Szukaj
Język
Dieta a łuszczyca
Spis treści
1. Czym jest łuszczyca?
Schorzenie przebiega z fazami remisji (załagodzeń) oraz zaostrzeń. U około 2/3 pacjentów choroba ma przebieg łagodny. To błędne założenie wynika z faktu, że jeszcze 200 lat temu łuszczycę mylono z trądem, a chorych izolowano. Nie ma zatem żadnych powodów do unikania kontaktu z osobami dotkniętymi zmianami łuszczycowymi. Łuszczyca, z łacińskiego, jest przewlekłą chorobą zapalną skóry i stawów o podłożu autoimmunologicznym. Choroba może ujawnić się w każdym wieku, jednak szczyt zachorowań występuje po 5. Aż do 60. Roku życia, niezależnie od płci. Należy pamiętać, że łuszczycą nie można się zarazić! Dopiero wraz z rozwojem nauki schorzenie to prawidłowo opisano i zbadano. Warto jednak pamiętać o zachowaniu należytej higieny, aby naruszona i wrażliwa skóra chorego nie stała się miejscem wnikania do jego organizmu drobnoustrojów. Choroba ta jest zaliczana do schorzeń dziedzicznych, ale sam mechanizm dziedziczenia nie jest do końca poznany.2. Czy to w ogóle co może wywołać zaostrzenia choroby?
Kolejnym istotnym czynnikiem są leki: – niesteroidowe leki przeciwzapalne; – beta-blokery używane przy nadciśnieniu; – blokery kanału wapniowego; – sole litu; – leki przeciwmalaryczne; – pochodne kwasu salicylowego. Inne czynniki, które mogą mieć wpływ na zaostrzenie objawów, to: – styl życia – stres, palenie papierosów oraz nadużywanie alkoholu, jak wskazują badania, przyczyniają się do ujawnienia i zaostrzenia już istniejących zmian łuszczycowych; – choroby metaboliczne – łuszczyca zaostrza się w przypadku występowania dny moczanowej i zaburzeń gospodarki tłuszczowej organizmu. Istnieje kilka czynników, które wyodrębniono jako mające wpływ na zaostrzenie zmian chorobowych. Dlatego tak istotne jest poinformowanie lekarza prowadzącego o przyjmowanych lekach, również tych stosowanych na własną rękę. Dodatkowo w przypadku osób cierpiących na łuszczycę zwiększa się ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2; – długotrwały ucisk na skórę – np. W wyniku noszenia zbyt ciasnych ubrań, plecaków, toreb; – urazy mechaniczne skóry – np. Zadrapania, tatuaże, szczepienia czy oparzenia mogą powodować wtórne ujawnienie się łuszczycy w miejscu urazu; – inne choroby skóry występujące w przeszłości – np. Łojotokowe zapalenie skóry, odczyny zapalne po ukąszeniu owadów również mogą wyzwalać objawy łuszczycy; – nieprawidłowa dieta – bogata w produkty wysokoprzetworzone, cukry rafinowane, mięso oraz nabiał, zwłaszcza u osób z nietolerancjami. Jednym z nich są infekcje, zwłaszcza: – infekcje dróg górnych oddechowych, np.angina; – przewlekłe zapalenie przewodu pokarmowego; – niewyleczone ogniska zapalne, np. W obrębie migdałków, zębów; – wirusy, np. Brodawczaka, HIV; – drożdżaki.3. Jak wygląda leczenie?
Aktualnie stosowanych jest wiele metod mających na celu złagodzenie objawów choroby.4. Należą do nich:
– farmakoterapia obejmująca leczenie zewnętrzne, złuszczające łuskę skórną oraz redukujące jej powstawanie, która leczy objawy miejscowo. W przypadku ciężkiej łuszczycy stosuje się leczenie ogólne w postaci immunosupresji; – fototerapia; – fotochemioterapia; – fotofereza; – inne metody, np. Leczenie biologiczne, balneoterapia, psychoterapia; – odpowiednia dieta i zdrowy styl życia.5. Czy to w ogóle co należy zmienić w swoim stylu życia?
Dzięki zmianie stylu życia pacjenci niewątpliwie mogą doznać dużej ulgi w dolegliwościach chorobowych.6. Bardzo ważne jest, aby:
– rzucić palenie papierosów – nikotyna powoduje wzrost uwalniania interleukiny-1, co finalnie nasila reakcję zapalną; – ograniczyć picie alkoholu – alkohol stymuluje uwalnianie histaminy, co w konsekwencji zaostrza stan zapalny. Dodatkowo łuszczyca u osób nadużywających alkoholu jest bardziej oporna na leczenie, a jej przebieg często jest cięższy; – zredukować stres – odpowiednie techniki relaksacyjne, odstresowanie, np. Poprzez uprawianie sportu, czy ewentualna psychoterapia mogą skutecznie zmniejszyć zmiany skórne; – dbać o noszenie ubrań z naturalnych, delikatnych materiałów, aby nie podrażniać skóry; – nie skupiać się przesadnie na higienie ciała i nie stosować ostrych, chemicznych kosmetyków, które mogą podrażniać skórę; – zadbać o prawidłową ilość snu.7. Jak powinna wyglądać dieta?
