkiem, obieramy ze skórki, kroimy i dodajemy do pozostałych warzyw. Gotujemy warzywa, aż będą miękkie. Wartość odżywcza: białko: 4 g tłuszcze: 10, 9 g węglowodany: 13, 6 g błonnik: 5, 8 g łączna wartość energetyczna: 177 kcal. Cebulę i czosnek obieramy i drobno kroimy, następnie podsmażamy na oliwie z oliwek.8. Indyk z warzywami i ryżem
Dodajemy warzywa, doprawiamy potrawę do smaku i całość dusimy pod przykryciem. Całość podajemy od razu po ugotowaniu. Składniki: – filet z piersi indyka 150 g– ryż basmati 70 g– warzywa na patelnię 200 g– oliwa z oliwek 13 g – sól, pieprz czarny, słodka papryka, bazylia, oregano. W tym czasie gotujemy ryż zgodnie z instrukcją podaną na opakowaniu. Wartość odżywcza: białko: 38, 7 g tłuszcze: 15, 6 g węglowodany: 63, 2 g błonnik: 0, 4 g łączna wartość energetyczna: 549 kcal. Filet z indyka myjemy, kroimy na kawałki i następnie podsmażamy na oliwie z oliwek.9. Kolacja: sałatka z kaszą gryczaną i serem
Odstawiamy do ostudzenia. Do kaszy dodajemy pokrojone składniki oraz rukolę, całość skrapiamy oliwą z oliwek. Składniki: – kasza gryczana 80 g– ser mozzarella 50 g– rukola 20 g– pomidor 150 g– oliwa z oliwek 5 g. W tym czasie pomidora i mozzarellę kroimy w kostkę. Wartość odżywcza: białko: 24 g tłuszcze: 15, 9 g węglowodany: 57, 3 g błonnik: 6, 8 g łączna wartość energetyczna: 480 kcal. Kaszę gryczaną gotujemy zgodnie z instrukcją podaną na opakowaniu.
