Dieta bezglutenowa – czy warto stosować ją bez wskazań zdrowotnych
Spis treści
1. <extra_id_0>... <extra_id_1> Niecelia... English: ... <extra_id_2>
– – stan, w którym spożycie glutenu wywołuje objawy ze strony przewodu pokarmowego, mimo braku potwierdzenia celiakii w badaniach diagnostycznych. Nietolerancja glutenu jest coraz częściej rozpoznawana, jednak jej mechanizmy nie są jeszcze do końca poznane; .2. Alergia na pszenicę
– – reakcja immunologiczna na białka zawarte w pszenicy, która może objawiać się zmianami skórnymi, problemami oddechowymi oraz objawami ze strony układu pokarmowego. W takim przypadku konieczne jest całkowite unikanie pszenicy, jednak w niektórych sytuacjach może być również zalecana eliminacja innych zbóż zawierających gluten, takich jak żyto czy jęczmień lub produkty owsiane bez certyfikatu ze znakiem przekreślonego kłosa.3. Alergie krzyżowe
Pietzak 2012); b) – ze względu na wspólne procesy uprawy, zbioru, transportu i przetwarzania produkty z żyta, jęczmienia lub owsa bez certyfikatu mogą być zanieczyszczone pszenicą. Battais i wsp. 2008). Wynika to z kilku czynników takich jak: a) – białka pszenicy mogą wykazywać podobieństwo strukturalne do białek innych zbóż glutenowych, co może prowadzić do reakcji krzyżowych. Dlatego u osób o wysokiej wrażliwości wyeliminowanie tych zbóż może okazać się konieczne, aby uniknąć przypadkowej ekspozycji; c) – u pacjentów, u których alergia na pszenicę objawia się w sposób nasilony (np. Reakcje anafilaktyczne), lekarze często zalecają ścisłą dietę eliminacyjną obejmującą wszystkie zboża glutenowe, aby zminimalizować ryzyko poważnych reakcji alergicznych (F. Każdy przypadek alergii na pszenicę powinien być indywidualnie oceniany przez alergologa lub dietetyka, który pomoże dostosować dietę do potrzeb pacjenta, uniknąć niepotrzebnych restrykcji żywieniowych i zapewnić odpowiednie zbilansowanie diety. Organizm może błędnie rozpoznawać białka żyta, jęczmienia lub owsa bez certyfikatu jako alergeny, co skutkuje wystąpieniem objawów alergicznych (M.4. Dieta bezglutenowa stosowana bez wskazań zdrowotnych
Z opublikowanych badań wynika, że ponad 20% osób stosujących dietę bezglutenową to osoby zdrowe, u których nie zdiagnozowano celiakii, nieceliakalnej nietolerancji glutenu ani alergii na pszenicę. Kutlu 2019). Wręcz przeciwnie – niektóre analizy sugerują, że długotrwała eliminacja glutenu bez wskazań medycznych może prowadzić do niedoborów pokarmowych, szczególnie w zakresie witamin z grupy B i żelaza (A. Eksperci podkreślają, że stosowanie diety bezglutenowej bez wskazań zdrowotnych powinno być poprzedzone konsultacją z dietetykiem lub lekarzem gastroenterologiem. Warto podkreślić, że dieta bezglutenowa powinna być stosowana jedynie w uzasadnionych przypadkach. Moda na dietę bezglutenową jest szczególnie widoczna w krajach wysoko rozwiniętych, w których coraz więcej osób utożsamia brak glutenu ze „zdrowszym stylem życia” i lepszym samopoczuciem. Główne powody rezygnacji z glutenu to: chęć poprawy samopoczucia, redukcja masy ciała i naśladowanie znanych osób propagujących ten styl żywienia (T. Mimo powszechnego przekonania o korzyściach wynikających z eliminacji glutenu brakuje jednoznacznych dowodów naukowych, które potwierdzałyby, że dieta bezglutenowa przynosi korzyści osobom zdrowym. Jivraj i wsp. 2017). Niewłaściwie zbilansowana dieta eliminacyjna może prowadzić do poważnych skutków ubocznych. W ostatnich latach obserwuje się gwałtowny wzrost liczby osób decydujących się na eliminację glutenu z codziennej diety, nawet mimo braku medycznych wskazań do stosowania takiego modelu żywienia.5. Korzyści i ryzyko związane z eliminacją glutenu