Warto zatem czasem zjeść mniej, niż się przejadać. Dodatkowo wykazano, że wskaźnik BMI powyżej 30 zwiększa dwukrotnie ryzyko wystąpienia objawów łuszczycy w zestawieniu z prawidłową masą ciała. Warto zadbać o prawidłową podaż przeciwutleniaczy w diecie –witaminA, C, E, beta-karotenu oraz flawonoidów. Znajdziemy je w świeżych owocach, np. Aronii, jagodach, żurawinie, czarnej porzeczce, jabłkach, wiśniach, malinach, truskawkach; warzywach, np. Marchewce, pomidorach, pietruszce, burakach; czy też orzechach, kakao lub zielonej herbacie. Kwasy omega-3 zmniejszają rogowacenie naskórka, wspomagają produkcję ceramidów, a w efekcie poprawiają stan skóry. Warto zauważyć, że łuszczyca bardzo rzadko występuje w populacji Innuitów, których podstawą diety są tłuste ryby morskie. Kwas AA stymuluje odpowiedź zapalną, przez co może zaostrzać stan zapalny. Co ciekawe, u pacjentów z łuszczycą stwierdzono niskie poziomy beta-karotenu, alfa-tokoferolu oraz selenu. Z kolei poziom aktywnej formy witaminy D w surowicy krwi pacjentów z łuszczycą jest zdecydowanie niższy niż zalecany. Warto jednak pamiętać, że dodatkowe stosowanie miejscowo preparatów z witaminą D może powodować ostrą hiperkalcemię. Wielu pacjentów stosuje dietę bezglutenową jako rzekomo poprawiającą stan skóry. Stosowanie diety bezglutenowej w tej grupie osób spowodowało spadek ilości przeciwciał skierowanych przeciwko gliadynie, co skutkowało zmniejszeniem stanu zapalnego w odpowiedzi na białka zbóż. Nie ma jednak podstaw do stosowania diety bezglutenowej u osób bez zdiagnozowanej celiakii lub nietolerancji glutenu. Utrzymanie prawidłowej masy ciała, zaprzestanie palenia papierosów i picia alkoholu, zwiększenie podaży świeżych warzyw i owoców oraz ryb morskich mogą znacznie poprawić kondycję skóry. Warto zatem skonsultować sposób odżywiania ze specjalistą, aby odpowiednio dobrana dieta stała się jedną ze skutecznych form leczenia łuszczycy. Obniżenie aktywności limfocytów CD+ oraz wzrost produkcji cytokin przeciwzapalnych w wyniku stosowania diety niskoenergetycznej poprawiały stan pacjentów z grupy badawczej w zestawieniu z osobami z grupy kontrolnej stosującymi dietę normoenergetyczną. Pamiętajmy też, aby jeść powoli, dokładnie żuć, aby informacja o sytości dotarła z żołądka do mózgu. Stosowanie diety o delikatnym deficycie kalorycznym w stosunku do zapotrzebowania oraz zachowanie prawidłowej masy ciała to istotne elementy terapeutyczne, które wspomagają inne formy leczenia. Likwidują one wolne rodniki, które, jak wskazują badania, powodują uszkodzenie błon komórkowych, a w konsekwencji pojawienie się zmian zapalnych, również skóry, lub ich nasilenie. Jak wykazano, dieta bogata w wielonienasycone kwasy tłuszczowe skutecznie łagodzi stan zapalny skóry. Kwasy DHA i EPA znajdziemy m.in. W tłustych rybach morskich, np. Tuńczyku, sardynkach, makreli, łososiu, oraz w olejach roślinnych, np. Lnianym, sojowym, rzepakowym. Wykazano, że dieta bogata w mięso może nasilać reakcje zapalne w wyniku skumulowania kwasu arachidonowego w skórze. Badacze sugerują zatem, że duże ograniczenie mięsa lub stosowanie diet semiwegetariańskiej lub wegetariańskiej mogą skutkować poprawą stanu skóry. Suplementacja selenem jednak nie przynosiła pozytywnych efektów w postaci złagodzenia zmian. Wiele badań wskazuje, że doustne podawanie tej witaminy jest jedną ze skutecznych metod leczenia. Konieczne jest zatem konsultowanie przyjmowania leków z lekarzem prowadzącym, aby nie doszło do przedawkowania. W rzeczywistości tylko u pacjentów ze stwierdzoną celiakią lub nietolerancją glutenu następuje rzeczywista poprawa mająca odzwierciedlenie nie tylko w samopoczuciu, ale i w wynikach badań. W efekcie stosowania odpowiedniej diety stan skóry pacjentów również się poprawił. Podsumowując, warto zadbać o prawidłową dietę i styl życia, które niewątpliwie mają ogromny wpływ na stan skóry pacjentów cierpiących na łuszczycę. Redukcja ilości przyjmowanego mięsa, dań gotowych czy wysokoprzetworzonych produktów również może okazać się pomocna. Badanie przeprowadzone w Chorwacji wykazało, że dieta ubogoenergetyczna łagodzi objawy łuszczycy.