Produkty bezglutenowe często zawierają większe ilości tłuszczu i cukru, co może niekorzystnie wpływać na zdrowie i prowadzić do wzrostu ryzyka chorób metabolicznych. Należy również czytać etykiety w celu weryfikacji, czy produkt naturalnie bezglutenowy nie został zanieczyszczony glutenem na etapie produkcji – w takim wypadku składzie widnieje informacja, że dany produkt może zawierać gluten. Po przejściu na dietę bezglutenową wiele osób zaczyna zwracać większą uwagę na jakość spożywanych produktów i podejmuje bardziej świadome decyzje żywieniowe, co może przyczynić się do redukcji masy ciała. Aby uniknąć potencjalnych zagrożeń, warto skupić się na produktach naturalnie bezglutenowych, takich jak kasze gryczana, jaglana czy komosa ryżowa (najlepiej z certyfikatami ze znakiem przekreślonego kłosa), warzywa, owoce i nasiona, które dostarczają niezbędnych składników odżywczych i wspierają prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Kluczowe są również dbanie o zróżnicowanie diety i unikanie wysoko przetworzonej żywności bezglutenowej o niskiej wartości odżywczej. Jednak eliminacja glutenu bez odpowiedniego zaplanowania diety niesie za sobą ryzyko zastąpienia pełnowartościowych produktów zbożowych przetworzoną żywnością ubogą w błonnik, witaminy z grupy B i składniki mineralne.6. <extra_id_0> Kategoria <extra_id_1> Kategoria: Dieta bez
W jednym z badań wykazano, że osoby z zespołem jelita drażliwego (IBS), które stosowały dietę bezglutenową, zgłaszały mniejsze odczuwanie lęku i poprawę jakości snu (M.K. Crowell, N. Talley 2019). Głównym celem tego podejścia jest ograniczenie fermentujących oligosacharydów, disacharydów, monosacharydów i polialkoholi w diecie, które mogą powodować nasilenie objawów ze strony przewodu pokarmowego, a nie eliminacja samego glutenu jako składnika. Należy jednak pamiętać, że eliminacja glutenu bez wyraźnych wskazań zdrowotnych nie powinna być traktowana jako uniwersalna metoda poprawy zdrowia psychicznego, lecz jedynie jako element uzupełniający inne formy terapii. Coraz więcej badań wskazuje na potencjalny związek między dietą bezglutenową a zdrowiem psychicznym. Jones, M.D. J. Warto jednak zaznaczyć, że w przypadku IBS podstawowym zaleceniem dietetycznym jest dieta low-FODMAP, która może również eliminować gluten. Choć temat wymaga dalszych analiz, wstępne wyniki sugerują, że dla niektórych osób dieta bezglutenowa może stanowić wsparcie w leczeniu zaburzeń psychicznych, szczególnie jeśli towarzyszą im schorzenia układu pokarmowego. Decyzję o eliminacji glutenu warto podjąć po konsultacji z gastroenterologiem lub dietetykiem, aby uniknąć potencjalnych niedoborów żywieniowych i innych negatywnych konsekwencji zdrowotnych. U niektórych osób z nieceliakalną nietolerancją glutenu zaobserwowano poprawę nastroju i zmniejszenie objawów depresyjnych po eliminacji tego białka z diety.7. Dieta bezglutenowa a niedobory składników odżywczych
Ich eliminacja bez odpowiedniej suplementacji lub zamiany na inne wartościowe produkty może skutkować niedoborami pokarmowymi. Badanie przeprowadzone przez A. Szczególnie często stwierdzano niedobory żelaza, cynku i witamin z grupy B. Jones i wsp. 2019). Długotrwałe niedobory błonnika mogą skutkować zaburzeniami pracy przewodu pokarmowego, takimi jak zaparcia i spowolniona perystaltyka jelit, oraz zwiększać ryzyko rozwoju schorzeń układu krążenia (L. Ferretti, T. Z kolei C.P. Właśnie dlatego osoby decydujące się na taki sposób żywienia powinny szczególnie zadbać o różnorodność diety – włączać do jadłospisu produkty naturalnie bezglutenowe, takie jak komosa ryżowa, gryka, amarantus, warzywa, owoce, orzechy i nasiona (C.P. Stosowanie diety bezglutenowej bez wyraźnych wskazań zdrowotnych może prowadzić do niedoborów składników odżywczych. Częste powody tych niedoborów to zastępowanie produktów glutenowych wysoko przetworzoną żywnością o niższej wartości odżywczej i zbyt niska podaż błonnika z pożywieniem. Jonesa i wsp. Wykazało, że niedobory mikroelementów są powszechne zarówno u osób z celiakią, jak i u osób zdrowych stosujących dietę bezglutenową. Mogą one prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak anemia, osłabienie układu odpornościowego i pogorszenie funkcji neurologicznych (A. W innym z badań zwrócono uwagę na zwiększone ryzyko niskiej podaży błonnika w diecie u osób eliminujących gluten bez wskazań medycznych. Saturni, G. Bacchetti 2015). Kelly i wsp. Wykazali w swojej analizie, że nieprawidłowo zbilansowana dieta bezglutenowa może przyczyniać się do zaburzeń metabolicznych, w tym insulinooporności, podwyższonego poziomu cholesterolu i zwiększonego ryzyka otyłości. Kelly i wsp. 2019). Produkty zawierające gluten, takie jak pełnoziarniste pieczywo czy makarony, są ważnym źródłem błonnika, witamin z grupy B i składników mineralnych, takich jak żelazo, cynk i magnez.